Της Νένας Μαλλιάρα
Η σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων αντιμετώπισης του Covid-19 από σήμερα, βάζει σε μια νέα τροχιά τη στρατηγική της κυβέρνησης για την Οικονομία, με την επόμενη μέρα της κρίσης του κορονοϊού να μπαίνει καθαρά και στην ευρωπαϊκή ατζέντα από την εβδομάδα αυτή.
Όπως αναφέρει ο κ. Ζαββός, στη στρατηγική συντονισμένης ανάκαμψης της Οικονομίας, που θα ακολουθήσει την φάση άμυνας στις επιπτώσεις της κρίσης που έγινε με εμπροσθοβαρή χρήση κοινοτικών πόρων, θα έχει μεγάλη σημασία και θέλει ιδιαίτερη προσοχή το πού θα τοποθετηθούν οι πόροι αυτοί. “Ο πρωταρχικός στόχος είναι οι επιχειρήσεις να σταθούν όρθιες και έχουμε υπογραμμίσει στις τράπεζες την ανάγκη να κινηθούν με μεγάλη ταχύτητα για νέες χρηματοδοτήσεις. Ωστόσο, η παρεχόμενη ρευστότητα δεν θα κατευθυνθεί ούτε σε επιχειρήσεις – zombie, ούτε σε μπαταχτσήδες, που δεν έχουν να προσφέρουν κάτι στην ανταγωνιστικότητα, αλλά σε τομείς της Οικονομίας που θα αναδείξει η περίοδος μετά την κρίση”, τονίζει ο υφυπουργός Οικονομικών. Όπως προσθέτει, μετά την κρίση δεν θα έχουμε την ίδια Οικονομία. Θα υπάρξει πολύ μεγάλη ανακατάταξη, με επανεκτίμηση της αξίας συγκεκριμένων τομέων οικονομικής δραστηριότητας και την παραγωγική χρηματοδότησή τους, μία εκ βάθρων αναπροσαρμογή του οικονομικού και κοινωνικού τομέα (μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη και ισορροπία), για τα οποία πρέπει να εργαστούν από κοινού δημόσιος και ιδιωτικός τομέας.
Νέο μοντέλο ανάπτυξης για την ελληνική Οικονομία
“Οι τομείς της υγείας και της παιδείας θα είναι κολοσσιαίας σημασίας στην Οικονομία της επόμενης μέρας. Παράλληλα, ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να προσαρμοστεί γρήγορα σε αλλαγές που έκανε ο δημόσιος τομέας εξαιτίας της κρίσης, με μείζονα την ψηφιοποίηση. Όλο το παραγωγικό μοντέλο της ελληνικής Οικονομίας θα ανασχεδιαστεί και θα συνδεθεί με τις νέες προτεραιότητες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο υγειονομικός τομέας θα είναι στο επίκεντρο και θα απορροφήσει πολλούς πόρους για έρευνα και τεχνολογία. Οι δύο άλλοι άξονες που θα βρεθούν στο προσκήνιο θα είναι η βιώσιμη ανάπτυξη και ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Στο νέο οικονομικό μοντέλο που διαμορφώνεται, ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να ενσωματώσει τις νέες προτεραιότητες ώστε να δικαιολογεί την ύπαρξη και την ανταγωνιστικότητά του, καθώς και τους πόρους για τη χρηματοδότησή του. Η Ελλάδα καλείται να αναθεωρήσει το παραγωγικό μοντέλο που ακολουθεί μετά το 1950. Βασιστήκαμε σε δόγματα όπως π.χ. ότι ο τουρισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία. Θα πρέπει να δούμε αν θα είναι και στο μέλλον, σε τι βαθμό και ποιος τουρισμός”, λέει ο κ. Ζαββός.
Ο υφυπουργός Οικονομικών μιλά για έναν πλήρη μετασχηματισμό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ικανό και στοχευμένο να φέρει πίσω στη χώρα πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό που την εγκατέλειψε στην προηγούμενη κρίση. Μιλά επίσης για μία κυβερνητική πολιτική εστιασμένη στην εξωστρέφεια της Οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος, με στόχο την προσέλκυση επενδυτών μετά την κρίση. “Η επιτυχής αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης από την κυβέρνηση, η καλύτερη προσφορά επενδύσεων με παροχή φορολογικών κινήτρων, τα κατ΄ ανάγκην φθηνότερα assets και το ικανό ανθρώπινο δυναμικό, μπορούν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις στη χώρα μετά την κρίση”, λέει ο υφυπουργός Οικονομικών.
Ανάγκη μεγαλύτερης δημοσιονομικής παρέμβασης σε επίπεδο ευρωζώνης
Όπως τονίζει, αυτή τη φορά η Ελλάδα δεν είναι περιθωριοποιημένη και αρνητικά δακτυλοδεικτούμενη στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση βρίσκεται σε ανοιχτό και συνεχή δίαυλο επικοινωνίας με Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη και μπορεί να συνδιαμορφώνει τις ευρωπαϊκές πολιτικές. Επίσης δεν είναι μόνη της στον ευρωπαϊκό νότο, καθώς η κρίση του Covid-19 έχει πλήξει κατά κύριο λόγο μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. “Μπορούμε να επωφεληθούμε από τις ευρωπαϊκές πολιτικές, όντας σε καλύτερη θέση”, λέει ο κ. Ζαββός, επισημαίνοντας, με αφορμή τις εν εξελίξεις διαπραγματεύσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης, τις κρίσιμες αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να μην διακυβευθεί η συνοχή της ευρωζώνης.
“Η κρίση μπορεί να διευρύνει το χάσμα Βορρά – Νότου διακυβεύοντας την επιβίωση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, εάν η ενιαία νομισματική πολιτική δεν συνοδευτεί από ενιαία δημοσιονομική πολιτική. Η κρίση πρέπει να αλλάξει την αρχιτεκτονική της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, διότι δεν μπορεί να είναι ενιαία η νομισματική πολιτική και η εποπτεία, αλλά πλήρως κατακερματισμένη η δημοσιονομική. Ο κοινοτικός προϋπολογισμός που απαιτείται για την ανάκαμψη είναι πολύ μικρός. Εκτός από το ότι πρέπει να αυξηθεί, πρέπει να γίνει και ανακατανομή του, ώστε να μην δημιουργείται στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά από τη δυνατότητα κάποιων χωρών με μεγαλύτερους προϋπολογισμούς, να στηρίζουν τις επιχειρήσεις τους με τεράστια κεφάλαια.
Η κρίση αυτή δεν αντιμετωπίζεται με ψίχουλα. Ούτε η ΕΚΤ μπορεί να υποκαταστήσει τη δημοσιονομική πολιτική που απαιτείται για την ευρωζώνη και την αναγκαία ενίσχυση των μέσων δημοσιονομικής παρέμβασης όπως είναι ο ESM, ο κοινοτικός προϋπολογισμός ή το συζητούμενο RecoveryFund. Το μάθημα της μεγάλης κρίσης του 1930 ήταν ότι χρειάζεται “abiggovernmentandabigbank”, δηλαδή γενναία δημοσιονομική και γενναία νομισματική πολιτική. Αυτό πρέπει να γίνει και τώρα για να αντιμετωπιστεί η κρίση. Να υπάρξει πολύ μεγαλύτερη, συντονισμένη δημοσιονομική παρέμβαση και να σκεφτούμε τι μορφή θα δώσουμε στην ανάπτυξη και με ποια μέσα, όπως και ποια θα είναι η νομισματική πολιτική τα επόμενα χρόνια. Αυτά, με το βλέμμα επίσης στο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος και στο πώς η κρίση αυτή δεν θα εξελιχθεί και σε κρίση τραπεζική”, καταλήγει ο κ. Ζαββός.