Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε πως η Γαλλία επανέρχεται στη δράση μετά από δεκαετίες όπου ο περίφημος γαλλο-γερμανικός άξονας ήταν η αρχή και το τέλος της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής.
Οι εξελίξεις στην Ε.Ε μετά την κρίση της ΕΖ κατέστησαν σαφές στη Γαλλία ότι οι καιροί που ζούμε ευνοούν τους ”επιτιθέμενους” και τους δραστήριους.
Πράγματι, η συστημική μετάβαση (από ένα υβριδικό μονο-πολυπολικό σύστημα σε ένα ασταθές πολυπολικό σύστημα) υπαγορεύει στα κράτη να διεκδικούν όσα δεν μπορούσαν να διεκδικήσουν σε μια μονοπολική περίοδο ή σε ένα χαλαρά διπολικό σύστημα όπως ήταν ο Ψυχρός Πόλεμος. Ποιοί είναι οι λόγοι που κάνουν τη Γαλλία να δείχνει τέτοιο ενδιαφέρον για τη Μεσόγειο; Γιατί η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τη ”γαλλική παρέα”;
Ο πρόεδρος Μακρόν κατάλαβε γρήγορα οτι το πρώτο ταλέντο ενός πολιτικού είναι η αλλαγή πολιτικών θέσεων που δεν εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον και την πραγματικότητα. Η αρχική ήπια προσέγγιση κατέδειξε τις αδυναμίες της.
-
Ο πρόεδρος Μακρόν αντιλήφθηκε οτι η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να ασφικτυά εντός μιας ”γερμανικής” Ευρώπης, η οποία το πολύ θα αναγνώριζε τον συναινετικό ρόλο του Παρισιού. Η γαλλική εξωτερική πολιτική βρίσκεται σε μια περίοδο επαναπροσδιορισμού και ο ορθολογισμός που χρησιμοποιεί το Παρίσι, δείχνει οτι βρίσκεται σε καλό δρόμο.
Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε, έμοιαζε με την κατάλληλη ευκαιρία για τη Γαλλία. Το Brexit αυτόματα, κατέστησε τους Γάλλους την ισχυρότερη αμυντικά δύναμη της Ε.Ε και τη μόνη ευρωπαϊκή δύναμη που μπορεί να εκπροσωπήσει την Ε.Ε στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Η.Ε. Η Μεσόγειος είναι για τον πρόεδρο Μακρόν η γεωπολιτική διέξοδος της Γαλλίας προκειμένου, όχι μόνο να γίνει ένα αντίβαρο στη Γερμανία, αλλά και για να επανέλθει στο καθεστώς μεγάλης δύναμης με πλανητικό λόγο.
Αν κάποιος ερευνήσει think tanks που ασχολούνται με τις γαλλικές διεθνείς υποθέσεις, τότε θα δει οτι ο πρόεδρος Μακρόν επενδύει πολλά στην Αφρική. Η Γαλλοφωνία είναι το όπλο ήπιας ισχύος το οποίο το Παρίσι θα χρησιμοποιήσει για να φέρει τη Γαλλία ξανά στον κόσμο και να αρθρώσει μια συμπληρωματική ή και διαφορετική φωνή από δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία.
Στο πίσω μέρος του μυαλού των Γάλλων βρίσκεται σαφώς η επίτευξη ηγεμονικής θέσης στην Ευρώπη. Ο ρεαλισμός επέστρεψε στο Παρίσι και αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός οτι ο πρόεδρος Μακρόν είναι ο μόνος δυτικός ηγέτης που είναι σφοδρός πολέμιος του Ερντογάν.
Για τους συμμάχους μας Γάλλους, η Τουρκία προσπαθεί να επιβουλευτεί τα γαλλικά συμφέροντα στη Βόρεια Αφρική, τόσο στη Λιβύη, όσο και στην Τυνησία και στην Αλγερία.
Ο πρόεδρος Μακρόν δεν έχει μόνο υποστηρίξει την Ελλάδα και την Κύπρο με υπογραφές αμυντικών συμφώνων ή με υπογραφές για γαλλικό εξοπλισμό. Έχει σταθεί και στο πλευρό της Αιγύπτου στην πρόταση εκεχειρίας που έκανε το Καϊρο για τη Λιβύη.
Η Αίγυπτος έκανε μια πρόταση εκεχειρίας για την οποία δεν ανέμενε να γίνει δεκτή. Όμως ήταν το νομιμοποιημένο μήνυμα ότι θα παρέμβει αν δε γίνουν σεβαστά τα ζωτικά συμφέροντα που διακυβέυονται στη Λιβύη και τα επιβουλεύεται το Κατάρ και η Τουρκία. Η Γαλλία δεν δίστασε να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας και με τη Μόσχα η οποία έχει αναβαθμίσει πολύ τον ρόλο της στη Μεσόγειο, τόσο σε Συρία όσο και στη Λιβύη.
-
Οι σχέσεις ΗΠΑ και Γαλλίας έχουν πολλά σημεία σύγκλισης όμως ο πρόεδρος Μακρόν γνωρίζει οτι ο πρόεδρος Τραμπ δεν τον έχει σε μεγάλη εκτίμηση καθώς έχουν κυκλοφορήσει σπαρταριστές λεπτομέρειες για τη χαμηλή εκτίμηση που έχει ο Αμερικανός ηγέτης για τον Γάλλο ομόλογό του.
Επίσης στο Παρίσι γνωρίζουν οτι ο Τραμπ έχει ειδικές σχέσεις (εξωθεσμικές κατά τον Μπόλτον) με τον Ερντογάν. Όλα αυτά, ενώ οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μια φάση εσωστρέφειας λόγω της πανδημίας και των κοινωνικών αναταραχών. Η γαλλική διπλωματία δεν μπορεί να αναμένει ένα τετράμηνο για τις αμερικανικές εκλογές, ωστόσο ΗΠΑ και Γαλλία έχουν πολλά κοινά στη Μεσόγειο αν επανέλθει η ομαλότητα στον Λευκό Οίκο.
Μέχρι τότε, η Γαλλία δείχνει οτι δεν θα ανεχτεί τους γνωστούς τουρκικούς εκβιασμούς και με δικές της πρωτοβουλίες, δημιουργεί ένα κλίμα εναντίον της Τουρκίας σε Ε.Ε και ΝΑΤΟ όπου η Γαλλία είναι πολύ ισχυρή.
Η χώρα μας πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στη σύμμαχο Γαλλία καθώς η Τουρκία αμφισβητεί τον γαλλικό ρόλο στην περιοχή.
Ο στόχος της Τουρκίας (να μετατρέψει τη Μεσόγειο σε περιοχή επιρροής της) είναι εκ διαμέτρου αντίθετος με τη γαλλική πολιτική η οποία βλέπει τη Μεσόγειο ως την περιοχή που θα αναδείξει το Παρίσι σταδιακά σε παγκόσμια δύναμη.
-
Ούσα ταυτόχρονα μια δύναμη που ενώνει την Δυτική Ευρώπη με τον Ατλαντικό Ωκεανό και τη Μεσόγειο, η Γαλλία αντιλαμβάνεται πολύ διαφορετικά τον ”μύθο” του ”γεωπολιτικού μονοπωλίου” της Τουρκίας που επικρατεί σε χώρες όπως Γερμανία και Ολλανδία.
Η μεγάλη πρόκληση για τον Ευρωπαϊκό Νότο ωστόσο, παραμένει το αν η Γαλλία κατορθώσει να επηρεάσει την ”φίλη Λατίνα” Ιταλία ώστε να μην κρατά μια ευνοϊκά ουδέτερη στάση απέναντι στην Τουρκία. Η Ιταλία ωστόσο, έχοντας σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα θα είναι ιδαίτερα ευάλωτη εντός της Ε.Ε αν δεν τύχει της γαλλικής υποστήριξης.
(*)Αλέξανδρος Δρίβας
Research Fellow HALC, P.hD Cand. Greek-American Relations.
