Τα βακτήρια γνωστά ως στρεπτόκοκκος ομάδας Β (GBS) είναι μια κοινή αιτία λοιμώξεων του αίματος, μηνιγγίτιδας και θνησιγένειας στα νεογέννητα. Παρόλο που οι λοιμώξεις GBS μπορούν συχνά να αντιμετωπιστούν ή να προληφθούν με αντιβιοτικά, τα βακτήρια γίνονται όλο και πιο ανθεκτικά.
Τώρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι ολιγοσακχαρίτες ανθρώπινου γάλακτος (HMOs) – μικρές χορδές μορίων σακχάρου που υπάρχουν σε αφθονία στο μητρικό γάλα – μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη λοιμώξεων GBS σε ανθρώπινα κύτταρα και ιστούς και σε ποντίκια. Κάποια μέρα, τα HMOs θα είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τα αντιβιοτικά για τη θεραπεία λοιμώξεων σε βρέφη και ενήλικες, λένε.
Οι ερευνητές θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματά τους σήμερα στην φθινοπωρινή συνάντηση της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας (ACS).
“Το εργαστήριό μας είχε δείξει στο παρελθόν ότι μίγματα HMOs που απομονώνονται από το γάλα αρκετών διαφορετικών μητέρων δοτών έχουν αντιμικροβιακή και αντιβιοκινητική δράση κατά του GBS”, λέει η Rebecca Moore, η οποία παρουσιάζει το έργο στη συνάντηση. “Θέλαμε να πηδήξουμε από αυτές τις in vitro μελέτες για να δούμε αν τα HMOs μπορούν να αποτρέψουν λοιμώξεις σε κύτταρα και ιστούς από μια έγκυο γυναίκα και σε έγκυα ποντίκια”. Ο Moore είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στα εργαστήρια του Steven Townsend, Ph.D., στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt και Jennifer Gaddy, Ph.D., στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, περίπου 2.000 μωρά στις ΗΠΑ παίρνουν GBS κάθε χρόνο και το 4-6% από αυτά πεθαίνουν από αυτό. Τα βακτήρια συχνά μεταφέρονται από τη μητέρα στο μωρό κατά τη διάρκεια του τοκετού και του τοκετού. Σε μια μέλλουσα μητέρα που είναι θετική για GBS χορηγούνται συνήθως ενδοφλέβια αντιβιοτικά κατά τη διάρκεια του τοκετού για να βοηθήσει στην πρόληψη των πρώιμων λοιμώξεων, που εμφανίζονται κατά την πρώτη εβδομάδα της ζωής. Είναι ενδιαφέρον ότι η συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων με καθυστερημένη έναρξη (οι οποίες συμβαίνουν από μία εβδομάδα έως τρεις μήνες μετά τη γέννηση) είναι υψηλότερη σε παιδιά που τρέφονται με γάλα από τα βρέφη που θηλάζουν, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι παράγοντες του μητρικού γάλακτος θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προστασία από την GBS. Αν ναι, τα σάκχαρα θα μπορούσαν ίσως να αντικαταστήσουν τα αντιβιοτικά, τα οποία, εκτός από το ότι σκοτώνουν ευεργετικά βακτήρια, γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά λόγω της αύξησης της αντοχής στα αντιβιοτικά.
Οι ερευνητές μελέτησαν τις επιδράσεις συνδυασμένων HMO από αρκετές μητέρες στη μόλυνση GBS των κυττάρων του ανοσοποιητικού πλακούντα (που ονομάζονται μακροφάγα) και της μεμβράνης κύησης (ο σάκος που περιβάλλει το έμβρυο). “Διαπιστώσαμε ότι τα HMOs ήταν σε θέση να αναστείλουν πλήρως την ανάπτυξη βακτηρίων τόσο στα μακροφάγα όσο και στις μεμβράνες, οπότε στρέψαμε πολύ γρήγορα στην εξέταση ενός μοντέλου ποντικιού”, λέει ο Moore. Εξέτασαν αν τα HMOs θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη μόλυνση από GBS μέσω της αναπαραγωγικής οδού των εγκύων ποντικών. “Σε πέντε διαφορετικά μέρη της αναπαραγωγικής οδού, είδαμε σημαντικά μειωμένη μόλυνση GBS με θεραπεία με HMO”, σημειώνει ο Moore.
Για να καταλάβουν ποιοι HMO και άλλοι ολιγοσακχαρίτες έχουν αυτές τις αντιμικροβιακές επιδράσεις και γιατί, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα τεχνητό μικροβίωμα δύο ειδών με GBS και το ευεργετικό είδος Streptococcus salivarius που αναπτύσσεται σε πλάκα καλλιέργειας ιστών, χωρισμένο με ημιπερατή μεμβράνη. Στη συνέχεια, οι ερευνητές πρόσθεσαν ολιγοσακχαρίτες που συνήθως προστίθενται στη βρεφική φόρμουλα, που ονομάζονται γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες (GOS), οι οποίοι προέρχονται από φυτά. Ελλείψει ζάχαρης, το GBS ανέστειλε την ανάπτυξη των «καλών» βακτηρίων, αλλά το GOS βοήθησε αυτό το ευεργετικό είδος να αναπτυχθεί. “Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το GBS παράγει γαλακτικό οξύ που εμποδίζει την ανάπτυξη και, στη συνέχεια, όταν προσθέσουμε τον ολιγοσακχαρίτη, τα ευεργετικά είδη μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή τροφής για να ξεπεράσουν αυτήν την καταστολή”, εξηγεί ο Moore.
Κάπως εκπληκτικά, τα πρώτα HMO που έχουν δοκιμάσει στο σύστημα δεν είχαν αυτό το αποτέλεσμα, αλλά ο Townsend λέει ότι είναι πιθανό ότι ένα ή περισσότερα από τα πάνω από 200 μοναδικά σάκχαρα στο ανθρώπινο γάλα θα δείξουν δραστηριότητα στον τεχνητό προσδιορισμό μικροβιώματος. Η ομάδα σχεδιάζει να το μάθει. Ο λόγος για τον οποίο τα HMO μπορούν να θεραπεύσουν και να αποτρέψουν τη μόλυνση GBS είναι διπλός, λένε οι ερευνητές: Λειτουργούν ως αντικολλητικό εμποδίζοντας τα παθογόνα να κολλήσουν στις επιφάνειες των ιστών και να σχηματίσουν ένα βιοφίλμ και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως πρεβιοτικό υποστηρίζοντας την ανάπτυξη από καλά βακτήρια.
“Τα HMOs υπήρχαν όσο άνθρωποι και τα βακτήρια δεν τα έχουν καταλάβει. Πιθανότατα, αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν τόσα πολλά στο γάλα και αλλάζουν συνεχώς κατά την ανάπτυξη του μωρού”, λέει ο Townsend. “Αλλά αν μπορούσαμε να μάθουμε περισσότερα για το πώς λειτουργούν, είναι πιθανό ότι θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε διαφορετικούς τύπους λοιμώξεων με μίγματα HMOs και ίσως κάποια μέρα αυτό να είναι υποκατάστατο των αντιβιοτικών σε ενήλικες, καθώς και μωρά”.
Ακολουθήστε μας στα κοινωνικά δίκτυα facebook, twitter, instagram, και στο Google news. Διαβάστε την e-enimerosi.com για να ενημερώνεστε για όλα τα νέα, από την Ελλάδα και τον κόσμο, κάνετε εγγραφή στην σελίδα και πατήστε το καμπανάκι για να ενημερώνεστε πρώτοι έγκαιρα και έγκυρα.