Φορτώσατε το αυτοκίνητο με τις βαλίτσες σας, βάλατε τα παιδιά στο πίσω κάθισμα, φορέσατε τις ζώνες ασφαλείας και είστε έτοιμοι για τις πολυπόθητες καλοκαιρινές διακοπές… Κάποια ανησυχία για το ταξίδι που μόλις ξεκινάτε είναι, φυσικά δικαιολογημένη. Πολύ περισσότερο εάν στη θέση του οδηγού είναι κάποιος διαβητικός ασθενής. Τί θα μπορούσε, άραγε, να πάει στραβά;
Μια υπογλυκαιμία στο τιμόνι
Τα προβλήματα αυτά πιθανώς εξηγούν, έστω εν μέρει, γιατί τα άτομα με διαβήτη έχουν 12-19% περισσότερες πιθανότητες από τους άλλους οδηγούς να προκαλέσουν τροχαίο, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες.
Μέτρηση σακχάρου πριν την οδήγηση
Πρόσφατη μελέτη σε 202 πάσχοντες από διαβήτη που έπαιρναν ινσουλίνη έδειξε ότι σχεδόν το 60% δεν ήλεγχαν ποτέ το σάκχαρό τους προτού οδηγήσουν. Οι περισσότεροι είπαν ότι θα σταματούσαν την οδήγηση εάν ένιωθαν συμπτώματα υπογλυκαιμίας, όμως είναι δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος τα πρώτα, ηπιότερα «σημάδια», όπως το θόλωμα της όρασης, η εφίδρωση ή το αίσθημα κόπωσης ή οξυθυμίας λέει ο δρ Ντάνιελ Λόρμπερ, διευθυντής του Τμήματος Ενδοκρινολογίας στο Νοσοκομείο Queens της Νέας Υόρκης.
«Αν μειωθεί περαιτέρω το σάκχαρο, τότε παρατηρείται σοβαρή διαταραχή της σκέψης και της κρίσης, και αυτό είναι που μας ανησυχεί» εξηγεί. «Μπορεί ο οδηγός να χάσει τις αισθήσεις του ή να πάθει κρίση πριν προλάβει να αντιδράσει».
Η ενημέρωση για τους πρόσθετους κινδύνους που δημιουργεί το σάκχαρο στην οδήγηση είναι απίστευτα περιορισμένη. Μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν ασθενείς από επτά αμερικανικές και τέσσερις ευρωπαϊκές πόλεις έδειξε ότι ο ένας στους δύο πάσχοντες από Διαβήτη τύπου 1 και τα τρία τέταρτα όσων είχαν Διαβήτη τύπου 2, αγνοούσαν παντελώς τους κινδύνους της υπογλυκαιμίας εν ώρα οδήγησης.
Όσοι παίρνουν χάπια
Αν και τα περισσότερα σχετιζόμενα με τις επιπλοκές του διαβήτη τροχαία γίνονται σε ινσουλινοεξαρτώμενους ασθενείς, όσοι παίρνουν χάπια για Διαβήτη τύπου 2, επίσης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Τον Νοέμβριο δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Diabetes, Obesity & Metabolism» μελέτη των αιτημάτων σε αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες αυτοκινήτων, η οποία διεξήχθη σε πάσχοντες από Διαβήτη τύπου 2 που δεν έκαναν εγχύσεις ινσουλίνης.
Όπως έδειξε η μελέτη, όσοι είχαν ηλικία άνω των 65 ετών και είχαν χρειασθεί ιατρική φροντίδα λόγω υπογλυκαιμίας διέτρεχαν κατά 40% περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε τροχαίο απ’ ό,τι εκείνοι οι οποίοι δεν είχαν παρουσιάσει επεισόδιο υπογλυκαιμίας. «Ως τώρα, οι περισσότεροι υπέθεταν ότι τα σχετιζόμενα με τον διαβήτη τροχαία αφορούν όσους κάνουν ινσουλινοθεραπεία, αυτό όμως δεν ισχύει» λέει ο ερευνητής δρ Μπράιαν Φράιερ, από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
Όπως εξηγεί, τα αντιδιαβητικά φάρμακα που ανήκουν στην κατηγορία των σουλφονυλουριών είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν υπογλυκαιμικό επεισόδιο. «Αυτό παρατηρείται πρωτίστως με τις μακράς διαρκείας σουλφονυλουρίες και λιγότερο με τις βραχείας διαρκείας» προσθέτει.
Συμβουλές πριν γυρίσετε τη μίζα
«Οι οδηγοί που διατρέχουν κίνδυνο υπογλυκαιμίας πρέπει να βεβαιώνονται πριν οδηγήσουν ότι τα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα τους δεν είναι πολύ χαμηλά» λέει ο δρ Νεντ Κένεντι από την Cleveland Clinic.
Σε περίπτωση που η μέτρηση του σακχάρου είναι χαμηλή, ο δρ Κένεντι συνιστά να φάνε κάτι με ζάχαρη και να ξαναμετρήσουν έπειτα από 15 λεπτά το σάκχαρό τους. «Η κίνηση αυτή μπορεί να γλιτώσει τόσο τους ίδιους όσο και τους άλλους από πολλά προβλήματα στον δρόμο» τονίζει.
Πάντως, οι ειδικοί σπεύδουν να διευκρινίσουν πως η πλειονότητα των τροχαίων γίνεται σε μη διαβητικούς και συνεπώς δεν πρέπει να στιγματίζονται όσοι έχουν σακχαρώδη διαβήτη.
«Οι διαβητικοί δεν είναι κακοί οδηγοί, απλώς πρέπει να έχουν τον νου τους» λέει ο δρ Ντάνιελ Κοξ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, ο οποίος πραγματοποιεί μελέτη με τίτλο Diabetes Driving που έχει στόχο να καταγράψει και να βρει τρόπους πρόληψης των κινδύνων στους οδηγούς με διαβήτη.
