Η επενδυτική δραστηριότητα στον τομέα της ενέργειας και δη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας διέπεται από ένα εξαιρετικά σύνθετο νομικό πλαίσιο, με πολλαπλές διατάξεις, οι οποίες, αν δεν ερμηνευθούν σωστά, τείνουν να αλληλοαναιρούνται.
Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε έναν επενδυτικό τομέα με ιδιαίτερο νομικό ενδιαφέρον, αυτό της βιομάζας. Είναι γεγονός πως η έκρηξη του επενδυτικού ενδιαφέροντος στις ΑΠΕ οδηγεί στην αναζήτηση φιλικότερων προς το περιβάλλον επενδύσεων, αλλά και οικονομικά αποδοτικότερων λύσεων.
Η νομική τοποθέτηση της βιομάζας
«Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές» θεωρείται η ενέργεια από ανανεώσιμες μη ορυκτές πηγές, δηλαδή αιολική, ηλιακή, αεροθερμική, γεωθερμική, υδροθερμική ενέργεια και ενέργεια από τη θάλασσα, υδροηλεκτρική, από βιομάζα, από τα εκλυόμενα στους χώρους υγειονομικής ταφής αέρια, από τα αέρια που παράγονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και από τα βιοαέρια.
Κατά τον περιβαλλοντικό νόμο 4685/2020, η δραστηριότητα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ επιτρέπεται σε όσους έχει χορηγηθεί Βεβαίωση ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή έχουν νομίμως εξαιρεθεί από την υποχρέωση αυτή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 3468/2006, όπως ισχύει, καθώς και σε όσους έχει χορηγηθεί και ισχύει κατά τη δημοσίευση ή χορηγείται κατά τις διατάξεις του άρθρου 23 Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Οι προβλέψεις του Ν. 3468/2006
Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 Ν. 3468/2006, εξαιρούνται από την υποχρέωση να λάβουν άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή άλλη διαπιστωτική απόφαση φυσικά ή νομικά πρόσωπα που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από τις εξής κατηγορίες εγκαταστάσεων Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α.:
α) γεωθερμικούς σταθμούς με εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύ μικρότερη ή ίση του μισού (0,5) MW,
β) σταθμούς βιομάζας, βιοαερίου και βιοκαυσίμων με εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύ μικρότερη ή ίση του ενός (1) MW κλπ.
Οι προβλέψεις του Ν. 4414/2016
Με τον Ν. 4414/2016 (άρθρ. 13 παρ. 7) επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών, σταθμών μικρών ανεμογεννητριών, σταθμών βιομάζας/βιοαερίου/βιορευστών, μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών και σταθμών Σ.Η.Θ.Υ.Α. από αυτοπαραγωγούς για την κάλυψη ιδίων αναγκών τους, με εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού.
Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας με αξιοποίηση βιομάζας, βιοαερίου ή βιορρευστών
Σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας περιφερειακής ενότητας ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από την αγροτική εκμετάλλευση αγροτική δραστηριότητα, κατά την έννοια του ν. 3874/2010 (Α‘ 151), και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε.
Κατά παρέκκλιση της περίπτωσης αυτής,
α) σε αγροτεμάχια, που βρίσκονται σε περιοχές της Επικράτειας εκτός Αττικής και χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, η εγκατάσταση σταθμών για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα, βιοαέριο ή βιορρευστά, επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι οι απαιτούμενες ποσότητες πρώτης ύλης προέρχονται από αγροτικές ή κτηνοτροφικές ή δασικές εκμεταλλεύσεις και ποσοστό τουλάχιστον 85% εξ αυτών προέρχεται από εκμεταλλεύσεις που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των τριάντα (30) χιλιομέτρων,
β) σε αγροτεμάχια, που βρίσκονται σε περιοχές της επικράτειας εκτός Αττικής και έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένες Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33), η εγκατάσταση σταθμών για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος έως και τριών (3) μεγαβάτ (MW), επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι:
αα) οι απαιτούμενες ποσότητες πρώτης ύλης προέρχονται από αγροτικές ή κτηνοτροφικές ή δασικές εκμεταλλεύσεις που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των τριάντα (30) χιλιομέτρων και
ββ) οι σταθμοί ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του Ν. 3874/2010 (Α΄ 151) και είναι εγκατεστημένοι εντός της περιφερειακής ενότητας στην οποία βρίσκονται οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις τους, όπως αυτές ορίζονται στο Ν. 3874/2010.
Σε μελλοντικά άρθρα, θα εξετάσουμε ειδικότερα ζητήματα περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων βιομάζας, όπως και άλλων ΑΠΕ.
