Ενας μήνας και… κάτι απομένει για να ξεκινήσουν οι αιτήσεις του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες», μέσω του οποίου τα νοικοκυριά που θα επιλέξουν να ενταχθούν θα λάβουν επιδότηση έως και 60%.
Το νέο πρόγραμμα που αναμένεται να βγει στον αέρα στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου αφορούσε σε πρώτη φάση 250.000 άδειες, εκ των οποίων οι 100.000 αφορούν οικιακή χρήση, οι 75.000 επαγγελματική στέγη και οι υπόλοιπες 75.000 αγροτική εκμετάλλευση, ενώ όπως εξηγούν πηγές στον «Ελεύθερο Τύπο», σταδιακά η γκάμα των δικαιούχων δεν αποκλείεται να ανοίξει για περισσότερους.
Διεύρυνση
Ωστόσο, όπως έκανε γνωστό από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ο αριθμός των δικαιούχων θα είναι κατά 50.000 αυξημένος, δηλαδή θα φθάσει συνολικά τις 300.000. «Τις αμέσως επόμενες ήμερες ανακοινώνουμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για να κατασκευαστούν 300.000 φωτοβολταϊκά ισχύος έως 10kW για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις», υπογράμμισε ο υπουργός. Τα επιπλέον περίπου 50.000 φωτοβολταϊκά θα αφορούν, όπως είπε, σε ένα ειδικό «υπο-πρόγραμμα» αποκλειστικά για τα αγροτικά αντλιοστάσια ώστε να περιοριστούν οι ενεργειακές ανάγκες των αγροτών για την άρδευση των καλλιεργειών τους μέσω net-metering.
Σε κάθε περίπτωση, όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές στον «Ε.Τ.», ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο σταδιακά η περίμετρος των δικαιούχων να ανοίξει ανάλογα πάντα με τις ανάγκες όσων ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Ετσι, το πρόγραμμα θα ξεκινήσει για 300.000 δυνητικούς δικαιούχους (250.000 συν 50.000) επιδοτώντας την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10kW σε στέγες κατοικιών, επιχειρήσεων και αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως όλοι οι δικαιούχοι θα τοποθετήσουν φωτοβολταϊκό με ισχύ 10kW. Η διαδικασία αναμένεται να προβλέπει τη συμμετοχή ενεργειακού επιθεωρητή στο αρχικό στάδιο, ο οποίος θα διαπιστώνει την απαιτούμενη ισχύ ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε νοικοκυριού και της κάθε επιχείρησης. Κατά τους ειδικούς, οι ανάγκες ενός μέσου νοικοκυριού καλύπτονται με μια ισχύ κοντά στα 6kW. Με αυτό ως δεδομένο, εκτιμάται πως όσο θα τρέχει το πρόγραμμα θα προκύπτει σταδιακά επιπλέον χώρος για επιδοτήσεις σε περισσότερους δικαιούχους από τα kW που θα… περισσεύουν.
Ενισχύσεις
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Ε.Τ.», η επιδότηση αναμένεται να κυμαίνεται στο επίπεδο του 20%-40% ενώ για όσους επιλέξουν να συνδυάσουν το φωτοβολταϊκό με μπαταρία αποθήκευσης ενέργειας, η επιδότηση θα λαμβάνει και επιπλέον bonus και θα αυξάνεται στο 60% καλύπτοντας μεγαλύτερο τμήμα του συνολικού κόστους της επένδυσης.
Σκοπός του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι να πριμοδοτήσει την τοποθέτηση μπαταρίας μαζί με το φωτοβολταϊκό, δεδομένου ότι με αυτό τον τρόπο διαμορφώνεται μια ολοκληρωμένη μονάδα καθαρής ενέργειας για κάθε νοικοκυριό και επιχείρηση που θα ενταχθεί.
Επί τάπητος έχει θέσει το ΥΠΕΝ και τη χρονική προτεραιότητα της αίτησης ως ένα από τα επικρατέστερα σενάρια, δεδομένου ότι σε αντίστοιχα προγράμματα κατά το παρελθόν με εισοδηματικά κριτήρια πολλοί δικαιούχοι με χαμηλά εισοδήματα στην πορεία υπαναχώρησαν καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να καλύψουν την ιδία συμμετοχή.
Κόστος
Οσον αφορά στο κόστος, πλέον κατά μέσο όρο κυμαίνεται στις 6.500 ευρώ συν ΦΠΑ, όταν πριν την ανακοίνωση του προγράμματος οι τιμές για εγκατάσταση ενός μέσου οικιακού αυτοπαραγωγού ανέρχονταν στις 5.000-5.500 ευρώ. Για παράδειγμα, για μια τετραμελής οικογένεια, το κόστος ενός φωτοβολταϊκού ανέρχεται στις 6.500 ευρώ με ΦΠΑ. Χωρίς το πρόγραμμα που θα τρέξει το επόμενο διάστημα, η απόσβεση θα γινόταν σε 8 χρόνια και κατά μέσο όρο η εξοικονόμηση θα ήταν από 900-1.000 ευρώ ετησίως. Αντίθετα, με το πρόγραμμα και ανάλογα το ποσοστό επιδότησης που θα λάβει κάθε νοικοκυριό, μπορεί να πετύχει απόσβεση ακόμη και στα μισά χρόνια.
Πολυκατοικίες
Τι γίνεται όμως για όσους μένουν σε πολυκατοικία και παρ’ όλα αυτά θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες»; Σύμφωνα με επαγγελματίες του κλάδου, αυτή τη στιγμή για να μπορέσει κάποιο διαμέρισμα να εγκαταστήσει στην ταράτσα φωτοβολταϊκά θα πρέπει να πάρει τη σύμφωνη γνώμη όλων των ιδιοκτητών. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας λαμβάνει ήδη αιτήματα για να αλλάξει η νομοθεσία και να μπορούν να εγκαταστήσουν έχοντας το πράσινο φως του 50% των διαμερισμάτων.
Υστερούμε
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα συγκριτικά με άλλες χώρες βρίσκεται πολύ πίσω στα φωτοβολταϊκά συστήματα. Μάλιστα, όπως προκύπτει από στοιχεία της Greenpeace, λιγότερα από 50.000 νοικοκυριά στη χώρα έχουν κάποιο οικιακό φωτοβολταϊκό (ενώ η συντριπτική πλειοψηφία αφορά σε συστήματα που μπήκαν ως το 2013 από το παλαιότερο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» και όχι σε αυτοπαραγωγή).
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σήμερα τα ελληνικά νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να απολαύσουν δωρεάν ενέργεια από τον ήλιο, παραμένοντας εκτεθειμένα στην ενεργειακή κρίση και τις υψηλές τιμές ενέργειας.
Σε σύγκριση, στην Ολλανδία, περίπου 1,5 εκατ. νοικοκυριά έχουν ήδη φωτοβολταϊκά στη στέγη τους (περίπου το 40% της συνολικά εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών).
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη νέα πολιτική της Ε.Ε. -όπως αποτυπώνεται στο REPowerEU, που έχει ως στόχο την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα- η στρατηγική για την ηλιακή ενέργεια αποτελεί τον κεντρικό άξονα του ενεργειακού road map έως το 2030. Ετσι, θα είναι υποχρεωτική από το 2026 η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε όλα τα καινούργια δημόσια και εμπορικά κτίρια με εμβαδόν ορόφου άνω των 250 τ.μ., από το 2027 στα υφιστάμενα (δημόσια και εμπορικά) και από το 2029 στις νέες κατοικίες. Ο ελληνικός κλιματικός νόμος μάλιστα προβλέπει εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη στέγη όλων των νέων εμπορικών κτιρίων από το 2023.
