Μπασάρ Αλ Άσαντ: Ο άνθρωπος που επέστρεψε από το κρύο.

Επί 12 χρόνια η παγκόσμια κοινότητα τον είχε τον είχε στον «πάγο». Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ βίωνε μία διπλωματική και ευρύτερα πολιτική απομόνωση, η οποία φαίνεται να φτάνει στο τέλος της. Ο Αραβικός Σύνδεσμος υποδέχεται και πάλι τη Συρία στους κόλπους του, για πρώτη φορά από το 2011, όταν η αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων από τον Άσαντ οδήγησε σε έναν καταστροφικό εμφύλιο και στην απόσυρση των διπλωματικών αντιπροσωπειών αραβικών και δυτικών κρατών από τη Δαμασκό.

Υπήρχαν και πριν από τη σημερινή συνάντηση σαφείς ενδείξεις ότι ο Μπασάρ Αλ Άσαντ επιστρέφει στη διεθνή σκηνή, έχοντας αποδειχθεί απροσδόκητα ανθεκτικός στο κρύο της απομόνωσης. Έχοντας εκμεταλλευθεί και τη διπλωματία των σεισμών, τον Μάρτιο έτυχε θερμότατης υποδοχής τόσο Ομάν όσο και στο Άμπου Ντάμπι. Και μπορεί οι τότε επισκέψεις να είχαν να κάνουν επισήμως με την ανθρωπιστική βοήθεια για τους πληγέντες από τους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου, αλλά σε συνδυασμό με τη σημερινή απόφαση για επανένταξη στον Αραβικό Σύνδεσμο, αντανακλούν μία βαθύτερη αλλαγή στη Μέση Ανατολή.

Αλλά και πιο πριν. Τον Οκτώβριο του 2021 ο βασιλιάς της Ιορδανίας πραγματοποιούσε την πρώτη επίσημη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Άσαντ από την έναρξη του εμφυλίου στη Συρία. Και τον Μάρτιο του 2022 ο Άσαντ πραγματοποιούσε την πρώτη επίσημη επίσκεψή του σε αραβική χώρα – και την πρώτη ευρύτερα σε ξένη χώρα πλην της Ρωσίας και του Ιράν- από το 2011.

Αλλαγή στρατηγικής

Τα βασίλεια της περιοχής γυρίζουν την πλάτη στις παραδοσιακές συμμαχίες με τις ΗΠΑ και τη Δύση, έρχονται πιο κοντά στη Ρωσία, αλλά και την Κίνα και επανεξετάζουν τις μεταξύ τους σχέσεις.

Η Σαουδική Αραβία έδωσε στη Ρωσία ένα σημαντικό όπλο στον ενεργειακό πόλεμο, με τις αποφάσεις του ΟΠΕΚ+ για μείωση της παραγωγής. Ήρθε επίσης σε συμφωνία με τον αιώνιο αντίπαλο, το Ιράν, έχοντας ως διαμεσολαβητή την Κίνα. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν επίσης έρθει κοντά με τη Ρωσία, που ήδη από το 2013 στήριζε με κάθε τρόπο το καθεστώς Άσαντ.

Ακόμη και ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, αντιμέτωπος με κρίσιμες εκλογές σε λίγες ημέρες, φέρεται να δέχεται πίεση από το Κρεμλίνο να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τον ορκισμένο εχθρό του, Άσαντ. Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που οι δημοσκοπήσεις του δίνουν σημαντικές πιθανότητες εκλογής στην προεδρία της Τουρκίας, στην πρόσφατη συνέντευξή του στη Ναυτεμπορική και στον Μιχάλη Ψύλο, είπε επίσης ότι θα επιδιώξει άμεσα διαπραγματεύσεις με τον Άσαντ για τη μόνιμη επιστροφή Σύρων προσφύγων στη χώρα.

Σε αυτό το περιβάλλον των ανατροπών και των γεωπολιτικών εντάσεων ο Άσαντ έχει παραδόξως γίνει εργαλείο μιας νέας διεκδικητικής αραβικής πολιτικής. Οι πλούσιες χώρες του Αραβικού Κόλπου αμφισβητούν τους άλλοτε συμμάχους και εταίρους και προσπαθούν να αναδειχθούν σε έναν ξεχωριστό κόμβο παγκόσμιας επιρροής.