Με αργούς ρυθμούς κινείται η αγορά των βιοκλιματικών κτιρίων στην Ελλάδα, καθώς μόλις 52 είναι σήμερα τα πράσινα πιστοποιημένα (LEED) στην Ελλάδα, ενώ ίδιος περίπου αριθμός κτιρίων (50-60) είναι σήμερα υπό κατασκευή.
“Το LEED αποτελεί ένα από το πιο διαδεδομένα συστήματα αξιολόγησης και αποτίμησης της αειφόρου δόμησης και κατασκευής στον κόσμο και η πιστοποίηση ενός κτιρίου στο ανώτατο επίπεδο της κλίμακάς του, την Platinum, αποτελεί σημαντική διάκριση, η οποία μπορεί να επιτευχθεί έπειτα από μια ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία”, αναφέρει σε έκθεσή της η εταιρεία συμβούλων Arbitrage RE.
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το έτος 2019 και της χρονικής περιόδου 2011-2019, σύμφωνα με τις ενεργειακές επιθεωρήσεις κτιρίων, προκύπτει ότι: το 2019 εκδόθηκαν 315.804 Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων, εκ των οποίων το 57,37% αφορούσε λόγο ενοικίασης, το 13,84% πώλησης και το 11,38% για το χρηματοδοτικό πρόγραμμα “Εξοικονόμηση κατ’ οίκον”. Παράλληλα, το 86% επί του συνολικού αριθμού των ΠΕΑ του έτους 2019 αφορούσε κτίρια κατοικιών.
Σχετικά με την ενεργειακή κατηγορία των κτιρίων κατοικιών, παρατηρείται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό (66,83%) αυτών κατατάσσεται στην Ε-Η, το 26,81% στη Γ-Δ και μόλις το 6,36% στην Α-Β.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα πιο ενεργοβόρα κτίρια κατοικιών για το έτος 2019 ήταν οι μονοκατοικίες (μέση ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας ίση με 486.66 KWh/τ.μ.), ενώ για τα διαμερίσματα και τα κτίρια των πολυκατοικιών υπολογίστηκε μέση ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας 297.28 KWh/τ.μ. και 304.63 KWh/τ.μ. αντίστοιχα. Στα κτίρια κατοικιών το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας καταναλώνεται για την κάλυψη αναγκών θέρμανσης (μέση ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας σε θέρμανση ίση με 239.60 KWh/τ.μ.).
Στα πράσινα επενδύουν οι ΑΕΕΑΠ
Το ενδιαφέρον τους στις πράσινες επενδύσεις έχουν στρέψει οι Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ). Leader της αγοράς είναι η Dimand, η οποία πρόσφατα εξασφάλισε δύο νέες πράσινες πιστοποιήσεις για σημαντικά κτίριά της που αποτελούν τοπόσημα για την Αθήνα.
Η πρώτη πιστοποίηση αφορά το 200+1 δωματίων Moxy Athens City, που το καθιστά το πρώτο πράσινο ξενοδοχείο στην Ελλάδα πιστοποιημένο κατά το διεθνές πρότυπο LEED, στη βαθμίδα Gold. Πρόκειται για το πρώτο ξενοδοχείο της αλυσίδας Moxy Hotels του ομίλου Marriott στην Αθήνα και βρίσκεται στην οδό Σταδίου 65. Πίσω από το σύγχρονο αυτό έργο των 10.210 τ.μ., που ολοκληρώθηκε πριν από λίγους μήνες, βρίσκονται η Dimand, η Prodea Investments, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και η SWOT Hospitality.
Το δεύτερο κτίριο που διακρίθηκε με το διεθνές σύστημα αειφόρου ανάπτυξης LEED −και αυτό σε επίπεδο Gold− είναι το κτίριο που φιλοξενούσε την εφημερίδα “Ελευθεροτυπία”. Πρόκειται για ένα εμβληματικό κτίριο 15.170 τ.μ. στον Νέο Κόσμο, επί των οδών Ηλία Ηλιού, Δεινοστράτους, Μίνωος και Πυθέου, το οποίο μεταμορφώθηκε σε έναν υπερσύγχρονο, βιοκλιματικό και υψηλών προδιαγραφών χώρο γραφείων. Το Value S.A. Office Building είναι ένα εξαώροφο κτίσμα με δύο υπόγεια και δώμα, εντός του αστικού ιστού, το οποίο διαμορφώνεται σε σχήμα “Γάμα”.
Από το 2005 έχει ένα σταθερό ιστορικό βιώσιμων έργων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα χρήσεων (ανάπλαση πόλης, γραφεία, εμπόριο, ξενοδοχεία κ.ά.). Μεταξύ αυτών είναι το Opap Arena, το Moxy Athens City, το Campus της Kaizen και το υπό ανέγερση κτίριο της PwC, η ανάπλαση του Αγίου Διονυσίου στον Πειραιά και η μεγάλη ανάπτυξη στο πρώην ακίνητο της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας στον Ελαιώνα. Από τα πιο εμβληματικά της έργα είναι και η ανακατασκευή του Πύργου του Πειραιά, τοπόσημο της ευρύτερης αθηναϊκής επικράτειας. Στον πρώτο “πράσινο ουρανοξύστη” της χώρας, η Dimand ενσωματώνει τις αρχές του βιοφιλικού σχεδιασμού και υιοθετεί μια ολιστική και βιώσιμη προσέγγιση που υπερβαίνει τον σχεδιασμό και την κατασκευή, με στόχο τη λήψη πιστοποιήσεων LEED Platinum και WELL – και σε αυτό το κτίριο. Οι βασικές ενέργειες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που παράγονται μέσω σύγχρονου φωτοβολταϊκού συστήματος με πάνελ στην προεξοχή του Πύργου, τη δημιουργία πρόσοψης πολλαπλών παραμέτρων για την καλύτερη εκμετάλλευση του φυσικού φωτός και της ανεμπόδιστης θέας και τη δημιουργία ενός πραγματικά πράσινου περιβάλλοντος με αυξημένη έκταση βλάστησης (1.000 τ.μ.) που θα αρδεύεται με έξυπνο ψηφιακό σύστημα με την αποκλειστική χρήση βρόχινου νερού.
Στην υλοποίηση επενδυτικού σχεδίου της τάξεως των 600 εκατ. ευρώ έως το 2025 προχωρά η Prodea για την απόκτηση ή ανάπτυξη πάνω από 417.000 τ.μ. νέων κτιρίων. Η πλειονότητα εξ αυτών (περίπου 90%) θα αφορά ακίνητα που θα έχουν πράσινες πιστοποιήσεις για την υψηλή ενεργειακή τους απόδοση.
Η Premia Properties ΑΕΕΑΠ σχεδιάζει τη μετατροπή του εμπορικού κέντρου Athens Heart σε κτίριο γραφείων πράσινου χαρακτήρα. Στόχος της είναι η δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου ακινήτων 500 εκατ. ευρώ έως το 2025.
Σε σημαντικές επενδυτικές κινήσεις προχωρά και η Noval Property. Το συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα για τα επόμενα χρόνια αγγίζει τα 350 εκατ. Η εταιρεία του ομίλου Βιοχάλκο δρομολογεί συνολικές επενδύσεις που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα 80 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη και ανακατασκευή κτιρίων γραφείων συνολικής επιφάνειας 76.600 τ.μ.
Η πιο πρόσφατη κίνηση αφορά την απόκτηση υφιστάμενου κτιρίου γραφείων επιφάνειας 6.636 τ.μ. στη Λ. Κηφισίας 199, το οποίο ανήκε στην HelleniQ Energy Holdings, μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας. Το ακίνητο πρόκειται να ανακατασκευαστεί και να μετατραπεί σε ένα βιοκλιματικό κτίριο γραφείων, με πιστοποίηση κατά LEED. Το τίμημα για την αγορά του ακινήτου ανήλθε σε 11 εκατ. ευρώ. Ήδη σήμερα το 25% του χαρτοφυλακίου των ακινήτων της εταιρείας αφορά πράσινα και βιώσιμα κτίρια, όπως για παράδειγμα το κτίριο γραφείων The Orbit στους Αμπελοκήπους. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί αρκετά τα επόμενα χρόνια.
Η μεγαλύτερη επένδυση της εταιρείας αφορά την κατασκευή ενός συγκροτήματος “πράσινων” κτιρίων γραφείων, επιφάνειας 50.000 τ.μ., στο ακίνητο της πρώην Kodak στο Μαρούσι. Πρόκειται για μια επένδυση της τάξεως των 80 εκατ. ευρώ, η οποία υλοποιείται σε κοινοπραξία (50%-50%) με το επενδυτικό fund BrookLaneCapital.
Επίσης η Noval σχεδιάζει την κατασκευή ενός ακόμα βιοκλιματικού κτιρίου γραφείων, επιφάνειας 20.175 τ.μ., στην οδό Χειμάρρας 16, σε έτερη ιδιόκτητη έκταση. Πρόκειται για επένδυση ύψους 22 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να ξεκινήσει να υλοποιείται εντός του έτους και προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2025.
Έμφαση στην ανάπτυξη εμπορικών πάρκων και ακινήτων logistics δίνει η Trade Estates του oμίλου Φουρλή. Στόχος της διοίκησης της εταιρείας είναι η αύξηση της αξίας του χαρτοφυλακίου της από 286 εκατ. ευρώ σε 476 εκατ. ευρώ έως το 2026 και σε 700 εκατ. ευρώ μέχρι το 2028.
Η μεγαλύτερη προωθούμενη επένδυση της Trade Estates θα αφορά την κατασκευή εμπορικού πάρκου 30.000 τ.μ. στην εμπορική ζώνη του ακινήτου του Ελληνικού. Το συνολικό ύψος της επένδυσης θα ανέλθει σε 70 εκατ. ευρώ.
Τέλος, όσον αφορά την Trastor ΑΕΕΑΠ, εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στην αγορά γραφείων και τα logistics με πράσινο χαρακτήρα, ενώ επιδιώκει την αναδιάταξη του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τα ακίνητα μικρής και μεσαίας επιφανείας υπέρ των κτιρίων μεγαλύτερης.
