Μια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε στο Παρίσι τη Δευτέρα για να εργαστεί σε μια συνθήκη ορόσημο που θα θέσει τέλος στην παγκόσμια πλαστική ρύπανση, αλλά υπάρχει ακόμη ελάχιστη συμφωνία για το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή Διαπραγματεύσεων για τα Πλαστικά είναι επιφορτισμένη με την ανάπτυξη της πρώτης διεθνούς, νομικά δεσμευτικής συνθήκης για την πλαστική ρύπανση, συμπεριλαμβανομένου του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Αυτή είναι η δεύτερη από τις πέντε συναντήσεις που πρόκειται να πραγματοποιηθούν για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων έως το τέλος του 2024.
Στην πρώτη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε πριν από έξι μήνες στην Ουρουγουάη, ορισμένες χώρες πίεσαν για παγκόσμιες εντολές, άλλες για εθνικές λύσεις και άλλες και για τα δύο.
Επειδή είναι ένα εξαιρετικά σύντομο χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη, οι ειδικοί λένε ότι σε αυτή τη δεύτερη σύνοδο είναι κρίσιμο να λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με τους στόχους και το εύρος του κειμένου, όπως το είδος των πλαστικών που θα επικεντρωθεί. Αλλά αυτό είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει. Πάνω από 2.000 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων κυβερνήσεων και παρατηρητών, από σχεδόν 200 χώρες συμμετείχαν στη συνάντηση που φιλοξενήθηκε στον πολιτιστικό οργανισμό του ΟΗΕ, την UNESCO, που εδρεύει στο Παρίσι.
Ένα θεμελιώδες ζήτημα που εξετάζεται τη Δευτέρα είναι το σύστημα ψηφοφορίας για αποφάσεις για κάθε έθνος, το οποίο έχει ήδη προκαλέσει ζωηρή συζήτηση και καθυστερήσεις στις συνόδους ολομέλειας που πρόκειται να ολοκληρωθούν την Παρασκευή.
Η ανθρωπότητα παράγει περισσότερους από 430 εκατομμύρια τόνους πλαστικού ετησίως, τα δύο τρίτα των οποίων είναι προϊόντα μικρής διάρκειας που σύντομα γίνονται απόβλητα, γεμίζουν τον ωκεανό και, συχνά, εισχωρούν στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα, δήλωσε τον Απρίλιο το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών. Τα πλαστικά απόβλητα που παράγονται παγκοσμίως αναμένεται να σχεδόν τριπλασιαστούν έως το 2060, με περίπου τα μισά να καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής και λιγότερο από το ένα πέμπτο να ανακυκλώνονται, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Η συνθήκη θα μπορούσε να επικεντρωθεί στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, όπως επιθυμεί ο αυτοαποκαλούμενος «συνασπισμός υψηλής φιλοδοξίας» χωρών, με επικεφαλής τη Νορβηγία και τη Ρουάντα, με όρια στην παραγωγή πλαστικών και περιορισμούς σε ορισμένες από τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα πλαστικά. Ο συνασπισμός έχει δεσμευτεί για ένα διεθνές, νομικά δεσμευτικό μέσο για τον τερματισμό της πλαστικής ρύπανσης έως το 2040. Λέει ότι αυτό είναι απαραίτητο για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, βοηθώντας παράλληλα στην αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής.
Εναλλακτικά, η συνθήκη θα μπορούσε να έχει πιο περιορισμένο πεδίο εφαρμογής για την αντιμετώπιση των πλαστικών απορριμμάτων και την κλιμάκωση της ανακύκλωσης, όπως θέλουν ορισμένοι από τους παραγωγούς πλαστικών και εξαγωγείς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα περισσότερα πλαστικά είναι κατασκευασμένα από ορυκτά καύσιμα. Οι χώρες που υποστηρίζουν αυτό το σχέδιο περιλαμβάνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Σαουδική Αραβία και την Κίνα. Η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ στην Ουρουγουάη είπε ότι τα εθνικά σχέδια θα επιτρέψουν στις κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα στις πιο σημαντικές πηγές και είδη πλαστικής ρύπανσης. Πολλές εταιρείες πλαστικών και χημικών θέλουν επίσης αυτή την προσέγγιση, με μια συνθήκη για τα πλαστικά απόβλητα που δίνει προτεραιότητα στην ανακύκλωση.
Το Διεθνές Συμβούλιο Χημικών Ενώσεων, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πλαστικών, το Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας και άλλες εταιρείες που κατασκευάζουν, χρησιμοποιούν και ανακυκλώνουν πλαστικά λένε ότι θέλουν μια συμφωνία που εξαλείφει την πλαστική ρύπανση διατηρώντας παράλληλα τα κοινωνικά οφέλη των πλαστικών. Αυτοαποκαλούνται «παγκόσμιοι εταίροι για την κυκλικότητα των πλαστικών». Λένε ότι τα σύγχρονα πλαστικά υλικά χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο για τη δημιουργία βασικών και συχνά σωτήριων προϊόντων, πολλά από τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για ένα πιο βιώσιμο μέλλον με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα.
Ο Joshua Baca, αντιπρόεδρος πλαστικών στο Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας, είπε ότι οι χώρες είναι τόσο διαφορετικές «μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους δεν θα είναι αποτελεσματική, δίκαιη ή εφαρμόσιμη. Αντίθετα, η συμφωνία θα πρέπει να απαιτεί εθνικά σχέδια δράσης, καθώς αυτό θα εξαλείψει αποτελεσματικότερα την πλαστική ρύπανση που είναι ειδική για την κατάσταση μιας χώρας».
Το Διεθνές Δίκτυο Εξάλειψης Ρύπων, ή IPEN, θέλει μια συνθήκη που περιορίζει τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών που είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
«Το να εστιάσετε στα πλαστικά απόβλητα σε αυτή τη συνθήκη θα ήταν αποτυχία γιατί πρέπει να εξετάσετε την παραγωγή πλαστικών για να λύσετε την κρίση, συμπεριλαμβανομένης της εξόρυξης ορυκτών καυσίμων και των τοξικών χημικών προσθέτων», δήλωσε ο Δρ. Tadesse Amera, συμπρόεδρος του δικτύου. .
Ο διεθνής συντονιστής του IPEN, Björn Beeler, είπε ότι οι χώρες πρέπει να κάνουν ένα σχέδιο μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας για να συντάξουν ένα αρχικό προσχέδιο του κειμένου της συνθήκης ώστε να μπορέσουν να διαπραγματευτούν στην τρίτη συνάντηση.
«Εάν δεν υπάρχει κείμενο για διαπραγμάτευση, απλώς συνεχίζετε να μοιράζεστε ιδέες», είπε. «Τότε, λόγω του χρονοδιαγράμματος, θα μπορούσαμε να δούμε μια πρόωρη αποτυχία». Ανέφερε ο ΜακΝτέρμοτ από το Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ.
