Η Ελλάδα, η Κυπριακή Δημοκρατία και το Ισραήλ καλούνται να αναβαθμίσουν άμεσα τη Στρατηγική Συνεργασία 3+1 σε πλήρη στρατιωτική συνεργασία, αξιοποιώντας ήδη υπάρχοντα οπλικά συστήματα και υποδομές, όπως η αντιαεροπορική άμυνα Barak MX, τα αντιαρματικά Spike NLOS και το Κοινό Αεροπορικό Κέντρο Εκπαίδευσης στην Καλαμάτα.
Η χρήση του Αεροδρομίου Πάφου και του Λιμένα Λεμεσού από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στην περιοχή αναδεικνύει τη γεωστρατηγική σημασία της Κύπρου, ενώ η ανάπτυξη ενός ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας με διαλειτουργικούς εξοπλισμούς και κοινές ασκήσεις ενισχύει τον γεωπολιτικό άξονα και περιορίζει τις στρατηγικές κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στην ενεργειακή σφαίρα, η πόντιση καλωδίων ηλεκτρικής διασύνδεσης και η ανακήρυξη ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου αποτελούν καθοριστικά βήματα για την ενεργειακή ασφάλεια και την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου Λεβιάθαν, Ταμάρ και Κυπριακής Δημοκρατίας, συνολικού όγκου 2,7 τρις κυβικών μέτρων. Παράλληλα, η στρατηγική ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή, η ενίσχυση της συνεργασίας με το Ισραήλ και η σταθεροποίηση των σχέσεων με τη Μέση Ανατολή επιτρέπουν στην Ελλάδα και στην Κύπρο να αποκτήσουν ενεργό ρόλο στην περιοχή, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύουν την Τουρκία σε αμφισβητούμενο παράγοντα λόγω της σύνδεσής της με τη Χαμάς, με πιθανές γεωπολιτικές συνέπειες σε επίπεδο ΝΑΤΟ και ευρύτερης διεθνούς σκηνής.
Γράφει ο *Κωνσταντίνος Κούσαντας
Επιχειρησιακή προοπτική
1. Η χώρα μας θα πρέπει να αναβαθμίσει άμεσα την Συμφωνία 3 + 1 της Στρατηγικής Συνεργασίας (Ελλάδα, Κυπριακή Δημοκρατία, Ισραήλ + ΗΠΑ) σε επίπεδο Στρατιωτικής Συνεργασίας που έχει υπογραφεί το 2019 επί Τραμπ – Πομπέο και η οποία πρέπει να ενισχυθεί στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου ανακόπτοντας τα πλάνα της Τουρκίας για “Γαλάζια Πατρίδα”. Οι επιτυχείς εξοπλισμοί από το Ισραήλ με Αντιαεροπορική Άμυνα των Barak MX στην Κυπριακή Δημοκρατία και τα Αντιαρματικά Spike Nlos σε Έβρο και Νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έχουν αρχίσει να εντάσσονται σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο και φυσικά έπονται για παράδοση και άλλα κύρια οπλικά συστήματα
2. Η χρησιμοποίηση του Αεροδρομίου Πάφου και του Λιμένα της Λεμεσού από τις ΗΠΑ που υποστήριξαν το Ισραήλ σε όλη την διάρκεια του 2ετούς πολέμου Ισραήλ Χαμάς και Ισραήλ Ιράν αποδεικνύει την γεωστρατηγική σημασία της Κύπρου που είναι μοναδική λόγω της εγγύτητας στην Μέση Ανατολη.
Η θεσμική αναβάθμιση ΗΠΑ Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να είναι επιτακτική ως πυλώνας ασφαλείας για όλη την επικράτεια της Κύπρου
3. Το Ισραήλ επειδή στερείται στρατηγικού – επιχειρησιακού βάθους θα μπορούσε να ενισχύσει την αεροπορική συνεργασία του με την Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία με βάση το Κοινό Αεροπορικό Κέντρο Εκπαίδευσης Ελλάδας Ισραήλ στην Καλαμάτα αξίας 1,6 δις ευρώ που λειτουργεί εδώ και 3 χρόνια,.προσδίδοντας μια τεράστια ισχύ αεροπορική 280 μαχητικών αεροσκαφών του Ισραήλ + 230 της χώρας μας απέναντι σε μια Τουρκία των 230 πεπαλαιωμένων μαχητικών
αεροσκαφών.
4. Ακόμα και στάθμευση αεροσκαφών ΗΠΑ, Ισραήλ και Ελλάδας στο Αεροδρόμιο Πάφου για Κοινές Ασκήσεις που απορρέουν από την Συμφωνία Ασφαλείας 3 + 1, θα ενίσχυε τον τεράστιο Γεωπολιτικό Αξονα Ελλάδας Κυπριακής Δημοκρατίας Ισραήλ και θα πρέπει να εξετασθεί
5. Νέο Δόγμα Επιχειρησιακής και Τακτικής Συνεργασίας Ελλάδας Κυπριακής Δημοκρατίας ενός Ενιαίου Αμυντικού Χώρου θα πρέπει να δημιουργηθεί άμεσα. Ακόμα και σε επίπεδο κοινών εξοπλισμών όπου θα υπάρχει η αναγκαία διαλειτουργικότητα
Ενεργειακή προοπτική
6. Η πόντιση των καλωδίων της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Ελλάδας Κυπριακής Δημοκρατίας Ισραήλ θα πρέπει να αποτελέσει θέμα ευρύτερης συνεργασίας και αποδοχής και από το Ισραήλ που επιθυμεί να έχει μία εναλλακτική επιπλέον ηλεκτρική διασύνδεση και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκτιμάται ότι το Ισραήλ μετά την απαγκίστρωση του πολέμου στην Γάζα θα εμπλακεί αργά ή γρήγορα και στο θέμα αυτό
7. Είναι μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα η ανακήρυξη ΑΟΖ με την Κυπριακή Δημοκρατία ώστε να προλάβει οποιασδήποτε μελλοντική ενδεχόμενη οριοθέτηση ΑΟΖ Αιγύπτου Τουρκίας από τον 28ο μεσημβρινό και Ανατολικά διότι οι σχέσεις Τουρκίας Αιγύπτου ενισχύονται σταδιακά
8. Εάν αληθεύει η πρόσφατη πρόταση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη για οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας Κυπριακής Δημοκρατίας και η απόρριψη της από την Ελλάδα (εφημερίδα ΕΣΤΊΑ) για να αποφευχθούν ενδεχόμενες εντάσεις, πρόκειται για τεράστιο στρατηγικό λάθος και μελλοντικά Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία θα το βρει μπροστά τους, διότι η πρόταση Χριστοδουλίδη έγινε και για να αρθούν τα ἐμπόδια για την θεσμική κατοχύρωση των βυθομετρικών ερευνών που ἀφορούν την ἠλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας Κυπριακής Ανατολικά μετά τον 28ο μεσημβρινό
9. Η τριμερής Χριστοδουλίδη, Μητσοτάκη, Νετανιάχου την 3η Σεπτεμβρίου 2023 στην Λευκωσία, λίγες μέρες πριν την επίθεση της Χαμάς, σταμάτησε δυστυχώς την τεράστια ενεργειακή ανάγκη διοχέτευσης των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου του Ισραήλ Λεβιάθαν, Ταμάρ (1,5 τρις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου) της Κυπριακής Δημοκρατίας (εκτίμηση από οικόπεδα 6,10 και 12 περίπου στα 600 – 700 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και της Ελλάδας (εκτίμηση από ExxonMobil + Hellic Energy 680 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου χωρίς τα οικόπεδα της Chevron) υπολογίζεται ένα άθροισμα 2,7 τρις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου συνολικά που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την Ευρώπη για περίπου 10 χρόνια αποκλειστικά την ΕΕ που καταναλώνει 330 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο.
10. Το Ισραήλ επιθυμεί διακαώς να μην μεταφέρονται όπως τώρα μέχρι το 2030 οι ποσότητες που εξάγει με φυσικό αέριο στην Αίγυπτο (Νταμιένα – Ίντκου LNG τερματικοί).
Κατά την διάρκεια της τριμερούς στην Λευκωσία ο Νετανιάχου έδωσε σαφή προθεσμία για την δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ή εναλλακτικής λύσης Τερματικού Σταθμού LNG στο Βασιλικό της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως είχε συζητηθεί
Στρατηγική προοπτική
11. Η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία που παρευρέθηκαν στην συμφωνία ειρήνης και στήριξαν το Ισραήλ τα 2 χρόνια του πολέμου με την Χαμάς επιβάλλεται να αναβαθμίσουν την Ενεργειακή, Πολιτική, Στρατιωτική, Οικονομική Συνεργασία στην Μέση Ανατολή. Είναι δεδομένο ότι ο ίδιος ο Νετανιάχου προσκάλεσε Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία στην Αίγυπτο και το επέβαλε ανάμεσα πολλά Αραβικά Κράτη και Ιταλία, Γερμανία και Γαλλία
12. Η καθιέρωση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ένα ισχυρό κράτος κοντά στην Μέση Ανατολή είναι αμφισβήτητη και πρέπει να συνεχιστεί παρόλο που η Τουρκία προσπάθησε παρασκηνιακά να αποκλείσει την Κυπριακή Δημοκρατία από την παρουσία των 20 κρατών ανά τον κόσμο
13. Η Τουρκία με την υπογραφή της στην Συμφωνία Ειρήνης ως εγγυητής της Χαμάς (μαζί με το Κατάρ) δεν προβάλει ανά τον κόσμο και με την καλύτερη εικόνα ως η χώρα που υποστηρίζει με συμφωνία μια παραστρατιωτική – τρομοκρατική οργάνωση για όλα τα κράτη της ΕΕ. Αυτό για την Τουρκία θα αποτελέσει μελλοντικά “Δούρειο Ίππο” διότι η Χαμάς είναι μια τρομοκρατική οργάνωση για την ΕΕ επίσημα πλήρως αναξιόπιστη.
14. Επιπλέον η ομολογία Τραμπ κατά την συμφωνία ειρήνης ότι “όποιος στο ΝΑΤΟ έχει πρόβλημα με την Τουρκία έρχεται σε μένα ως ενδιάμεσο”, διαφαίνεται ότι υπάρχουν φωνές και μέσα στο ΝΑΤΟ για την επιθυμία της Τουρκίας με γίνει μέλος των BRICS – Κρατών Συνεργασίας της Σαγκάης που λειτουργούν ανταγωνιστικά με το ΝΑΤΟ.
*Ο Κωνσταντίνος Κούσαντας είναι αντιστράτηγος ε.α.
- Έχει υπηρετήσει στο ΝATO στις Βρυξέλλες.
- Έχει διατελέσει βοηθός Επιτελάρχη στο ΝΑΤΟ, στο Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Βαλένθια της Ισπανία ως Βοηθός Επιτελάρχη στον βαθμό του Ταξίαρχου.
- Ήταν εκπρόσωπος του ΓΕΣ ΝΑΤΟ Training Group στο Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Ισπανία ως Ταξίαρχος.
- Έχει μεταπτυχιακά στη Διεθνή Ασφάλεια (Plymouth) και στις Διεθνείς Σχέσεις (ULB CERIS Brussels).
- Έχει τελειώσει το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
