Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή της για την Τουρκία, τονίζοντας την «σοβαρή και ανησυχητική οπισθοδρόμηση» της χώρας στον τομέα του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, παρά τη διαρκή στρατηγική σημασία της για την ΕΕ και τη διατήρηση της θέσης της ως υποψήφιας χώρας.
Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας παραμένουν σε στασιμότητα από το 2018, ενώ οι ελπίδες για ουσιαστική πρόοδο παραμένουν περιορισμένες.
Η έκθεση καλεί την Τουρκία να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή της για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και να αποφύγει μονομερείς ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις. Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία και ζητά από την Άγκυρα να σεβαστεί την κυριαρχία των κρατών μελών της ΕΕ και τα δικαιώματά τους στους φυσικούς πόρους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η έκθεση καταγράφει την εμμονή της Τουρκίας στη μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις συνεχείς στρατιωτικές ασκήσεις στις κυπριακές θαλάσσιες ζώνες, καθώς και την παρενόχληση αλιευτικών σκαφών και την παραβίαση του εναέριου χώρου. Επισημαίνεται η σταθερή υποστήριξη της Άγκυρας για μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο, αντίθετα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και η συμμετοχή της μη αναγνωρισμένης «τδβκ» σε διεθνείς οργανισμούς. Η ΕΕ ζητά την άμεση ανατροπή των μονομερών ενεργειών που αφορούν τα Βαρώσια, υπενθυμίζοντας τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Σε πολιτικό επίπεδο, η έκθεση τονίζει ότι το τουρκικό σύστημα παραμένει υψηλά συγκεντρωτικό, υπονομεύοντας τον διαχωρισμό των εξουσιών. Η δικαστική ανεξαρτησία συνεχίζει να πλήττεται από την εκτελεστική εξουσία, ενώ οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης υπόκεινται σε συνεχή δικαστική και διοικητική πίεση. Η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης και άλλων τοπικών αξιωματούχων από την αντιπολίτευση τον Μάρτιο του 2025 επισημαίνεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα περιορισμού της πολιτικής πολυφωνίας. Παράλληλα, η εφαρμογή των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου παραμένει ανεπαρκής, υπονομεύοντας τη δικαστική αξιοπιστία.
Η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζει να προκαλεί ανησυχία, με περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και της έκφρασης, αύξηση συλλήψεων δημοσιογράφων και ακτιβιστών, και περιορισμούς στα δικαιώματα μειονοτήτων. Οι νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες, όπως ο νόμος για την κυβερνοασφάλεια, έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερη λογοκρισία και περιορισμένη πρόσβαση σε πληροφορίες.
Στον οικονομικό τομέα, η Τουρκία εμφανίζει κάποια πρόοδο στη δημιουργία λειτουργικής αγοράς, αλλά αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, όπως υψηλό πληθωρισμό, νομισματική αστάθεια, εξάρτηση από εξωτερικά δάνεια, υψηλή ανεργία και χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Η χώρα φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων παγκοσμίως, πάνω από 2,5 εκατομμύρια Σύρους, ενώ η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση παραμένει περιορισμένη. Η Τουρκία δεν έχει επαναλάβει την επιστροφή παράνομων μεταναστών από τα ελληνικά νησιά, παρά τις δεσμεύσεις της στη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016.
Η έκθεση της Κομισιόν καταδεικνύει σαφώς ότι η Τουρκία παραμένει κρίσιμος στρατηγικός εταίρος, αλλά η συνεχής υποχώρηση σε θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων εγείρει σοβαρά εμπόδια στην πορεία της προς την ΕΕ.
