Η πρόσφατη επίθεση στο Κατάρ ανέδειξε ένα σκληρό αλλά αμετάβλητο μάθημα του διεθνούς δικαίου και της γεωπολιτικής: τα κράτη που παρέχουν καταφύγιο σε τρομοκρατικές οργανώσεις, μετατρέπουν τα παλάτια τους σε νόμιμους στρατιωτικούς στόχους.
Η Ντόχα πλήρωσε το τίμημα για την πολυετή φιλοξενία της Χαμάς, ενώ τα βλέμματα στρέφονται πλέον στην Άγκυρα, που ενδέχεται να είναι η επόμενη.
Η ψευδαίσθηση της μεσολάβησης της Ντόχα
Το Κατάρ επιχείρησε να εμφανιστεί ως «μεσολαβητής» στις συνομιλίες για τους ομήρους της 7ης Οκτωβρίου.
Ωστόσο, δεν μπορεί ο εμπρηστής να εμφανίζεται ως πυροσβέστης:
-
Η Ντόχα φιλοξένησε επί χρόνια την ηγεσία της Χαμάς.
-
Παρείχε κεφάλαια, πολιτική νομιμοποίηση και ασφαλές καταφύγιο.
-
Παραβίασε το Ψήφισμα 1373 (2001) του ΟΗΕ, που απαγορεύει τη φιλοξενία τρομοκρατών.
-
Παρέβη επίσης το Ψήφισμα 2462 (2019) του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο καθιστά παράνομη τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Αρνούμενη τις διεθνείς υποχρεώσεις της, η Ντόχα έγινε συνένοχη στη δράση της Χαμάς.
Ιστορικά προηγούμενα
Το διεθνές σύστημα έχει αποδείξει ότι οι βάσεις και τα παλάτια που φιλοξενούν τρομοκράτες γίνονται στρατιωτικοί στόχοι:
-
Το 1998, οι ΗΠΑ χτύπησαν εγκαταστάσεις του Μπιν Λάντεν στο Σουδάν.
-
Το 2011, εκτέλεσαν την επιχείρηση εξουδετέρωσής του στο Πακιστάν.
Το μάθημα είναι ξεκάθαρο: Η φιλοξενία τρομοκρατών ισοδυναμεί με απώλεια κυριαρχίας.
Η σκιά πάνω από την Τουρκία
Πριν από τη Ντόχα, οι ηγέτες της Χαμάς είχαν βρει καταφύγιο στην Τουρκία. Από εκεί:
-
Διοικούσαν επιχειρήσεις κυβερνοεπιθέσεων.
-
Συγκέντρωναν χρήματα και διακινούσαν κεφάλαια μέσω παραρτήματος στα κατεχόμενα της Βόρειας Κύπρου.
-
Οργάνωσαν ακόμη και σχέδιο δολοφονίας Ισραηλινού υπουργού, που αποκάλυψε η Shin Bet.
Η σιωπή της Άγκυρας δεν είναι αθωότητα, είναι συντονισμός και συνεργασία.
Ο ρόλος του Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν:
-
Φιλοξένησε επανειλημμένα στελέχη της Χαμάς στα ανάκτορα Dolmabahce και Bestepe.
-
Χορήγησε τουρκικά διαβατήρια στους ηγέτες της.
-
Μετέτρεψε την Άγκυρα σε νέο κέντρο επιχειρήσεων της Χαμάς.
Αυτό δεν είναι ανοχή, είναι ενεργή συνεργασία.
Το διεθνές δίκαιο και η δέουσα επιμέλεια
Σύμφωνα με το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (υπόθεση Κανάλι της Κέρκυρας, 1949), ένα κράτος έχει υποχρέωση να αποτρέπει τη χρήση του εδάφους του για επιθέσεις εναντίον άλλων. Το Κατάρ και η Τουρκία όχι μόνο αμέλησαν, αλλά πέρασαν στη χορηγία τρομοκρατίας.
Διπλά μέτρα και σταθμά
Η Τουρκία επικαλείται την «αυτοάμυνα» για τις επιχειρήσεις της κατά του PKK σε Ιράκ και Συρία. Με την ίδια λογική του Άρθρου 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, το Ισραήλ μπορεί να ενεργήσει εναντίον της Χαμάς ακόμη και σε τουρκικό έδαφος.
Κυριαρχία ή συνενοχή;
Η Ντόχα απέδειξε ότι η φιλοξενία τρομοκρατών οδηγεί σε απώλεια κυριαρχίας. Η Άγκυρα επαναλαμβάνει το ίδιο μοτίβο. Στη διεθνή σκηνή, η ανοχή στη Χαμάς ισοδυναμεί με αναγνώριση συνενοχής και μετατρέπει τις πρωτεύουσες σε νόμιμους στόχους.
‘Έρχεται η σειρά της Τουρκίας;