Τα κόλλυβα και το πρόσφορο έχουν βαθύ θρησκευτικό και συμβολικό νόημα. Κάθε ένα χρησιμοποιείται σε διαφορετικές περιστάσεις και εκφράζει διαφορετική πτυχή της πίστης μας.
Κόλλυβα
Στα μνημόσυνα – όπως τα τρίμερα, εννιάμερα, σαράντα, ετήσια ή τριετή – προσφέρουμε κόλλυβα από σιτάρι. Ο σκοπός τους είναι διπλός: να μνημονεύεται το όνομα του κεκοιμημένου κατά τη θεία Λειτουργία και να μας υπενθυμίζουν τους λόγους του Κυρίου: «Εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις την γην αποθάνη, αυτός μόνος μένει· Εάν δε αποθάνη, πολύν καρπόν φέρει» (Ιωάννη ΙΒ 24).
Επιπλέον, η προσφορά των κολλύβων αποτελεί έκφραση αγάπης και φροντίδας προς τους πτωχούς υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων, ακόμα κι αν σήμερα λίγοι τα καταναλώνουν.
Πρόσφορο
Το πρόσφορο προσφέρεται για την τέλεση της θείας Λειτουργίας και συμβολίζει την αντιπροσφορά μας στον Κύριο για τις πολλές δωρεές Του. Η διαδικασία της παρασκευής του – ο σπόρος του σιταριού που αλέθεται και ζυμώνεται για να γίνει πρόσφορο – εκφράζει και την ένωση των πιστών: όπως οι κόκκοι του σίτου γίνονται ένα σώμα, έτσι κι εμείς, οι Χριστιανοί, συγκεντρωμένοι στη Λειτουργία και κοινωνούντες του Σώματος και Αίματος του Χριστού, γινόμαστε ένα μαζί Του.
Κανονικά, κάθε φορά που εκκλησιαζόμαστε, είναι καλό να προσφέρουμε το πρόσφορο, το οποίο πρέπει να ετοιμάζουμε με προσευχές και φροντίδα, ανεξάρτητα από το αν πραγματοποιείται μνημόσυνο. Μέσω της Λειτουργίας συμμετέχει ολόκληρη η Εκκλησία, δηλαδή η στρατευομένη (εμείς οι ζώντες) και η θριαμβεύουσα (οι κεκοιμημένοι).
Με αυτόν τον τρόπο, η Θεία Λειτουργία γίνεται η στιγμή που διαβάζονται τα ονόματα ζώντων και κεκοιμημένων, ενώ τα κόλλυβα ενισχύουν τη μνήμη και τη σχέση μας με τον Χριστό και τους ανθρώπους που έχουν φύγει.
