Γράφει ο *Νικόλαος Χατζόβουλος.
Η συγκλονιστική δολοφονία του 54χρονου τοπογράφου Παναγιώτη Στάθη στο Νέο Ψυχικό το πρωί της Τρίτης έχει εγείρει σημαντικές ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων ασφαλείας σε μια από τις πιο διάσημες και ΄΄υποτίθεται΄΄ καλά προστατευμένες περιοχές της Αθήνας. Καθώς αποκαλύπτονται λεπτομέρειες του συμβάντος, αναδεικνύεται μια ανησυχητική αφήγηση για τα κενά στην ασφάλεια και τις χαμένες ευκαιρίες, ρίχνοντας σκιές στις ικανότητες τόσο των ιδιωτικών παρόχων όσο και των κυβερνητικών αρχών.
Ανάλυση των Γεγονότων
Το πρωί της Τρίτης, η ηρεμία του Νέου Ψυχικού διακόπηκε από την βίαιη δολοφονία του Παναγιώτη Στάθη. Ο Στάθης, ένας σεβαστός τοπογράφος, δέχτηκε επίθεση και σκοτώθηκε μέρα μεσημέρι, με ένα έγκλημα που έχει αφήσει σοκαρισμένους τους κατοίκους και τις αρχές σε ολόκληρη τη χώρα. Οι συνθήκες γύρω από τον θάνατό του έχουν εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την επάρκεια των μέτρων ασφαλείας στην περιοχή.
1. Απουσία Προσωπικού Ασφαλείας
Μια από τις πιο εμφανείς αποτυχίες σε αυτήν την περίπτωση είναι η απουσία αφιερωμένου προσωπικού ασφαλείας που να έχει προσληφθεί από το θύμα. Παρά την φαινομενική ευημερία και την υποτιθέμενη ασφάλεια του Νέου Ψυχικού, ο Στάθης δεν είχε λάβει προσωπικά μέτρα ασφαλείας. Αυτή η απόφαση ή παράλειψη, τον κατέστησε ευάλωτο και εκτεθειμένο σε πιθανούς κινδύνους. Κινδύνους οι οποίοι απέβησαν μοιραίοι για την ζωή του.
Σε περιοχές όπως το Νέο Ψυχικό, όπου ζουν άτομα υψηλού προφίλ και εύποροι κάτοικοι, η προσωπική ασφάλεια πρέπει να είναι προτεραιότητα. Η απουσία τέτοιων μέτρων στην περίπτωση του Στάθη υποδεικνύει ένα ευρύτερο πρόβλημα εφησυχασμού και ψευδούς αίσθησης ασφάλειας μεταξύ των κατοίκων της περιοχής. Η πεποίθηση ότι η τοπική ασφάλεια είναι αρκετή έχει αποδειχθεί ολεθρίως παραπλανητική.
2. Αποτυχία Ανίχνευσης της Παρακολούθησης
Εξίσου ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ο Στάθης δεν κατάλαβε ότι τον παρακολουθούσαν για σημαντικό χρονικό διάστημα πριν την επίθεση. Η παρακολούθηση και η συλλογή πληροφοριών από τον δολοφόνο πέρασαν απαρατήρητες, αναδεικνύοντας σοβαρή έλλειψη συνειδητοποίησης της κατάστασης (Situational Awareness) και ανίχνευσης πιθανών απειλών.
Η συνειδητοποίηση της γενικότερης κατάστασης και η ικανότητα ανίχνευσης ασυνήθιστων και ύποπτων δραστηριοτήτων είναι – και πρέπει να αποτελούν – βασικά στοιχεία της προσωπικής ασφάλειας του κάθε πολίτη ανεξαρτήτως επιφάνειας. Η ατομική εκπαίδευση και η χρήση τεχνικών για την αναγνώριση πιθανών απειλών θα μπορούσαν να είχαν δώσει στον Στάθη την ευκαιρία να λάβει προληπτικά μέτρα. Δυστυχώς, αυτή η έλλειψη επαγρύπνησης και γνώσης τον κατέστησε ευάλωτο.
3. Έλλειψη Αντίδρασης
Κατά την διάρκεια της επίθεσης, η αποτυχία του Στάθη να αντιδράσει προληπτικά είναι ένα άλλο σημείο αντιπαράθεσης. Είτε λόγω σοκ, είτε έλλειψης ατομικής εκπαίδευσης, η ανικανότητά του να αντιδράσει αποτελεσματικά κατά τις κρίσιμες στιγμές της επίθεσης του κόστισε τελικά τη ζωή του.
Σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου και σε περιπτώσεις υψηλών ατομικών προφίλ, οι άνθρωποι πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με τη γνώση και τις δεξιότητες να αντιδρούν γρήγορα και αποτελεσματικά σε κάθε είδος και περίπτωση κινδύνου. Η εκπαίδευση στην αυτοάμυνα και στις στρατηγικές αντίδρασης κρισιγενών περιστατικών θα μπορούσε να είχε κάνει σημαντική διαφορά σε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα και ο Στάθης σήμερα να ήταν ανάμεσα μας.
4. Προσωπικό Ασφαλείας και Κυβερνητικές Αρχές: Μια Συλλογική Αποτυχία
Ο ρόλος του ευρύτερου γειτονικού προσωπικού ασφαλείας και των κυβερνητικών αρχών σε αυτή την υπόθεση απαιτεί επίσης ενδελεχή διερεύνηση. Παρά τη φήμη της περιοχής για αυστηρά μέτρα ασφαλείας με αυξημένη παρουσία προσωπικού εκατέρωθεν, ο δράστης κατάφερε να παρακολουθήσει επί μέρες το θύμα, να προβάρει το χτύπημα τουλάχιστον μια φορά, και να εκτελέσει το σχέδιό του χωρίς την παραμικρή ανίχνευση ή παρέμβαση.
Φάσεις Παρακολούθησης και Πρόβας: Χαμένες Ευκαιρίες
Η ικανότητα του δολοφόνου να πραγματοποιήσει παρακολούθηση και να προβάρει την επίθεσή του χωρίς να εγείρει υποψίες ούτε στους ιδιωτικούς παρόχους ούτε στην Ελληνική Αστυνομία είναι μια καταστροφική ένδειξη για την αποτελεσματικότητα στα πρωτόκολλα ασφαλείας που εφαρμόζονται. Αυτές οι φάσεις είναι κρίσιμες και ουσιαστικές ευκαιρίες για ανίχνευση και παρέμβαση, αποτελόντας τον ακρογωνιαίο λίθο των ομάδων ασφαλείας, αλλά εκ του αποτελέσματος πέρασαν εντελώς απαρατήρητες από τους ιθύνοντες διατήρησης της συλλογικής ασφάλειας στην περιοχή. Μετά από αυτό το συμβάν, είναι επιτακτική ανάγκη να αμφισβητηθούν ευθέως οι ρόλοι και οι ευθύνες όλων των εμπλεκομένων. Πώς κατάφερε ο δολοφόνος να διαφύγει της ανίχνευσης κατά τις φάσεις σχεδιασμού και πρόβας;
Αντίδραση Κατά την Εξέλιξη και Μετά το Συμβάν: Αποτυχία Συλλήψεων
Η αποτυχία να εντοπιστεί και να συλληφθεί ο δολοφόνος τη στιγμή της δολοφονίας και ακριβώς μετά το συμβάν επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις αποτυχίες ασφαλείας. Παρά την παρουσία αυξημένου αριθμού προσωπικού ασφαλείας ανά τετραγωνικό μέτρο στην εν λόγο περιοχή, και παρόλη τη διαθεσιμότητα και 24ωρη χρήση προηγμένων τεχνολογικών μέσων παρακολούθησης, ο δράστης κατάφερε να διαφύγει, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων μηχανισμών αντίδρασης που ισχύουν. Γιατί δεν υπήρξε άμεση και αποτελεσματική αντίδραση κατά τη διάρκεια και μετά την επίθεση;
5. Λογοδοσία και Βελτίωση
Η λογοδοσία είναι κρίσιμη για την αντιμετώπιση των αποτυχιών. Τόσο οι ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας όσο και οι κυβερνητικές αρχές πρέπει να διεξάγουν αυστηρές αναθεωρήσεις των επιχειρήσεων τους, να εντοπίσουν τις αδυναμίες και να εφαρμόσουν τις απαραίτητες βελτιώσεις. Αυτό το τραγικό γεγονός πρέπει να χρησιμεύσει ως καταλύτης για την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας και την εξασφάλιση ότι ανάλογα κενά δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον.
Ενώ η φήμη μιας περιοχής μπορεί να παρέχει μια αίσθηση άνεσης, είναι η πραγματική εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα των μέτρων ασφαλείας που καθορίζουν την αληθινή ασφάλεια.
Συμπέρασμα
Η δολοφονία του Παναγιώτη Στάθη στο Νέο Ψυχικό είναι μια ωμή υπενθύμιση της κρίσιμης σημασίας, της ισχυρής και αποτελεσματικής ασφάλειας. Η απουσία προσωπικής ασφαλείας, η αποτυχία στην ανίχνευση παρακολούθησης-πρόβας, και η ανεπαρκής αντίδραση από ιδιωτικό και κυβερνητικό προσωπικό ασφαλείας συλλογικά αναδεικνύουν σημαντικές ευαλωτότητες.
Αυτό το συμβάν πρέπει να ωθήσει σε μια εκτεταμένη επανεκτίμηση των στρατηγικών και πρακτικών ασφαλείας στο Νέο Ψυχικό και πέρα από αυτό. Μόνο μέσω σχολαστικής αξιολόγησης και βελτίωσης μπορούμε να ελπίζουμε σε αποτροπή ανάλογων τραγωδιών στο μέλλον και να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στην ασφάλεια των κοινοτήτων και εν γένη της κοινωνίας μας.
* Ο Νικόλαος Ε. Χατζόβουλος είναι International Security, Health & Safety Consultant
Κάντε εγγραφή στο ενημερωτικό μας δελτίο.
