Μετά την πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ (26 Απριλίου 1986), η ευρύτερη ζώνη εξαίρεσης έμεινε σχεδόν εντελώς ερημωμένη από ανθρώπινη παρουσία. Παρ’ όλα αυτά, μέσα στην περιοχή αυτή επιβιώνουν σήμερα σκυλιά κυρίως απόγονοι κατοικίδιων που εγκαταλείφθηκαν κατά την φρενίτιδα της εκκένωσης της περιοχής.
Το τελευταίο διάστημα έχει δημοσιοποιηθεί ένα παράξενο και ιδιαίτερα εντυπωσιακό φαινόμενο, ομάδες αδέσποτων σκύλων στον χώρο της ζώνης του Τσερνόμπιλ εμφανίζονται μπλε τρίχωμα.
Σύμφωνα με την ομάδα Dogs of Chernobyl, η οποία δρα από το 2017 για τη φροντίδα και στείρωση περίπου 700 σκύλων στη ζώνη, εντοπίστηκαν τουλάχιστον τρεις σκύλοι «πλήρως μπλε». «Είμαστε στο έδαφος για τη στείρωση και εντοπίσαμε τρεις που ήταν εντελώς μπλε», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η ομάδα.
Το εντυπωσιακό είναι πως το χρώμα αυτό, σύμφωνα με μαρτυρίες, δεν υπήρχε πριν από λίγες ημέρες, «Οι κάτοικοι της περιοχής μας ρωτούσαν γιατί τα σκυλιά ήταν μπλε… Η τρίχωσή τους ήταν φυσιολογική μόνο μια εβδομάδα πριν», σημειώνεται.
Η πρώτη σκέψη και δημοσιογραφική ερμηνεία είναι πως δεν πρόκειται για μετάλλαξη λόγω ραδιενέργειας, αλλά για εξωτερική επιμόλυνση επαφή των ζώων με κάποια χημική ουσία ή υπολείμματα βιομηχανικής δραστηριότητας. «Πιθανότερο είναι ότι μπλέχτηκαν με κάποιο είδος χημικού», αναφέρει η ομάδα.
Πιο συγκεκριμένα, επικρατεί η υπόθεση ότι οι σκύλοι κυλούσαν ή κυλούσαν μέσα σε κάποιο υλικό — για παράδειγμα, χρώμα, βιομηχανικό κατάλοιπο ή χημική ουσία, που τους έδωσε το μπλε χρώμα.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση με ολοκληρωμένες εργαστηριακές αναλύσεις που να προσδιορίζουν με ακρίβεια την ουσία ή τον μηχανισμό του χρωματισμού. Ερευνητές και εθελοντές προσπαθούν να εντοπίσουν και να πιάσουν τα σκυλιά για δειγματοληψίες.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ζώνη του Τσερνόμπιλ έχει προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον ως ένα είδος «ζωντανού εργαστηρίου» οικολογίας και εξελικτικής προσαρμογής της άγριας ζωής. Τα σκυλιά που επιβιώνουν στη ζώνη έχουν ήδη μελετηθεί για γενετικές αλλαγές, παράδειγμα είναι η ανάλυση με ~ 400 σημεία-εκτός-νόρμας (outlier loci) που ενδέχεται να συνδέονται με χρόνια έκθεση σε τοξικά.
Το φαινόμενο των «μπλε σκύλων» του Τσερνόμπιλ προσφέρει ένα συγκλονιστικό παράδειγμα, από τη μεγάλη καταστροφή, η ζωή, αν και αλλοιωμένη, συνεχίζει. Ταυτόχρονα όμως υπενθυμίζει ότι οι ιστορικές περιβαλλοντικές πληγές αφήνουν ανεξίτηλα ίχνη, που συχνά εμφανίζονται με απρόβλεπτο και οπτικά «εκκεντρικό» τρόπο.
