Μια τεράστια μαύρη τρύπα, με μάζα 36 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο, εντοπίστηκε στο γαλαξιακό σύστημα γνωστό ως «Κοσμικό Πέταλο». Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες μαύρες τρύπες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν αυτό το κοσμικό… τέρας χρησιμοποιώντας ένα φαινόμενο που ονομάζεται «δακτύλιος Αϊνστάιν», δηλαδή έναν βαρυτικό φακό. Αυτό συμβαίνει όταν ένα τεράστιο αντικείμενο, όπως ένα σμήνος γαλαξιών ή μια μαύρη τρύπα, παραμορφώνει τον χωροχρόνο, ενισχύοντας το φως πιο μακρινών αντικειμένων που βρίσκονται πίσω του.
Η ανακάλυψη της υπερμεγέθους μαύρης τρύπας δημοσιεύτηκε στις 7 Αυγούστου στο περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Οι μετρήσεις μαύρων τρυπών, τόσο νεαρών όσο και τεράστιων, συνοδεύονται από μεγάλη αβεβαιότητα. Δεν μπορούμε να τις δούμε απευθείας, αλλά μόνο μέσω της επίδρασής τους σε γύρω αντικείμενα ή στην ακτινοβολία τους. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν μαθηματικά μοντέλα για να εκτιμήσουν τη μάζα τους, ωστόσο τα αποτελέσματα περιέχουν πάντα σφάλματα.
«Αν και είναι μία από τις μεγαλύτερες γνωστές μαύρες τρύπες, δεν είναι η μεγαλύτερη», σχολίασε ο Thomas Connor, αστροφυσικός στο Χάρβαρντ και στο Smithsonian, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. Υπάρχουν ενδείξεις για ακόμη μεγαλύτερες μαύρες τρύπες, όπως η TON 618, με περίπου 40 δισεκατομμύρια ηλιακές μάζες.
Για τους αστρονόμους, η σημασία δεν περιορίζεται στο μέγεθος. Οι μεγάλες μαύρες τρύπες σε νεαρούς γαλαξίες δείχνουν πόσα λίγα γνωρίζουμε για το πρώιμο σύμπαν. Οι περισσότεροι γιγάντιοι γαλαξίες φαίνεται να φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, υποδηλώνοντας ότι γαλαξίες και μαύρες τρύπες πιθανώς εξελίσσονται παράλληλα. Ωστόσο, η ακριβής σχέση μεταξύ τους παραμένει ασαφής.
Τη σημερινή εποχή, τηλεσκόπια όπως το James Webb (JWST) εντοπίζουν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες σε πολύ πρώιμους γαλαξίες, εγείροντας ερωτήματα για το πώς σχηματίστηκαν τόσο γρήγορα. Ο Connor παρομοίασε την ανακάλυψη μιας τόσο μεγάλης μαύρης τρύπας σε νεαρό γαλαξία με το να βρεις έναν νήπιο ΛεΜπρόν Τζέιμς σε έναν παιδικό σταθμό: η ανάπτυξή της φαίνεται παράδοξη και δύσκολη να εξηγηθεί.
Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι τόσο οι γαλαξίες όσο και οι μαύρες τρύπες τους πέρασαν από μία φάση γρήγορης ανάπτυξης, απορροφώντας μεγάλο μέρος του διαθέσιμου υλικού πριν παραμείνουν αδρανείς για δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, αυτό το σενάριο θέτει θεωρητικά όρια στο πόσο γρήγορα μπορούν να μεγαλώσουν αυτά τα αντικείμενα. Η σκοτεινή ύλη ίσως παίζει ρόλο που δεν είναι ακόμη κατανοητός.
Η ανακάλυψη της μαύρης τρύπας στο Κοσμικό Πέταλο ήταν εν μέρει τυχαία, καθώς βασίστηκε σε κινήσεις αστέρων σε συνδυασμό με βαρυτικό φακό. Πιθανότατα υπάρχουν και άλλοι τεράστιοι γαλαξίες με υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες που δεν μπορούν να παρατηρηθούν εύκολα, καθώς οι συνθήκες για βαρυτικό φακό δεν εμφανίζονται πάντα.
«Υπάρχουν τεράστιοι γαλαξίες που χρειάζονται νέους τρόπους για να μετρήσουμε τις μαύρες τρύπες τους με ακρίβεια», κατέληξε ο Connor.
Με πληροφορίες από LiveScience
