Δύο νέες, αξιολογημένες από ομοτίμους δημοσιεύσεις επαναφέρουν στο προσκήνιο ένα αινιγματικό ζήτημα επτά δεκαετιών, χιλιάδες σύντομες λάμψεις φωτός που έχουν καταγραφεί σε παλιές φωτογραφικές πλάκες του τηλεσκοπίου Palomar ίσως συνδέονται στατιστικά με τις πυρηνικές δοκιμές της εποχής του Ψυχρού Πολέμου και με ιστορικές αναφορές UFO.
Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα δεν φαίνεται να συμφωνεί πλήρως με αυτά τα συμπεράσματα.
Πάνω από 70 χρόνια πριν, αστρονόμοι στο Αστεροσκοπείο Πάλομαρ στην Καλιφόρνια κατέγραψαν φωτεινά σημεία που εμφανίζονταν σαν αστέρια και εξαφανίζονταν μέσα σε μία ώρα — πολύ πριν εκτοξευθεί ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος, ο Σπούτνικ 1.
Σήμερα, νέα μελέτη που επανεξετάζει αυτούς τους ιστορικούς ουράνιους χάρτες υποστηρίζει ότι τα συγκεκριμένα φευγαλέα φωτεινά στίγματα, τα «μεταβατικά φαινόμενα», εμφανίζονται συχνά την ίδια μέρα ή κοντά σε ημερομηνίες πυρηνικών δοκιμών, ενώ συμπίπτουν και με αυξημένες αναφορές UFO εκείνης της περιόδου. Οι ερευνητές διερωτώνται αν όλα αυτά μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους.
Οι ερευνητές Bruehl και Villarroel, που υπογράφουν τη νέα εργασία, υποστηρίζουν ότι πολλά από τα αντικείμενα έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά — όπως κανονικές, μυτερές μορφές που συχνά ευθυγραμμίζονται σε σειρές — τα οποία δεν ταιριάζουν εύκολα με γνωστά φυσικά ή τεχνικά αίτια. «Αφού αποκλείσαμε τις πιο απλές εξηγήσεις, πρέπει να εξετάσουμε και την πιθανότητα τεχνητής προέλευσης», δήλωσε ο Bruehl, ο οποίος έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα UFO. Και θέτει το ερώτημα: «Αν αυτά τα αντικείμενα βρίσκονταν σε τροχιά πριν τον Σπούτνικ, ποιος τα έβαλε εκεί — και γιατί να εμφανίζονται όταν γίνονταν πυρηνικές δοκιμές;»
Όμως αρκετοί επιστήμονες διαφωνούν με την ερμηνεία αυτή. Ο Michael Garrett από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ αναγνωρίζει ότι η ομάδα αξιοποίησε έξυπνα τα αρχειακά δεδομένα, αλλά τονίζει ότι η ποιότητα των προ-διαστημικών καταγραφών είναι περιορισμένη και δύσκολα μπορεί να δώσει ασφαλή συμπεράσματα. Υποστηρίζει ότι οι συσχετίσεις πιθανότατα θα εξαφανίζονταν με καλύτερα, σύγχρονα δεδομένα.
Τι γνωρίζουμε για τα φευγαλέα ουράνια φαινόμενα
Τα παροδικά αντικείμενα δεν είναι άγνωστα στην αστρονομία. Σύγχρονα τηλεσκόπια εντοπίζουν καθημερινά χιλιάδες τέτοια γεγονότα, πολλά από τα οποία έχουν εξηγηθεί μέσω γνωστών φυσικών διεργασιών — όπως εκλάμψεις κομητών, αστρικές εκρήξεις ή μεταβλητότητα μαύρων τρυπών.
Η ομάδα της Villarroel ανέτρεξε σε 2.000 παλιές γυάλινες πλάκες του Palomar (1949–1958). Σε 2.718 ημέρες παρατήρησης κατέγραψε μεταβατικά φαινόμενα σε 310 νύχτες, με έως 4.528 λάμψεις να εμφανίζονται μέσα σε μία μόνο ημέρα — και να απουσιάζουν από τις εικόνες που τραβήχτηκαν αμέσως πριν ή μετά.
Συγκρίνοντας αυτά τα γεγονότα με τη βάση UFOCAT, η μελέτη εντόπισε ότι:
-
τα μεταβατικά φαινόμενα ήταν 45% πιο πιθανά να εμφανιστούν μέσα σε 24 ώρες από μία πυρηνική δοκιμή,
-
κάθε επιπλέον αναφορά UFO σε μία μέρα σχετιζόταν με αύξηση 8,5% των καταγεγραμμένων φωτεινών φαινομένων.
Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματα στο Scientific Reports, επισημαίνοντας ότι οι συσχετίσεις «ξεπερνούν τις αναμενόμενες από την τύχη». Παρ’ όλα αυτά, τονίζουν ότι δεν υπάρχει απόδειξη αιτιώδους συνάφειας.
Θα μπορούσαν οι λάμψεις να προέρχονται από τις ίδιες τις πυρηνικές δοκιμές;
Μια εναλλακτική εξήγηση, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, είναι ότι οι λάμψεις ίσως αποτελούν υποπροϊόν των πυρηνικών εκρήξεων, μεταλλικά σωματίδια ή ραδιενεργή σκόνη που υψώθηκαν στην ανώτερη ατμόσφαιρα και αντανακλούσαν φως.
Όμως οι Villarroel και Bruehl υποστηρίζουν ότι τέτοια φαινόμενα θα έμοιαζαν με διάχυτες κηλίδες ή ίχνη, όχι με ευδιάκριτα, σημειακά αντικείμενα. Και αν επρόκειτο για θραύσματα που μπήκαν σε τροχιά, θα έπρεπε να έχουν ανέβει σε ύψη γεωστατικών δορυφόρων — κάτι που θεωρείται εξαιρετικά απίθανο.
Μήπως το πρόβλημα κρύβεται στα ίδια τα δεδομένα;
Πολλοί αστρονόμοι θεωρούν πιθανότερο ότι οι «ευθυγραμμίσεις» και οι φωτεινές κουκκίδες είναι αποτέλεσμα:
-
ατελειών του φωτογραφικού υλικού,
-
σκόνης, τρίχας ή γρατσουνιών πάνω στις γυάλινες πλάκες,
-
τεχνικών περιορισμών των ψηφιοποιημένων αντιγράφων.
Αυτά τα τεχνητά «σημάδια» μπορεί εύκολα να παρερμηνευθούν ως ουράνια αντικείμενα, τονίζουν οι ειδικοί.
Ένα πιθανό σημείο καμπής
Παρά τις διαφωνίες, πολλοί ερευνητές συμφωνούν ότι απαιτούνται ανεξάρτητες αναλύσεις και άμεση μελέτη των πρωτότυπων πλακών του Palomar — κάτι που θα μπορούσε να απαντήσει αν τα μεταβατικά φαινόμενα είναι πραγματικές αστρονομικές ανωμαλίες ή απλώς artefacts της εποχής.
Ο ερευνητής David Windt σημειώνει ότι, ανεξάρτητα από την τελική εξήγηση, τέτοιες δημοσιεύσεις μπορεί να αποτελέσουν σημείο καμπής: μια στιγμή όπου τα UFO αρχίζουν να αντιμετωπίζονται σοβαρά ως αντικείμενο επιστημονικής μελέτης.
Ακολουθήστε μας και στο Google news