Γράφει ο Μουρτζούκος Χρήστος
Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα τρέχουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Όλα δείχνουν πως ο φετινός χειμώνας θα είναι εξαιρετικά θερμός πολιτικά, ενώ η άνοιξη που θα ακολουθήσει ενδέχεται να αποδειχθεί ακόμη πιο καυτή. Οι διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο πολιτικό παρασκήνιο προμηνύουν αλλαγές και ανατροπές, οι οποίες πιθανότατα θα κορυφωθούν γύρω στον Γενάρη, εάν όχι νωρίτερα.
Το πολιτικό φάσμα στην Ελλάδα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κατάσταση αναβρασμού. Η κοινωνία είναι κουρασμένη, η αντιπολίτευση κατακερματισμένη, και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προσπαθεί να συγκρατήσει τα ρήγματα που ανοίγουν καθημερινά τόσο στο εσωτερικό της όσο και στο εκλογικό της ακροατήριο.
Η εκτίμηση του γράφοντος είναι πως η κυβέρνηση αυτή θα καταρρεύσει όχι από τα κλασικά πολιτικά σφάλματα, αλλά από το κίνημα των Τεμπών, καθώς τον Φεβρουάριο θα συμπληρωθούν τρία χρόνια από την τραγωδία που συγκλόνισε τη χώρα. Η κοινωνική πίεση θα κορυφωθεί, και αυτό ενδέχεται να αποτελέσει το πρόσχημα για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επιδιώκοντας να προλάβει τις εξελίξεις, ενδέχεται να επιλέξει την έξοδο προς τις κάλπες με το πρόσχημα της ανάγκης «ανανεωμένης λαϊκής εντολής». Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ο λόγος είναι βαθύτερος, η κυβέρνηση βλέπει μπροστά της τη σκιά ενός νέου πολιτικού σχηματισμού, (και θέλοντας να προλάβει μία περεταίρω ενδυνάμωσή του, ο ένας λόγος που θα κηρύξει στις εκλογές είναι για να προλάβει αυτό το γεγονός) με πρωταγωνιστή τον Αντώνη Σαμαρά, που απειλεί να αναδιαμορφώσει ολόκληρο το δεξιό πολιτικό τόξο.
Οι διεργασίες στα δεξιά και η «σκιά Σαμαρά»
Η πιθανότητα δημιουργίας ενός κόμματος Σαμαρά δεν είναι πλέον απλή φημολογία, αποτελεί ζήτημα χρόνου. Μετά τη διαγραφή του πρώην πρωθυπουργού από τη Νέα Δημοκρατία, αρκετοί βουλευτές, πολιτευτές και στελέχη του κόμματος έχουν αποστασιοποιηθεί ή αποχωρήσει. Οι διεργασίες που καταγράφονται δείχνουν ότι το νέο σχήμα θα μπορούσε να συγκροτηθεί θεσμικά μέχρι τον Ιανουάριο του 2026, με στόχο να είναι έτοιμο πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές.
Εάν μάλιστα υπάρξει, όπως ψιθυρίζεται, σιωπηρή υποστήριξη του έτερου πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, τότε το νέο κόμμα θα μπορούσε να αγγίξει ή και να υπερβεί το 20%, με αποτέλεσμα το νέο κόμμα να αντλεί ψήφους από όλο το πολιτικό φάσμα, τόσο από τα δεξιά όσο και από τα κεντροαριστερά στρώματα, γεγονός που αναμένεται να αναδιαμορφώσει ριζικά τον πολιτικό χάρτη της χώρας, αλλάζοντας ριζικά τους πολιτικούς συσχετισμούς. Η Νέα Δημοκρατία, σε ένα τέτοιο σενάριο, θα υποστεί σοβαρή αιμορραγία προς τα δεξιά της, χάνοντας ενδεχομένως 4–5 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που θα την έριχνε κοντά στο 25%. Το αποτέλεσμα θα ήταν ένα πολιτικό ντέρμπι με πολλαπλές πιθανές συμμαχίες και κυβερνητικούς συνδυασμούς.
Η εσωτερική κρίση στο κυβερνητικό στρατόπεδο
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται αντιμέτωπη με κρίσεις σε όλα τα μέτωπα:
-
Τα σκάνδαλα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και η κακοδιαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων έχουν εξοργίσει τον αγροτικό κόσμο.
-
Η πανδημία των αιγοπροβάτων και οι καθυστερήσεις στις πληρωμές έχουν καταστρέψει χιλιάδες παραγωγούς.
-
Η τραγωδία των Τεμπών παραμένει ανοιχτή πληγή, με τη δικαιοσύνη να καθυστερεί και την κοινωνία να απαιτεί ευθύνες.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το κυβερνητικό αφήγημα περί «σταθερότητας και ανάπτυξης» δεν πείθει πλέον. Η πολιτική φθορά είναι εμφανής, και η φράση που χρησιμοποιούν στελέχη της αντιπολίτευσης, «η κυβέρνηση βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί», αποδίδει πλήρως την κατάσταση.
Επιπλέον, η απόφαση του Πρωθυπουργού να παραδώσει στον Νίκο Δένδια και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το μνημείο του άγνωστου στρατιώτη, θεωρήθηκε από πολλούς ως «πολιτική παγίδα» για να περιορίσει τη δυναμική του ως πιθανού δελφίνου. Ωστόσο, η κίνηση αυτή φαίνεται να γύρισε μπούμερανγκ, οι σχέσεις των δύο ανδρών βρίσκονται στο ναδίρ (ασχέτως με τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος αναφέρει ότι η σχέση των δύο ανθρώπων είναι στο καλύτερο δυνατό επίπεδο) και σύμφωνα με πληροφορίες, εάν υπάρξει ανασχηματισμός, ο Νίκος Δένδιας ενδέχεται να απομακρυνθεί.
Εάν αυτό συμβεί, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μεταπηδήσει στο νέο κόμμα Σαμαρά, ενισχύοντάς το τόσο σε πολιτικό κύρος όσο και σε εκλογική δυναμική. Το πολιτικό σκηνικό θα μεταβληθεί ριζικά, και η Νέα Δημοκρατία θα μπει σε φάση εσωτερικής διάσπασης, κάτι που η αντιπολίτευση θα αξιοποιήσει στο έπακρο.
Η αγροτική κρίση ως πολιτική πυριτιδαποθήκη
Ο αγροτικός τομέας βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης. Οι αγρότες και κτηνοτρόφοι της χώρας νιώθουν προδομένοι από μια κυβέρνηση που υποσχέθηκε στήριξη αλλά παρέδωσε αδιαφορία. Οι καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις, τα σκάνδαλα του ΟΠΕΚΕΠΕ και η πανδημία των ζώων έχουν προκαλέσει κοινωνική έκρηξη στη βάση.
Οι πρώτες κινητοποιήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, και εκτιμάται πως τον χειμώνα του 2025–2026 οι αγρότες θα κατέβουν μαζικά στους δρόμους. Αν αυτό συνδυαστεί με την επέτειο των Τεμπών, τότε η κυβέρνηση κινδυνεύει να βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο. Η κοινωνική οργή δεν εκτονώνεται πλέον μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μεταφέρεται στον δρόμο, στα μπλόκα, στις πλατείες.
Αυτή η αγροτική αναταραχή, σε συνδυασμό με την πολιτική φθορά της κυβέρνησης, θα μπορούσε να επισπεύσει τις πολιτικές εξελίξεις. Ο Πρωθυπουργός ενδέχεται να επιλέξει τις πρόωρες εκλογές ως «έξοδο κινδύνου» για να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη κοινωνική και πολιτική κρίση.
Οι πρόωρες εκλογές και η «άνοιξη του 2026»
Η εκτίμηση του γράφοντος είναι πως οι εκλογές θα διεξαχθούν την άνοιξη του 2026. Ο λόγος είναι διττός:
-
Η Ελλάδα θα πρέπει να έχει σταθερή κυβέρνηση ενόψει της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα ακολουθήσει την Κυπριακή Προεδρία.
-
Η τραγωδία των Τεμπών, τρία χρόνια μετά, θα χρησιμοποιηθεί επικοινωνιακά ως «εθνική αφορμή» για την ανανέωση της πολιτικής εντολής.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Νέα Δημοκρατία ενδέχεται να κινηθεί γύρω στο 25%, ενώ το νέο κόμμα Σαμαρά να αγγίξει το 20%. Η συνεργασία των δύο σε μια κυβέρνηση συνασπισμού μοιάζει πιθανή, με τον Σαμαρά να καθορίζει τις ισορροπίες. Το ερώτημα που θα θέσει η Νέα Δημοκρατία στον λαό, «Αν όχι ο Μητσοτάκης, τότε ποιος;», ενδέχεται να βρει απάντηση εκ των έσω: «Ο Σαμαράς».
Συμπέρασμα
Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια περίοδο πολιτικής καταιγίδας. Ο χειμώνας προμηνύεται θερμός και η άνοιξη καυτή. Τα σκάνδαλα, η φθορά, η κοινωνική δυσαρέσκεια και οι υπόγειες διεργασίες συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα που μπορεί να τινάξει στον αέρα τους υφιστάμενους πολιτικούς συσχετισμούς.
Αν κάτι είναι βέβαιο, είναι πως το πολιτικό σύστημα δεν θα μείνει ίδιο. Η Ελλάδα βαδίζει προς ένα νέο πολιτικό τοπίο, όπου η Νέα Δημοκρατία θα παλέψει να κρατήσει τη δεξιά της πτέρυγα, η αντιπολίτευση θα προσπαθήσει να ανασυνταχθεί, και οι πολίτες θα κληθούν ξανά να αποφασίσουν για το μέλλον τους μέσα σε ένα κλίμα ανασφάλειας, θυμού και ελπίδας για αλλαγή.
Όπως όλα δείχνουν, ο θερμός χειμώνας και η καυτή άνοιξη του 2026 δεν θα είναι απλώς μια πολιτική περίοδος, αλλά η αρχή μιας νέας εποχής για την ελληνική δημοκρατία.
