Γράφει ο *Αλέξιος Ντόνας
Ο Απόδημος Ελληνισμός είναι η σιωπηλή ραχοκοκαλιά του έθνους. Εκατομμύρια Έλληνες εκτός συνόρων στηρίζουν με πράξεις, έργα και αξίες την πατρίδα χωρίς παροχές, χωρίς ανταλλάγματα, χωρίς ψεύτικες υποσχέσεις.
Κι όμως, παρά τη συνταγματική «μέριμνα», αντιμετωπίζονται θεσμικά ως απόντες. Όχι ίσοι. Όχι ενεργοί. Όχι συμμέτοχοι.
Αυτό πρέπει να αλλάξει. Όχι αύριο. Τώρα. Καταθέτω ως απόδημος Έλληνας πολίτης δημόσια 10 προτάσεις όχι κομματικές, αλλά κοινωνικό-πολιτικές.
Προτάσεις που γεννήθηκαν από βιώματα, συνεντεύξεις, συνομιλίες με Έλληνες του εξωτερικού, πολιτικούς και την πεποίθησή μου ότι η Ελλάδα του 21ου αιώνα οφείλει να εμπιστευτεί και να θεσμικά κατοχυρώσει τη διασπορά της.
Οι δέκα θέσεις:
1. Κατοχύρωση του δικαιώματος ψήφου εξ αποστάσεως χωρίς περιορισμό.
Η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού πρέπει να είναι καθολική, ισότιμη και απρόσκοπτη. Ήρθε η ώρα για εφαρμογή επιστολικής ή ηλεκτρονικής ψήφου χωρίς αποκλειστικά φίλτρα και παραθυράκια.
2. Δημιουργία Υφυπουργείου Απόδημου Ελληνισμού
Ένα αυτόνομο επιτελικό όργανο, με αρμοδιότητα συντονισμού πολιτικών, προγραμμάτων και δράσεων της πολιτείας με τον Ελληνισμό της διασποράς. Όχι για να χαιρετάει, αλλά για να σχεδιάζει.
3. Εθνικό Ψηφιακό Μητρώο Απόδημου Ελληνισμού
Ένα λειτουργικό και διαφανές μητρώο κοινοτήτων, φορέων και πολιτών, που θα ενισχύσει τη δικτύωση, τον διάλογο και την αξιολόγηση πολιτικών από κάτω προς τα πάνω.
4. Μόνιμη χρηματοδότηση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης
Η ελληνική παιδεία στο εξωτερικό χρειάζεται μακροπρόθεσμο, σταθερό και διαφανές πλαίσιο χρηματοδότησης όχι «πακέτα ελεημοσύνης». Με επίκεντρο τις νέες γενιές.
5. Παγκόσμιο Δίκτυο Νέων της Διασποράς
Ένα νέο δίκτυο πολιτικής και κοινωνικής ενεργοποίησης νέων αποδήμων, που θα φέρει ξανά τη γλώσσα, τον πολιτισμό, τις αξίες και την Ελλάδα κοντά στους νέους Έλληνες του κόσμου.
6. Ετήσια Συνέλευση Απόδημου Ελληνισμού στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη
Μια θεσμική, δημοκρατική, ετήσια διαδικασία, όπου η διασπορά θα συνδιαμορφώνει με την πολιτεία. Με εισηγήσεις, παρατηρήσεις και ανοιχτό βήμα. Όχι χειροκροτήματα..
7. Ψηφιακή πρόσβαση σε όλες τις προξενικές και διοικητικές υπηρεσίες
Απαιτείται πλήρης ψηφιοποίηση των υπηρεσιών, ενιαίο σύστημα μέσω gov.gr, τερματισμός της ταλαιπωρίας για στρατολογία, ληξιαρχικά και φορολογικά. Με τον ίδιο σεβασμό όπως και στην Ελλάδα.
8. Ειδικό φορολογικό πλαίσιο για επενδύσεις αποδήμων
Η πολιτεία πρέπει να δημιουργήσει ειδικά, διαφανή, σταθερά φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις της διασποράς στην πατρίδα , όχι προσωρινές εκστρατείες και «ευκαιρίες» με ημερομηνία λήξης.
9. Ενίσχυση της πολιτισμικής παρουσίας της Ελλάδας στο εξωτερικό
Χρειαζόμαστε εθνικό σχέδιο πολιτιστικής εξωστρέφειας ενίσχυση ελληνικών κέντρων, σχολείων, πολιτιστικών εκδηλώσεων μέσω ΕΣΠΑ, πρεσβειών και πραγματικών κοινοτικών συνεργασιών.
10. Συνταγματική κατοχύρωση της πολιτικής συμμετοχής της διασποράς
Το άρθρο 108 του Συντάγματος δηλώνει «μέριμνα», αλλά αυτό δεν αρκεί. Προτείνω ρητή συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 51 §3, ώστε να:
- Εγγυάται το δικαίωμα ψήφου εξ αποστάσεως
- Διασφαλίζει την εκλογή αντιπροσώπων της διασποράς στο Εθνικό Κοινοβούλιο
- Αποτρέπει οριστικά τις μελλοντικές εξαιρέσεις, περιορισμούς και πολιτικές χειραγωγήσεις
Γιατί χωρίς συνταγματική ισότητα, δεν υπάρχει ουσιαστική δημοκρατία. Η διασπορά πρέπει να είναι θεσμικά παρούσα όχι εθιμοτυπικά απούσα.