Ρεπορτάζ Μουρτζούκος Χρήστος
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2025 στην αίθουσα της Ελληνικής Κοινότητας Βρυξελλών η εκδήλωση με τίτλο «Κλιματική Αλλαγή, Πυρκαγιές και Αγροτικό Μέλλον», μια πρωτοβουλία που συνδιοργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελληνισμού (European Hellenic Foundation) και την Ελληνική Κοινότητα της βελγικής πρωτεύουσας.
Η εκδήλωση ανέδειξε τις επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών, την ενεργειακή μετάβαση και την ανασυγκρότηση των αγροτικών τοπίων, με ειδική αναφορά στη Βόρεια Εύβοια, η οποία δοκιμάστηκε έντονα από τις φωτιές του 2021. Το γεγονός τόνισε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ πολιτών, επιστημόνων και θεσμών για την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Αλεξία Χαλούλη, αρχιτέκτων μηχανικός και ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Leuven, η οποία παρουσίασε αναλυτικούς τοπογραφικούς χάρτες και ανέλυσε τη λειτουργία των κυκλικών οικοσυστημάτων. Μέσα από την παρουσίασή της, η κα Χαλούλη υπογράμμισε πως οι πυρκαγιές, παρότι προκαλούν καταστροφή, μπορούν να γίνουν οικολογική ευκαιρία, εφόσον η αποκατάσταση γίνει με επιστημονική τεκμηρίωση και σωστές πρακτικές. Όπως ανέφερε, «δυστυχώς θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις πυρκαγιές», τονίζοντας τη σημασία εκδηλώσεων που φέρνουν κοντά την επιστημονική γνώση με τους πολίτες και τα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Τσιόρδας, ο οποίος στάθηκε στη σημασία της πρόληψης και της υποστήριξης των τοπικών κοινωνιών στις χώρες της Μεσογείου. Τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει τις πυροσβεστικές δυνάμεις με νέα οχήματα και μέσα, ενώ η γρήγορη αποκατάσταση των πληγέντων περιοχών είναι κρίσιμη για την κοινωνική και οικονομική σταθερότητα. Η εμπλοκή των πολιτών, των τοπικών κοινωνιών και η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων αποτελούν βασικούς άξονες επιτυχούς διαχείρισης των καταστροφών.
Στη εκδήλωση το παρών έδωσε και ο Ευρωβουλευτής Νίκος Φαραντούρης, ο οποίος επιστρέφοντας από κοινοβουλευτικές εργασίες στη Δανία, τόνισε την ανάγκη για θεσμικό συντονισμό και αποτελεσματική χρήση των πόρων. Πρότεινε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Συντονιστικού Κέντρου Πολιτικής Προστασίας, υπογραμμίζοντας ότι η συνεργασία επιστημόνων, πολιτών και θεσμών είναι καθοριστική για την προστασία και την αποκατάσταση των περιοχών που πλήττονται από πυρκαγιές. «Όλοι μαζί μπορούμε», κατέληξε, καλώντας σε συλλογική δράση.
Στο πάνελ συμμετείχαν επίσης ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Ελληνισμού, Δημήτρης Μπακόλας. Ο κ. Μπακόλας τόνισε ότι η εκδήλωση αποτελεί την αφετηρία μίας σειράς πρωτοβουλιών του Ιδρύματος γύρω από κρίσιμα περιβαλλοντικά και πολιτιστικά ζητήματα, ανακοινώνοντας επόμενες εκδηλώσεις στις 5 και 7 Νοεμβρίου, σε Χαϊδελβέργη και Φρανκφούρτη, με θέμα την Αμφίπολη και το ανασκαφικό έργο εκεί.
Η εκδήλωση ανέδειξε με σαφήνεια ότι η κλιματική αλλαγή, οι δασικές πυρκαγιές και η διαχείριση των αγροτικών τοπίων αποτελούν ένα σύνθετο οικολογικό, πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα, το οποίο απαιτεί πολυεπίπεδη συνεργασία, από την επιστήμη έως τους πολίτες και από την τοπική αυτοδιοίκηση έως την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να επιτευχθεί βιώσιμη προστασία και αποκατάσταση του φυσικού και αγροτικού περιβάλλοντος.
Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας της κυρίας Αλεξίας Χαλούλη, η εκδήλωση άνοιξε σε μια δυναμική συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων, όπου το κοινό είχε την ευκαιρία να θέσει απορίες και σχόλια σχετικά με τις πυρκαγιές, την ενεργειακή μετάβαση και την αποκατάσταση των αγροτικών τοπίων. Η κυρία Χαλούλη ανταποκρίθηκε με σαφήνεια και τεκμηριωμένες απαντήσεις, δίνοντας παραδείγματα από την ελληνική και διεθνή εμπειρία, αναδεικνύοντας πρακτικές λύσεις και στρατηγικές πρόληψης.
Οι συμμετέχοντες εκτίμησαν ιδιαίτερα τη δυνατότητα να συζητήσουν άμεσα με την επιστήμονα, να ενημερωθούν για τη λειτουργία των κυκλικών οικοσυστημάτων και να κατανοήσουν πώς οι πυρκαγιές μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρίες για οικολογική αναγέννηση, ενισχύοντας παράλληλα τη σύνδεση μεταξύ επιστήμης, πολιτών και πολιτικών φορέων. Αυτή η ανοιχτή συζήτηση έδωσε ζωντάνια στην εκδήλωση και ενίσχυσε τον διαδραστικό χαρακτήρα της, καθιστώντας την εμπειρία ακόμα πιο ουσιαστική για όλους τους παρευρισκόμενους.
Μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή της εκδήλωσης σημειώθηκε όταν ένας από τους παρευρισκόμενους επισήμανε πόσο ουσιαστικό είναι να διοργανώνονται εκδηλώσεις επιστημονικού χαρακτήρα, όπως αυτή. Η επισήμανση αυτή υπογράμμισε τον ρόλο της επιστήμης ως εργαλείου για την αντιμετώπιση κρίσιμων περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων.
