Το πρώτο δείγμα των αποτελεσμάτων της επίπονης διπλωματικής προσπάθειας την οποία καταβάλλει από την περασμένη βδομάδα η Λευκωσία για την προκλητική τουρκική ενέργεια στην νεκρή ζώνη στην περιοχή της Πύλας, αναμένεται να καταγραφεί σήμερα.
Οι εξελίξεις της σημερινής μέρας κρίνονται καθοριστικές σε δύο επίπεδα:
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα από πλευράς Λευκωσίας έγιναν διάφορα διαβήματα προς τη Ρωσία για τη στάση της την Παρασκευή στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας θα διαπιστωθεί κατά την αποψινή συνεδρία. Σήμερα επίσης, συνεδριάζει και το Υπουργικό Συμβούλιο της Τουρκίας υπό τον Ταγίπ Ερντογάν και σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε χθες η ΕΡΤ, ανάμεσα στα θέματα που θα συζητηθούν θα είναι και η κατασκευή του δρόμου εντός της νεκρής ζώνης που θα ενώνει την Πύλα με το κατεχόμενο Άρσος.
Παράλληλα, η τουρκική στάση θα σφυγμομετρηθεί και από τις κινήσεις επί του εδάφους. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, ενδεχομένως σήμερα το κατοχικό καθεστώς προκειμένου να δείξει την αποφασιστικότητα του να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου να δώσει εντολή για έναρξη των εργασιών στην περιοχή. Μία τέτοια εξέλιξη θα σημαίνει επί της ουσίας δείγμα προθέσεων για κλιμάκωση της κατάστασης. Από πλευράς ΟΥΝΦΙΚΥΠ τονίζεται πάντως η ετοιμότητα να μην επιτρέψουν τα οποιαδήποτε έργα.
Σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, τα επεισόδια που σημειώθηκαν την Παρασκευή θα συζητήσει σήμερα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται, το θέμα θα συζητηθεί σε προγραμματισμένη κλειστή συνεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ που θα πραγματοποιηθεί το απόγευμα ώρα Νέας Υόρκης (αργά το βράδυ ώρα Κύπρου). Η συνεδρία ξεκινά στις 1500 τοπική ώρα (2200 Κύπρου). Στην ατζέντα περιλαμβάνονται διαβουλεύσεις για τη Μέση Ανατολή (Συρία) και για άλλα θέματα. Ένα από αυτά θα είναι η κατάσταση στην περιοχή της νεκρής ζώνης στην Πύλα.
Ενδιαφέρον κατά τη σημερινή συνεδρία θα έχει και η τοποθέτηση των Ρώσων διπλωματών, οι οποίοι ζήτησαν παράταση μέχρι σήμερα για να τοποθετηθούν με την εξήγηση ότι αναμένουν οδηγίες από τη Μόσχα σε σχέση με ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Πύλα, προσχέδιο της οποίας ετοίμασαν οι Βρετανοί.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Μιχάλη Ιγνατίου στην Hellas Journal το Σάββατο, η Ρωσία εμπόδισε την ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με την οποία το εκτελεστικό σώμα του Διεθνούς Οργανισμού θα προχωρούσε σε σφοδρή καταγγελία εναντίον των κατοχικών δυνάμεων στην Κύπρο, για την άναδρη επίθεση τους στην Πύλα, εναντίον μελών της Ειρηνευτικής Δύναμης (ΟΥΝΦΙΚΥΠ).
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το ρεπορτάζ, η Μόσχα δεν θεώρησε αποδεκτό από την ίδια το κείμενο της δήλωσης που συνέγραψε η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Βρετανίας στον ΟΗΕ, και το οποίο ενέκριναν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία για τις οποίες ούτε η Κίνα είχε αντιρρήσεις με το εν λόγω κείμενο με το οποίο το Συμβούλιο Ασφαλείας θα αποδοκίμαζε τις κατοχικές δυνάμεις για την απαράδεκτη ενέργεια τους στην Πύλα.
Έντονο διπλωματικό παρασκήνιο
Από πλευράς Λευκωσίας γίνονταν κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και επαφές σε όλα τα επίπεδα. Στόχος της Λευκωσίας ο διεθνής παράγοντας να ασκήσει έντονες πιέσεις προς την τουρκική πλευρά, οι οποίες να φέρουν και ουσιαστικό αποτέλεσμα. Σε σχέση με τη στάση της Ρωσίας στο Σ.Α. η Λευκωσία θέλει να διατηρήσει χαμηλούς τόνους και να μη δώσει διαστάσεις στο θέμα. Έγιναν όμως διάφορα διαβήματα προς την Μόσχα. Σύμφωνα με τη Hellas Journal πιστεύεται ότι η απόφαση για τη στάση των Ρώσων διπλωματών στο ΣΑ, ελήφθη από τον ίδιο τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος έχει ταυτιστεί πλήρως με την Τουρκία σε πολλά διεθνή ζητήματα.
Οι έντονες αντιδράσεις και η καταδίκη των τουρκικών ενεργειών στην νεκρή ζώνη της Πύλας και η επίθεση κατά των ανδρών της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο συνεχίζονται.
Ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο, Όρεν Ανόλικ, έγραψε στην πλατφόρμα X πως «το Ισραήλ εκφράζει ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στη νεκρή ζώνη στην Κύπρο και την επίθεση κατά των ειρηνευτών των Ηνωμένων Εθνών των οποίων η δουλειά πρέπει να γίνει σεβαστή».
Πρόσθεσε πως είναι σημαντικό να μην γίνονται μονομερή βήματα προκειμένου να καταστούν δυνατές διαπραγματεύσεις προς μια αμοιβαία αποδεκτή λύση.
Σε ανάρτησή της το Σάββατο η Ύπατη Αρμοστής του Καναδά στην Κύπρο, με έδρα την Αθήνα, Καρίν Ασελίν καταδίκασε επίσης την επίθεση κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, σημειώνοντας ότι τέτοιες επιθέσεις είναι «απαράδεκτες και αντίθετες με το διεθνές δίκαιο». ανέφερε.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών της Αιγύπτου σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ ανέφερε πως «μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στη νεκρή ζώνη στην Κύπρο, η Αίγυπτος κατηγορηματικά αποδοκιμάζει την επίθεση κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και επιβεβαιώνει τη σταθερή θέση της στο Κυπριακό, που είναι βασισμένη στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ».
«Η Αρμενία ανησυχεί βαθύτατα για την επίθεση στις Ειρηνευτικές Δυνάμεις του ΟΗΕ στην Πύλα της Κύπρου και καταδικάζει αυτή την παραβίαση», αναφέρεται σε ανάρτησή της στον επίσημο λογαριασμό της στην πλατφόρμα Χ. «Η Αρμενία επαναλαμβάνει την απερίφραστη αλληλεγγύη προς την Κύπρο», καταλήγει η ανάρτηση.
Τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν θεωρεί υπεύθυνο για τις επιθέσεις Τουρκοκυπρίων κατά ειρηνευτών του ΟΗΕ στην Πύλα, ο Ελληνοαμερικανός Βουλευτής Τζον Σαρμπάνης ο οποίος καλεί τον Αμερικανό Πρόεδρο να διασφαλίσει ότι η κρίση θα αντιμετωπιστεί «ουσιαστικά» από τα Ηνωμένα Έθνη.
Η Αντιπρόεδρος της ΚΣ ΟΑΣΕ και εκπρόσωπός της κατά της Διαφθοράς, βουλευτής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ανακοίνωσε πως έχει ενημερώσει τους συναδέλφους της στην ΚΣ ΟΑΣΕ για τις εξελίξεις στην Κύπρο.
Από σήμερα ξανά οι μπουλντόζες στην Πύλα
Αποφασισμένη να προχωρήσει επί του εδάφους με την υλοποίηση του έργου της κατασκευής δρόμου εντός της νεκρής ζώνης είναι η τουρκική πλευράς, σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τ/κ Τύπο, τα οποία δημοσιεύουν την πληροφορία ότι από σήμερα θα συνεχιστούν σε «κανονικούς ρυθμούς» οι εργασίες στην Πύλα.
Σύμφωνα με την τελευταία πληροφόρηση από τα κατεχόμενα και τα τουρκοκυπριακά μέσα ενημέρωσης, «οι εργασίες επισκευής και διαπλάτυνσης του δρόμου από το Άρσος προς την Πύλα στην ελεγχόμενη από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) νεκρή ζώνη συνεχίστηκαν με χαμηλή ένταση το πρωί της Κυριακής, λόγω του Σαββατοκύριακου». Οι συγκεκριμένες εργασίες ολοκληρώθηκαν το μεσημέρι της Κυριακής.
Σύμφωνα με το Πρακτορείο «Αναντολού», οι εργαζόμενοι ολοκλήρωσαν την Κυριακή τις εργασίες θεμελίωσης του νέου δρόμου.
Το προσωπικό της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή για να παρακολουθεί τις εργασίες, συνεχίζει τη στάση αναμονής του στην περιοχή της νεκρής ζώνης. Ο τουρκοκυπριακός Τύπος υποστηρίζει ότι οι δυνάμεις του ΟΗΕ παραμένουν στο σημείο, με το οποίο συμφωνεί η τ/κ πλευρά.
Τα τ/κ μέσα ισχυρίζονται ότι «κατά τη διάρκεια των εργασιών που διασφαλίζονται από τους άντρες του κατοχικού καθεστώτος, δεν επιτρέπεται στο προσωπικό και στα οχήματα του ΟΗΕ να εισέλθουν με οποιονδήποτε τρόπο στην περιοχή εργασιών».
Επίσης, αναφέρουν ότι «οι εργασίες επισκευής και διαπλάτυνσης του δρόμου θα συνεχιστούν όλη την ημέρα σε κανονικούς ρυθμούς από σήμερα το πρωί της».
Ο εκπρόσωπος της Ειρηνευτικής Δύναμης στην των ΗΕ στην Κύπρο Αλίμ Σιντίκ, σε δηλώσεις του χθες του πρωί στο ΚΥΠΕ, ανέφερε ότι επικρατούσε ηρεμία στην περιοχή.
«Όλα είναι ήρεμα. Οι ειρηνευτές των ΗΕ διατηρούν παρουσία στην περιοχή και συνεχίζουν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση. Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παραμένει σε ετοιμότητα για να αποτρέψει οποιαδήποτε επανέναρξη των εργασιών», ανέφερε ο κ. Σιντίκ.
Με γραπτή ανακοίνωση το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών τοποθετήθηκε το βράδυ του Σαββάτου για τις νέες εξελίξεις στην Πύλα. Η Άγκυρα ασκεί κριτική στον ΟΗΕ από τον οποίο ζητά «να αντιμετωπίζει ισότιμα τις δύο πλευρές στην Κύπρο και να σέβεται την κυριαρχία» των κατεχομένων.
«Θεωρούμε απαράδεκτη και καταδικάζουμε έντονα τη φυσική επέμβαση που πραγματοποίησαν στις 18 Αυγούστου οι στρατιώτες της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (UNPROFOR) για να αποκλείσουν τον δρόμο Πύλας-Άρσους, ο οποίος κατασκευάζεται στο κυρίαρχο έδαφος της τδβκ», αναφέρει η γραπτή ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών αναφερόμενη στο ψευδοκράτος.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι υποστηρίζει τη σχετική τοποθέτηση του «υπουργείου εξωτερικών» και προσθέτει ότι «η στάση που επέδειξαν τα Ηνωμένα Έθνη σχετικά με τον δρόμο Πύλας-Άρσους, ο οποίος είναι ένα ανθρωπιστικό έργο που αποσκοπεί στη διευκόλυνση της άμεσης πρόσβασης των πολιτών της τδβκ στην Πύλα, και οι δηλώσεις που έγιναν από τα Ηνωμένα Έθνη στη συνέχεια είναι ασυμβίβαστες με την αμερόληπτη στάση που η Ειρηνευτική Δύναμη είναι υποχρεωμένη να προβάλλει στο νησί».
«Από τη μια πλευρά, η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κλιμάκωση της έντασης στο πλαίσιο του έργου κατασκευής του δρόμου, το οποίο ξεκίνησε ειρηνικά και από την άλλη, παρουσιάστηκε ως θύμα στα επί τόπου επεισόδια», ισχυρίζεται. Στην πραγματικότητα, προσθέτει το τουρκικό ΥΠΕΞ, «από την Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ αναμένεται να συμβάλει στην επίλυση των ανθρωπιστικών αναγκών του νησιού».
Παρ’ όλα αυτά, κατά τον ισχυρισμό του, «δεν εξηγείται η στάση που τηρεί ο ΟΗΕ, ο οποίος εδώ και χρόνια κλείνει τα μάτια στα τετελεσμένα της ελληνοκυπριακής πλευράς στη νεκρή ζώνη, ενώ παράλληλα εμποδίζει τους Τουρκοκύπριους να ικανοποιήσουν τις νόμιμες ανθρωπιστικές τους ανάγκες».
«Η κατάσταση αυτή καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι ο ΟΗΕ δεν εκπληρώνει τα βασικά του καθήκοντα και λειτουργίες. Ένα από τα βασικά καθήκοντά του είναι η ισότιμη προσέγγιση των δύο πλευρών στο νησί και η εξεύρεση λύσεων στις διαφορές», υποστηρίζει.
«Μετά τα τελευταία γεγονότα, τα Ηνωμένα Έθνη και η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ πρέπει να καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες το επόμενο διάστημα για να διασφαλίσουν ότι η εμπιστοσύνη των αρχών και του λαού της τδβκ δεν θα χαθεί εντελώς. Ως εγγυήτρια χώρα, καλούμε την Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ να απέχει από ενέργειες και ρητορική που θα έριχναν σκιές στην αποστολή που εκτελεί στην Κύπρο εδώ και σχεδόν 60 χρόνια, να αντιμετωπίζει ισότιμα τις δύο πλευρές στην Κύπρο και να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της τδβκ» καταλήγει.
