Ο διακεκριμένος σκηνοθέτης Igor Lopatonok σε εφ᾽όλης της ύλης συνέντευξη με τον Παναγιώτη Παύλο, στην επέτειο 3 ετών πολέμου στην Ουκρανία, και 80 ετών από τον Β´ ΠΠ – Μέρος Β´
Στο πρώτο μέρος της αποκαλυπτικής συνέντευξής του στο Militaire.gr, ο Igor Lopatonok, προνομιούχος λόγω των τριών υπηκοοτήτων που κατέχει, ουκρανική, ρωσική και αμερικανική, προέβη σε διεξοδική ανάλυση του ιστορικού της σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Περιέγραψε το προφίλ του Ουκρανού προέδρου Zelensky και τόνισε ότι η εμπλοκή του στη διαδικασία παραπομπής του Donald J. Trump προκάλεσε σημαντική απώλεια εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του από πλευράς του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Σκιαγράφησε την προϊστορία της σύγχρονης Ουκρανίας, ήδη από τον 16ο αιώνα, με έμφαση στη σχέση της με τη Γερμανία από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι το 2014, για να αποκαλύψει τις πραγματικές αιτίες του πολέμου που ξεκίνησε το 2022. Επισήμανε τις θεμελιώδεις προκλήσεις που γεννά μια συμφωνία Ουκρανίας και ΗΠΑ, αναλύοντας τη ζημία που έχει υποστεί η Ευρώπη από τον πόλεμο.
MΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Παναγιώτης Παύλος: Μιλώντας νωρίτερα για την ουκρανική κοινωνία αναφερθήκατε στη θρησκεία. Εκεί υπάρχει ένα μείζον εκκλησιαστικό ζήτημα. Πώς αντιδράτε στην παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως;
Η Αυτοκέφαλη «Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία»
Igor Lopatonok: Η αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία είναι ψεύτικη. Υπάρχει μόνο μία νόμιμη Εκκλησία στην Ουκρανία, η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Αλλά επιτρέψτε μου να σας πω την ιστορία για το πώς υπάρχει αυτή η αυτοκεφαλία.
Το 2014, ο κύριος Ποροσένκο, ο οποίος ανακηρύχθηκε το ίδιο έτος, προκήρυξε εκλογές και απομάκρυνε παράνομα τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς. Γιατί παράνομα; Διότι στις 25 Φεβρουαρίου 2014, αμέσως μετά το πραξικόπημα, συγκάλεσαν κοινοβουλευτική σύνοδο και ψήφισαν την απομάκρυνση του προέδρου Γιανουκόβιτς, ο οποίος εκείνη την εποχή βρισκόταν στη Μόσχα. Διεξήγαγαν και χρησιμοποίησαν αυτήν την ψηφοφορία κατά παράβαση του Ουκρανικού Νόμου και του Συντάγματος. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ποροσένκο αντιλήφθηκε την ανεξαρτησία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, με όρους Κανονικούς. Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία πρακτικεύει και ασκεί την ίδια θρησκεία με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία – η αυτοκεφαλία γι᾽ αυτήν την Εκκλησία χορηγήθηκε κατά τον 15ο-16ο αιώνα (1448-1593).
Αλλά πρέπει να εμβαθύνουμε σε αυτό. Με την Ένωση της Φεράρας–Φλωρεντίας, οι Καθολικοί άρχισαν να πρακτικεύουν το θρησκευτικό τους τελετουργικό μέσα σε Ορθόδοξες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό οδήγησε, πιστεύω, στην απομάκρυνση της ιερής προστασίας της Παναγίας από την Κωνσταντινούπολη. Έτσι, η Άλωση της Κωνσταντινούπολης δεν οφειλόταν μόνο στη στρατιωτική ισχύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και επειδή εκείνη την εποχή οι Ορθόδοξοι είχαν αρχίσει να επιτρέπουν στους Καθολικούς να ασκούν το θρησκευτικό τους έργο μέσα σε Ορθόδοξες εκκλησίες, στην Κωνσταντινούπολη.
ΠΑΥΛΟΣ: Λέτε, δηλαδή, ότι είχε ήδη επιτευχθεί Ένωση στην Κωνσταντινούπολη.
LOPATONOK: Σωστά. Αυτή είναι η μεγαλύτερη διαφορά εν προκειμένω, μεταξύ της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Εκκλησίας του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει τουλάχιστον 200 εκατομμύρια ιεροκήρυκες, ενώ ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει 1 εκατομμύριο. Έτσι, όταν ο πρόεδρος Ποροσένκο θέλησε να έχει τη δική του Εκκλησία στην Ουκρανία και να την ονομάσει «Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία», απευθύνθηκαν στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο .
Αλλά έχουν άδειες εκκλησίες. Προσπαθούν να κατασχέσουν τις εκκλησίες από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, επειδή οι άνθρωποι εκεί συνεχίζουν να πηγαίνουν στην εκκλησία καθ᾽ όλη τη ζωή τους.
Αυτό είναι ένα ζήτημα επιχειρηματικό, δεν είναι θέμα θρησκείας ούτε πίστης. Η ψεύτικη εκκλησία που ίδρυσε ο Ποροσένκο στην Ουκρανία ήταν μόνο για να εξυπηρετήσει τον πολιτικό του στόχο να επιφέρει διχασμό μεταξύ του ρωσικού και του ουκρανικού λαού και να επιτεθεί σε μία από τις τρεις αρχές ενότητος που προαναφέραμε: κοινή γλώσσα (ρωσική), κοινός πολιτισμός, και κοινή πίστη (Ορθοδοξία).
Ξεκίνησαν με τη γλώσσα. Άρχισαν να απαγορεύουν τη Ρωσική στην Ουκρανία και να μειώνουν τη μελέτη της. Δεύτερον, προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια ανταγωνιστική Εκκλησία. Αλλά αυτό δεν λειτουργεί, επειδή οι άνθρωποι εξακολουθούν να πηγαίνουν στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία και να πιστεύουν με τον δικό τους τρόπο όλα όσα πιστεύουν. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος παίζει αυτό το παιχνίδι επειδή βλέπει κάποια περιουσιακά στοιχεία στην Ουκρανία. Ήταν μια επιχείρηση γι᾽ αυτόν, όπως ήταν και για τον Ποροσένκο.
Κατόπιν τούτου, άρχισαν να ενεργούν πιο επιθετικά, διώκοντας ιερείς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με το ψευδές πρόσχημα ότι υποστήριζαν την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Αυτό είναι εντελώς ανόητο. Αλλά ενδιαφέρονται για τις εκκλησίες ως επιχείρηση επειδή η Εκκλησία είναι πηγή μεγάλου πλούτου. Οι άνθρωποι κάνουν δωρεές στην Εκκλησία. Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία και ο αριθμός των εκκλησιών και των επισκοπών είναι ακόμη μεγαλύτερος απ᾽ αυτόν που βρίσκεται υπό την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στη Ρωσία.
Ο φίλος μου ο Τάκερ Κάρλσον είναι καλός υποστηρικτής των καταπιεσμένων χριστιανών στην Ουκρανία. Μην ξεχνάτε επίσης ότι ο Ζελένσκι δεν είναι καν Χριστιανός. Είναι Εβραίος και όλοι οι φίλοι του είναι ραβίνοι. Δεν έχει καμία σχέση με την πίστη μας. Είναι με το μέρος ανθρώπων που σταύρωσαν τον Ιησού Χριστό και κατηγόρησαν τους Ρωμαίους γι᾽ αυτό.
ΠΑΥΛΟΣ: Πιστεύετε ότι το εκκλησιαστικό ζήτημα θα συμπεριληφθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Πώς θα φανταζόταν κανείς ένα εβραίο ηγέτη να λαμβάνει αποφάσεις για ζητήματα που αφορούν τη Χριστιανική Εκκλησία;
LOPATONOK: Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Πιστεύω ότι η Ρωσία θα φέρει ελευθερία θρησκείας και πίστης και ότι η ειρηνευτική συμφωνία θα περιλαμβάνει τη ρωσική γλώσσα, καθώς και τη μη δίωξη της αντιπολίτευσης συνάμα με την ελεύθερη πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης στην Ουκρανία. Η ειρηνευτική συμφωνία θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τις ΗΠΑ, όχι με την Ουκρανία.
Θα ήθελα να σημειώσω και κάτι άλλο. Μετά την απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια, ο Τραμπ έχει γίνει πολύ πιο θρησκευόμενος και πιο πιστός, απ᾽ ό,τι ήταν πριν. Πιστεύω ότι «είδε» τη μαρτυρία του Αγίου Πνεύματος στο κεφάλι του, όταν το έστρεψε και η σφαίρα πέρασε ξυστά χιλιοστά μακριά από τον εγκέφαλό του. Γι’ αυτό και έχει συστήσει ειδικό όργανο στον Λευκό Οίκο, ένα «Υπουργείο Πίστης» του Λευκού Οίκου. Δεν είναι εκτελεστικό κυβερνητικό όργανο, αλλά όργανο που εκπροσωπεί τις σχέσεις με τις διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες. Επομένως, είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμπεριληφθεί και η Ορθοδοξία σε αυτό. Ως εκ τούτου οι Ουκρανοί προσπαθούν να συμπεριλάβουν τον δικό τους εκπρόσωπο εκεί.
Ευτυχώς, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Γνωρίζουμε πόσο επιδέξια είναι η ουκρανική διασπορά στις ΗΠΑ, αλλά έχουν πολύ μικρή σχέση με την Ορθοδοξία στην Ουκρανία. Εκεί υπάρχει μια Κανονική Ορθοδοξία που βρίσκεται υπό την «Κανονική κεφαλή» του Πατριαρχείου Μόσχας, αλλά είναι εντελώς ανεξάρτητη από άποψη διοίκησης. Δεν αναφέρονται στη Μόσχα, αλλά ασκούν τα καθήκοντά τους και πρακτικεύουν την πίστη με τον Κανονικό τρόπο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γι᾽ αυτόν το λόγο η Εκκλησία αυτή βρίσκεται στο στόχαστρο στην Ουκρανία.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι αυτό δεν ήταν κάτι που εφηύρε ο κύριος Ποροσένκο ή ο κύριος Ζελένσκι. Αυτό εφευρέθηκε εδώ, στον ποταμό Ποτόμακ (Washington DC), όταν άνθρωποι που πολέμησαν τη Σοβιετική Ένωση κι εν συνεχεία τη Ρωσία, επεσήμαναν ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ένας δεύτερος παράγοντας ενοποίησης, μετά τη γλώσσα. Έτσι, έπρεπε να πολεμήσουν εναντίον αυτής της Εκκλησίας. Έπρεπε να φέρουν διχασμό εκεί.
Ο τρίτος στόχος είναι η κοινή νίκη στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο εναντίον των Ναζί. Επέκριναν τον ρόλο της Ρωσίας, τον υποβάθμισαν και διαστρέβλωσαν τα γεγονότα με τρόπο τέτοιο ώστε να φανεί πως η Ρωσία δεν ήταν το νικηφόρο μέρος αυτού του πολέμου αλλά μάλλον σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας. Αυτό είναι μια ανοησία. Όλα αυτά έχουν ένα και μόνο στόχο: να προκαλέσουν μεγαλύτερη διχόνοια μεταξύ του ουκρανικού και του ρωσικού λαού.
Ο βραβευμένος με Όσκαρ Όλιβερ Στόουν, το κατηγορητήριο εναντίον Τραμπ, τα ντοκιμαντέρ
ΠΑΥΛΟΣ: Δεν μπορώ να ολοκληρώσω αυτή τη συζήτηση χωρίς να σας ρωτήσω για την ταινία σας ‘Ukraine on Fire’ («H Ουκρανία στις Φλόγες»). Συνεργαστήκατε με τον Όλιβερ Στόουν για την παραγωγή της. Και φυσικά, υπάρχει και η πρόσφατη κυκλοφορία της σειράς επεισοδίων ‘All the President’s Men’ («Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου»), στην οποία συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο George Papadopoulos, ο Rudolph Giuliani, αλλά και ο Roger Stone, καθώς και ο νέος Διευθυντής του FBI Kash Patel.
LOPATONOK: Ξεκίνησα την καριέρα μου στον κινηματογράφο το 2005, όταν είχα βαρεθεί να κάνω άλλες δουλειές και αποφάσισα να βρω μια δουλειά που θα είναι ταυτόχρονα και διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα. Το να απευθύνομαι σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσω της γλώσσας των κινούμενων εικόνων είναι κάτι που με ενθουσιάζει πολύ. Μετακόμισα στο Λος Άντζελες το 2013 λόγω των ταινιών μου. Γνώρισα τον Oliver Stone όταν έψαχνα για ένα καλό παραγωγό, ένα μεγάλο όνομα που θα μπορούσε να δώσει προβολή στο έργο μου, το οποίο τότε ήταν το Ukraine on Fire.
Ήμουν μόνον παραγωγός αυτής της ταινίας. Όταν εξασφαλίσαμε τη συμμετοχή του Όλιβερ Στόουν ως εκτελεστικού παραγωγού αρχικά και στη συνέχεια ως λήπτη των συνεντεύξεων, με ανάγκασε να αναλάβω και τη σκηνοθεσία της ταινίας λέγοντάς μου: «Ίγκορ, μπορείς να το κάνεις μόνος σου!». Του απήντησα: «Όλιβερ, είμαι παραγωγός. Δεν σκηνοθετώ ποτέ ταινίες». Μου είπε: «Λυπάμαι φίλε, αλλά εσύ ξέρεις πολύ περισσότερα για την Ουκρανία από εμένα. Και έχεις και το πάθος να το κάνεις αυτό. Οπότε προχώρα, θα σε βοηθήσω»!
Με βοήθησε πολύ. Έξι μήνες αφότου ήταν έτοιμη η πρώτη έκδοση, την πέταξε στον κάδο απορριμμάτων, μεταφορικά το εννοώ φυσικά, συμβολικά, και μου είπε: «Όχι! Αυτό δεν μπορεί να το δει κανείς! Ας το ξανακάνουμε!». Και κάθισε μαζί μας για μερικές ώρες και ολοκληρώσαμε τα πρώτα 30 λεπτά του «Η Ουκρανία στις Φλόγες», στη μορφή που το βλέπει σήμερα ο κόσμος.
Αυτό ήταν το σκηνοθετικό μου ντεμπούτο και η πρώτη μου ταινία για την ουκρανική κρίση. Πριν απ᾽ αυτό, κάναμε ένα μικρό prequel που ονομάζεται «Maidan Massacre», με τον σπουδαίο Αμερικανό σκηνοθέτη John Beck Hofmann, του οποίου ήμουν παραγωγός. Το 2019 κάναμε τη συνέχεια (sequel) της ταινίας «Η Ουκρανία στις Φλόγες», όπου μελετήσαμε τι συνέβη στην Ουκρανία από το 2016 και ένθεν. Ονομάζεται Revealing Ukraine («Αποκαλύπτοντας την Ουκρανία»). Γι᾽ αυτήν την ταινία πήραμε συνέντευξη από τον πρόεδρο Πούτιν, καθώς και από τον επικεφαλής του κόμματος της αντιπολίτευσης στην Ουκρανία, Βίκτορ Μέντβεντσουκ.
Το 2021 κυκλοφορήσαμε το τέταρτο μέρος αυτής της ταινίας, με τίτλο Ukraine, 30 Years of Independence: The Everlasting Present («Ουκρανία, 30 Χρόνια Ανεξαρτησίας: Το Αιώνιο Παρόν»), όταν και εργαστήκαμε για πρώτη φορά πάνω σε συνεντεύξεις με πολλούς Ουκρανούς πολιτικούς. Είχα την ευχαρίστηση να προσλάβω τη Simona Mangiante, Ιταλίδα δημοσιογράφο και σύζυγο του George Papadopoulos. Έκανε 11 συνεντεύξεις σε 7 ημέρες. Η μεγαλύτερη ήταν με τον πρώην πρόεδρο της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιούστσενκο, στο Κίεβο, και μερικούς πρωθυπουργούς και Ουκρανούς πολιτικούς.
Κατόπιν τούτου γυρίσαμε πολλά ντοκιμαντέρ σε όλο τον κόσμο. Έφτιαξα ένα ντοκιμαντέρ στο Καζακστάν, μελετώντας την ιστορία αυτού του μεγάλου έθνους. Το ονομάζουμε Qazaq: history of the Golden man («Qazaq: ιστορία του Χρυσού Άνδρα») και αναφέρεται στον αρχαίο Σκύθη πρίγκιπα που βρίσκουμε στην περιοχή του Αλμάτι, ο οποίος έζησε τον 4ο αιώνα π.Χ. Πρόκειται για 8 επεισόδια σειράς ντοκιμαντέρ που διατίθενται αποκλειστικά στην διαδικτυακή πλατφόρμα Salem Now, και η ταινία μεγάλου μήκους Qazaq είναι διαθέσιμη στο Amazon.
Επιπλέον, γυρίσαμε μια μικρή ταινία, πολύ αστεία μεν αλλά με αρκετά έντονο πολιτικό αποτύπωμα, με τίτλο The Hunter’s Laptop: Requiem for Ukraine («Το λάπτοπ του Hunter: Μνημόσυνο για την Ουκρανία»). Εδώ μελετάμε τις υποθέσεις της οικογένειας Μπάιντεν στην Ουκρανία, τη διαφθορά, όχι μόνο την οικονομική αλλά και την ηθική, και τη μεγάλη ισχύ στον κόσμο.
Μετά απ᾽ αυτό, φτιάξαμε την πιο πρόσφατη ταινία μου, έξι επεισόδια μιας σειράς ντοκιμαντέρ με τίτλο All the President’s Men: Conspiracy Against Trump («Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου: Συνωμοσία κατά του Τραμπ»). Ο Sean Stone σκηνοθέτησε αυτή τη σειρά ντοκιμαντέρ και εγώ ήμουν παραγωγός. Γι᾽ αυτήν την ταινία έγραψα το σενάριο μαζί με τη σύζυγό μου Vera Tomilova και τον Αμερικανό δημοσιογράφο George Eliason. Κυκλοφόρησε από το Tucker Carlson Network στις 8 Νοεμβρίου 2024 και ομιλητές-παρουσιαστές μας ήταν: οι George Papadopoulos και Rudy Giuliani, ο Roger Stone, ο στρατηγός Michael Flynn, ο Kash Patel, νυν διευθυντής του FBI όπως είπατε, και ο Tucker Carlson.
Ο Tucker το κυκλοφόρησε στην πλατφόρμα του. Του αρέσει πάρα πολύ. Είναι μια αρκετά δημοφιλής σειρά ντοκιμαντέρ για τις ρίζες της Ρωσίας, την ίδια τη Ρωσία, την απάτη με τη Ρωσία, καθώς και το τί έχει συμβεί στους ανθρώπους που υποστηρίζουν τον Donald Trump από το 2016 μέχρι τώρα.
Έχω μερικά έργα υπό παραγωγή που θα κυκλοφορήσουν σύντομα, νομίζω αυτό το καλοκαίρι. Θα το κρατήσω όμως μυστικό μέχρι να ξεκινήσουμε την εκστρατεία προώθησής τους. Αλλά πρέπει να σας πω ότι δεν παράγω μόνο ντοκιμαντέρ. Συμμετείχα σε διάφορα έργα ως παραγωγός, συμπεριλαμβανομένου ενός project για την ταινία Snowden, μια ταινία μεγάλου μήκους του Oliver Stone που σκηνοθετήθηκε το 2016 για τον Edward Snowden, ένα σπουδαίο πολίτη των ΗΠΑ που ήταν πληροφοριοδότης εργαζόμενος για την NSA (Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας) και αποκάλυψε ότι η αμερικανική κυβέρνηση κατασκόπευε Αμερικανούς πολίτες, δίχως εντάλματα.
Η δημιουργία ταινιών είναι το πάθος μου και έχω μια δεξιοτεχνία στην παραγωγή ντοκιμαντέρ, να παράγω δηλαδή ένα πραγματικό δράμα από κάθε ιστορία που καλύπτω στις ταινίες μου. Προσπαθώ να είμαι ειλικρινής και αυτός είναι πιθανώς ο λόγος που οι ταινίες μου έχουν τόσο μεγάλο κύκλο ζωής. Το «Ukraine on Fire» είναι ακόμα φρέσκο. Ξεκινήσαμε να γυρίζουμε το ντοκιμαντέρ το 2013, τώρα είμαστε στο 2025 και ο κόσμος εξακολουθεί να λατρεύει να το βλέπει.
Ο Πούτιν και οι Νεοσυντηρητικοί
ΠΑΥΛΟΣ: «Η Ουκρανία στις Φλόγες» είναι ένα καταπληκτικό, ευρηματικό υλικό. Αφυπνίζει τους ανθρώπους στο ουκρανικό ζήτημα.
LOPATONOK: Πιθανώς επειδή το ετοιμάσαμε με πάθος και το δουλέψαμε επί δυόμισι χρόνια. Υπήρχε η πρόκληση να τερματίσουμε τη δημιουργία αυτής της ταινίας και να την κυκλοφορήσουμε, επειδή η κατάσταση εξελισσόταν διαρκώς και δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε να την καλύπτουμε.
Η βασική αρχή ήταν το Μαϊντάν. Μετά απ᾽ αυτό ακολούθησε το ζήτημα της Κριμαίας, εν συνεχεία καταρρίφθηκε ένα αεροπλάνο στο Ντονμπάς και η Ουκρανία ξεκίνησε πόλεμο εναντίον του ίδιου του λαού της στο Ντονμπάς, αποκαλώντας τον «αντιτρομοκρατική επιχείρηση», η οποία είναι ακριβώς ο λόγος που ο πρόεδρος Πούτιν ήρθε να τελειώσει αυτόν τον πόλεμο.
Όπως ήδη είπαμε, ο πόλεμος δεν ξεκίνησε το 2022. Ξεκίνησε το 2014 με ένα αιματηρό πραξικόπημα. Κατόπιν τούτου, ο κύριος Τουρτσίνοφ, ο οποίος ήταν προσωρινός πρόεδρος της Ουκρανίας εκείνη την εποχή, ξεκίνησε πόλεμο εναντίον του ίδιου του λαού του στο Ντονμπάς, χρησιμοποιώντας πυροβολικό και αεροπορία κατά αμάχων που ζούσαν σε πόλεις όπως το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ με εκατομμύρια κατοίκους.
Αυτά είναι φρικαλεότητες, εγκλήματα πολέμου. Νομίζω επίσης ότι πρόσφατα ο πρόεδρος Πούτιν είπε ότι υπάρχει μόνο ένα πράγμα για το οποίο μετανιώνει: που δεν ξεκίνησε την επιχείρηση νωρίτερα. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια μεγάλη αποκάλυψη, διότι αν άρχιζαν να προστατεύουν το Ντονμπάς νωρίτερα, πιθανότατα δεν θα είχαν φθάσει σε μια τόσο ευρείας κλίμακας σύγκρουση.
ΠΑΥΛΟΣ: Θα μπορούσε αυτό που λέτε να θεωρηθεί ως απόδειξη ότι ο ίδιος ενήργησε με καλή θέληση ελπίζοντας μέχρι τέλους ότι δεν θα χρειαζόταν να το πράξει; Μοιάζει τουλάχιστον με επιχείρημα εναντίον εκείνων που τον θεωρούν ως «θεοπάλαβο» που επιθυμεί να κατακτήσει ολόκληρη την Ουκρανία.
LOPATONOK: Ακούστε. Έχω την ευχαρίστηση να έχω συναντήσει τον πρόεδρο Πούτιν μερικές φορές για τις συνεντεύξεις μου. Η πρώτη ήταν το 2015, όταν τελειώσαμε το «Σνόουντεν» και ο Όλιβερ άρχισε να εργάζεται, και τον βοήθησα, με μια ταινία που ονομαζόταν The Putin Interviews («Οι Συνεντεύξεις του Πούτιν»). Πρόκειται για μια καταπληκτική σειρά ντοκιμαντέρ τεσσάρων μερών που κυκλοφόρησε στο Showtime. Ο Όλιβερ πήρε συνέντευξη από τον Πούτιν για την ταινία του και ηχογράφησε επίσης μια συνέντευξη άνω της μίας ώρας για την Ουκρανία. Αυτή ήταν η βάση για τη συνέντευξη με τον πρόεδρο Πούτιν για την ταινία «Η Ουκρανία σε Φλόγα», η οποία έλαβε χώρα στην κατοικία του, στο προάστιο της Μόσχας Νόβο-Ογκαριόβο.
Αυτό που έκανε ο Πούτιν εκεί – πήραμε επίσης συνέντευξη από τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς, με τον Όλιβερ και τον σπουδαίο Αμερικανό δημοσιογράφο Robert Perry, ο οποίος ήταν διάσημος για την αποκάλυψη της Υπόθεσης Ιράν-Κόντρα (Iran-Contra Affair), και που μαζί με τον Όλιβερ Στόουν, ήταν πολύ καλός φίλος του, με δίδαξε πώς να κάνω ερευνητικά ντοκιμαντέρ – ήταν να σκιαγραφήσει τα πάντα και όλους τους στόχους των Νεοσυντηρητικών Αμερικανών, όπως η Βικτόρια Νούλαντ και ο γερουσιαστής Μακέιν, καθώς και το τί έπραξαν στην Ουκρανία.
Αυτό που έκαναν είναι ένα ασυγχώρητο αμάρτημα. Πρόκειται για πρόκληση πολέμου σε ένα έθνος ειρηνικό, για οργάνωση φίλιων αδελφών εθνών να πολεμήσουν τους Ρώσους αδελφούς, να χρησιμοποιηθούν ως πιόνια. Οι Ουκρανοί ήταν αρκετά ανόητοι και αποδέχθηκαν αυτόν τον ρόλο πιστεύοντας ότι οι Νεοσυντηρητικοί στις ΗΠΑ έχουν αρχές. Όχι, δεν έχουν αρχές. Έχουν μόνο συμφέροντα.
Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για το ουκρανικό έθνος, το ότι σύρθηκε από τους ηγέτες του, υπέστη πλύση εγκεφάλου και πίστεψε ότι θα ζήσει μια καλύτερη ζωή αν αλλάξει πλευρά, αν περάσει από τα χέρια της ρωσικής επιρροής στα χέρια της επιρροής της Ουάσιγκτον. Κανείς δεν νοιαζόταν για τους Ουκρανούς στην Ουάσιγκτον. Ακόμα και ο πρόεδρος Μπάιντεν, ο οποίος υποσχόταν στην Ουκρανία να σταθεί μαζί τους μέχρι το τέλος, στάθηκε μόνο μέχρι το δικό του τέλος.
Αυτό είναι ένα πολύ ατυχές τέλος για την Ουκρανία και θα ήθελα να στείλω ένα μήνυμα στους συμπατριώτες μου Ουκρανούς:
«Ξέρω ότι φοβάστε. Φοβάστε επειδή ζείτε σε μια πρακτικά ναζιστική Γερμανία του 1944-1945. Αλλά η ισχυρή αντίσταση στο κακό είναι αυτό που πρέπει να συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις. Οι δυνάμεις του κακού δεν θα εξαφανιστούν δίχως αντίσταση. Πρέπει να πολεμήσετε ενάντια στο κακό. Πολεμώντας ενάντια στο κακό, έστω και μία φωνή μπορεί να ακουστεί.
Γνωρίζω ανθρώπους που φυλακίστηκαν από το ουκρανικό καθεστώς μόνο και μόνο λόγω της πολιτικής τους στάσης. Αυτή είναι μια πραγματικότητα. Αν βρίσκεστε στην Ουκρανία καταλαβαίνω γιατί παραμένετε ήρεμοι και σιωπηλοί. Αργά ή γρήγορα όμως, η ελπίδα των δικών σας παιδιών και της δικής σας πατρίδας θα βασίζεται μόνο στη φωνή σας. Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να σηκωθείτε και να πείτε «Αρκετά»!
Αν διεξαχθούν εκλογές υπό διεθνή εποπτεία στην Ουκρανία, θα δείξουν ότι η πραγματική δημοτικότητα του Ζελένσκι είναι κοντά στο μηδέν. Επιλέχθηκε για πρόεδρος της Ουκρανίας μόνο με βάση τις υποσχέσεις του να σταματήσει τον πόλεμο. Όμως όχι μόνο δεν τον σταμάτησε στην αρχική του μορφή, αλλά προχώρησε σε πόλεμο πλήρους κλίμακας με τη Ρωσία. Αυτό είναι ό,τι πιο ανόητο κι ανεύθυνο θα μπορούσε να πράξει ο οιοσδήποτε ηγέτης της Ουκρανίας, να ξεκινήσει ένα πόλεμο θυσιάζοντας τις ζωές του ίδιου του λαού του, για τις οποίες υποτίθεται ότι έπρεπε να φροντίσει».
Ο μέτριος κωμικός
Το πρόβλημα με τον Ζελένσκι είναι ότι δεν είναι θρησκευόμενος ούτε καν στις εβραϊκές του πεποιθήσεις. Αν πίστευε στον Ιουδαϊσμό ως αληθινός πιστός, δεν θα ξεκινούσε ποτέ αυτόν τον πόλεμο. Εκτός αυτού, ο μεγαλύτερος στόχος για τους εβραίους θρησκευτικούς ηγέτες ήταν να διατηρήσουν τη φυλή ασφαλή και να τους βγάλουν από την Αίγυπτο, κι επειδή ήθελαν ο λαός να είναι ελεύθερος και ασφαλής, έφυγαν. Μελετώ λίγο την Καμπάλα και τον Ιουδαϊσμό. Είναι σπουδαία θρησκεία.
Δυστυχώς, ο Ζελένσκι δεν πιστεύει σε αυτήν. Δεν είναι θρησκευόμενος. Δεν πιστεύει σε κανέναν Θεό. Πιστεύει στην εξουσία. Είναι ηθοποιός. Οι άνθρωποι τον αναφέρουν ως σπουδαίο ηθοποιό. Αλλά δεν ήταν ποτέ σπουδαίος ηθοποιός. Ήταν ένας αρκετά μέτριος κωμικός. Γνωρίζω τον άνθρωπο που τον έκανε διάσημο, ένας Ρώσος σκηνοθέτης που ζει εδώ στο Λος Άντζελες. Μετέτρεψε τον Ζελένσκι σε μεγάλη προσωπικότητα στον χώρο της ψυχαγωγίας. Η ουκρανική τηλεοπτική σειρά “Υπηρέτης του Έθνους” (Servant of Nation) στην πραγματικότητα ήταν απλώς μια επιχείρηση πληροφοριών με σκοπό να τον φέρει επικεφαλής του προεδρικού αξιώματος. Αυτό κατέληξε πολύ άσχημα για τους Ουκρανούς. Διότι πληρώνουν τίμημα σε ανθρώπινες ζωές. Το να σκοτώνεις ανθρώπους κατά τη διάρκεια πολεμικών ενεργειών είναι ατυχές και μη αναστρέψιμο. Δεν μπορείς να αναστήσεις εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και να ᾽γειάνεις εκατομμύρια τραυματίες.
Όλα αυτά βαραίνουν τη συνείδηση του Ζελένσκι, που δεν πιστεύω ότι έχει. Δεν είναι πολιτικός, διότι δεν σκέφτεται ως πολιτικός. Κάθε πολιτικός στην Ουκρανία πρέπει να κατανοήσει ότι η Ρωσία θα εξακολουθεί να υπάρχει στα βόρεια σύνορα. Αυτό δεν είναι πρόβλημα. Αυτή είναι μια ευκαιρία, επειδή μοιράζονται κοινή γλώσσα. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πρόεδρος Πούτιν το έχει υπολογίσει ακόμη και σε ποσοστό οικονομικού οφέλους κι ανταγωνισμού, αφού η κοινή γλώσσα, ο πολιτισμός και η πίστη παρέχουν αυτή την ευκαιρία.
Η Ουκρανία μπορεί να είναι καταπληκτικός τόπος για εμπόριο, για νέα προγράμματα του Δρόμου του Μεταξιού και για την Πρωτοβουλία “Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος”, ως γέφυρα από την Ασία στην Ευρώπη μαζί με τη Ρωσία, αντλώντας ρωσικούς ενεργειακούς πόρους στην Ευρώπη και επωφελούμενη απ᾽ αυτό. Ένας τόπος όπου υπάρχει γέφυρα για τα ευρωπαϊκά έθνη εντός της Ρωσίας. Αλλά δυστυχώς, επέλεξε πολύ λάθος δρόμο. Λυπάμαι γι᾽ αυτό.
Πιστεύω ότι η Ουκρανία θα είναι καλά μετά απ᾽ όλα αυτά και η αδελφοσύνη Ρωσίας και Ουκρανίας θα αποκατασταθεί. Ως θρησκευόμενο άτομο, ως πιστός, διάβασα πολλές προφητείες σχετικά με αυτό. Υπήρχε μια προφητεία για την Ουκρανία, ότι στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο θα πολεμούσε εναντίον της Ρωσίας στο πλευρό της Δύσης και ότι θα έχανε. Τώρα βλέπουμε την εκπλήρωση αυτής της προφητείας και τίποτε δεν μπορεί να τη σταματήσει. Ούτε καν ο Ζελένσκι, ειδικά ο Ζελένσκι.
Τραμπ ο ειρηνοποιός και η νέα Γιάλτα
ΠΑΥΛΟΣ: Θεωρείτε δηλαδή ότι στην Ουκρανία έχουμε ένα είδος Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεδομένης της εμπλοκής πολλών χωρών;
LOPATONOK: Ναι, πιστεύω ότι εισήλθαμε στον ΓΠΠ. Αν μετρήσετε πόσες χώρες στον κόσμο είναι στο πλευρό της Ουκρανίας, είναι περισσότερες από πενήντα. Είναι σίγουρα ένας παγκόσμιος πόλεμος.
ΠΑΥΛΟΣ: Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι. Σκεφτόμουν μάλλον ότι ο πρόεδρος Τραμπ αποφεύγει τον ΓΠΠ.
LOPATONOK: Ακούστε. Ο ΓΠΠ είναι απλώς ένας πόλεμος. Κάθε πόλεμος καταλήγει σε ειρήνη αν δεν εξοντώσει ολόκληρο τον πολιτισμό. Αυτό νιώθει ο πρόεδρος Τραμπ. Είναι άνθρωπος θρησκευόμενος που δίνει προτεραιότητα στις οικογενειακές αξίες αντί για τις αξίες της εξουσίας και του εγώ του. Έτσι, εκτιμά τη ζωή περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Αργά ή γρήγορα, φέρει την ιδέα ότι πρέπει να διαπραγματευτείς την ειρήνη, πρέπει να καταβάλεις προσπάθεια.
Ο Τραμπ καταλαβαίνει ότι αν καταβάλει αυτήν την προσπάθεια, θα σταθεί στη σωστή πλευρά της ιστορίας τερματίζοντας αυτόν τον πόλεμο δι᾽ αντιπροσώπων εναντίον της Ρωσίας, καθώς είναι αδύνατο να κερδηθεί, συνάπτοντας ειρήνη με τη Ρωσία και αποκαθιστώντας, για χάρη και των δύο εθνών, Ρώσων και Αμερικανών, την καλή σχέση με τη Ρωσία.
Έχουμε τόσα πολλά πράγματα να κάνουμε μαζί. Εξερεύνηση του διαστήματος, πτήσεις στον Άρη, άμυνα κατά αστεροειδών στον πλανήτη. Έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε για την υγεία, τη βελτίωση των υποδομών και της ζωής των ανθρώπων. Ο πόλεμος δεν βελτιώνει τη ζωή των ανθρώπων. Είναι μόνο μια βρώμικη δουλειά με ένα μεγάλο, εκπληκτικό κέρδος. Και είναι βρώμικη επειδή την πληρώνεις με αίμα, με ζωές. Αυτό συνιστά παραβίαση μιας εκ των Δέκα Εντολών, μιας από τις πρώτες: «ου φονεύσεις». Και σε αυτό στέκομαι ως θρησκευόμενο άτομο.
Ξέρετε, το πρώτο μου πτυχίο ήταν στην πυραυλική επιστήμη. Σπούδασα πώς να κατασκευάζω διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, ειδικά κινητήρες γι᾽ αυτούς, στο Ντνιεπροπετρόφσκ. Έχω μερικά πτυχία, αλλά αυτό ήταν το πρώτο. Γνωρίζω λοιπόν πόσο καταστροφικά είναι αυτά τα όπλα και ξέρω ότι η αποτροπή πτήσης αυτών των θηρίων είναι ένας καίριος στόχος. Στην πραγματικότητα, αυτό το όπλο αναπτύχθηκε για να μας κρατήσει μακριά από αμοιβαία εξόντωση. Διότι αν δεν υπήρχε στρατηγική αμοιβαίας εξασφαλισμένης καταστροφής (Mutual Assured Destruction, MAD), δεν θα υπήρχε ειρήνη στον πλανήτη μας τα τελευταία 70 χρόνια.
Όλοι πρέπει να προσευχηθούμε για μια νέα Γιάλτα, μια νέα ειρηνευτική διάσκεψη που όχι μόνο θα τερματίσει τον πόλεμο, αλλά θα σκιαγραφήσει και τις αρχές, τους στόχους, τις κόκκινες γραμμές του Νέου Κόσμου ως πολυπολικού. Ενός κόσμου στον οποίο οι ΗΠΑ για δικούς τους λόγους θα εγκαταλείψουν την αρχή της κυριαρχίας και θα επιτρέψουν την ανάδυση της πολυπολικότητας. Όχι διότι η Ουκρανία θα έχει κερδίσει αυτόν τον πόλεμο αλλά επειδή τον έχει χάσει. Αυτός ο νέος πολυπολικός κόσμος θα είναι πολύ καλύτερο μέρος να ζει κανείς. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με κάθε τι νέο, η γέννηση σχετίζεται με αίμα. Και υπάρχει αίμα σε αυτήν την περίοδο γέννησης ενός πολυπολικού κόσμου.
ΠΑΥΛΟΣ: Αυτή είναι εντυπωσιακή εικόνα. Ποιός, πιστεύετε, θα ήταν το τρίτο συστατικό αυτής της νέας Γιάλτας;
LOPATONOK: O Σι Τζινπίνγκ φυσικά, σίγουρα η Κίνα. Η Κίνα δεν είναι εχθρός των ΗΠΑ. Η Κίνα δεν εφάρμοσε ποτέ επεκτατισμό και αποικιοκρατία ως πολιτική. Προτιμά να εργάζεται μέσω του χρήματος και της οικονομίας, βελτιώνοντας τη ζωή των ανθρώπων.
Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου
ΠΑΥΛΟΣ: Θα ήθελα να σας θέσω μια τελευταία ερώτηση αναφορικά με τις ΗΠΑ και τη νέα κατάσταση πραγμάτων της κυβέρνησης Τραμπ. Πολλοί άνθρωποι έχουν εκφράσει ανησυχίες γι᾽ αυτή τη ριζική αλλαγή. Το παλιό καθεστώς, το κατεστημένο, πλέον καταστέλλεται. Τα δωμάτια της Ουάσινγκτον έχουν αντικατασταθεί από τους λεγόμενους τραμπιστές, αν και δεν συμφωνώ με την αρνητική χροιά που αποδίδεται στον όρο. Έχετε ήδη αναφέρει άτομα όπως ο διευθυντής του FBI, Κας Πατέλ, ο στρατηγός Μάικλ Φλιν, ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Ρούντολφ Τζουλιάνι, και ο Τάκερ Κάρλσον. Τους γνωρίζετε όλους καλά. Ποια είναι η εντύπωσή σας για τους ανθρώπους που περιβάλλουν τον πρόεδρο Τραμπ κι έχουν κληθεί να υλοποιήσουν την ατζέντα και τους στόχους του;
LOPATONOK: Η μεγαλύτερη διαφορά από το 2016 είναι ότι τώρα ο Τραμπ είναι καλά προετοιμασμένος για να υπηρετήσει ως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Η ομάδα του είναι αφοσιωμένη και ενισχυμένη από τεράστια πίεση και αθέμιτες πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν εναντίον τους από το 2016 έως το 2024. Τους έκλεψαν τις εκλογές το 2020. Προσπάθησαν δύο φορές να παραπέμψουν τον Ντόναλντ Τραμπ. Του έδεσαν τα χέρια όταν προσπάθησε να κάνει ειρήνη με τη Ρωσία.
Τώρα ο πρόεδρος Τραμπ έχει μια αφοσιωμένη ομάδα που υλοποιεί το όραμά του. Αλλά αυτό δεν είναι μόνο όραμα του Τραμπ. Και δεν καταλαβαίνω πώς είναι κακή λέξη να το αποκαλώ «τραμπικό». Μπορώ να αποκαλέσω και τον εαυτό μου «τραμπιστή» διότι είναι ένα κίνημα: «Κάντε την Αμερική Μεγάλη Ξανά» (Make America Great Again, MAGA). Είναι ένα δυνατό σύνθημα και motto. Αυτό όμως υπήρχε μέσα στην αμερικανική κοινωνία. Οι άνθρωποι είχαν βαρεθεί την τρέλα της εποχής Μπάιντεν, και είπαν «αρκετά πια» με αυτή τη γραμμή που προσπαθούσε να παρουσιάσει το λάθος ως σωστό, και το σωστό ως μαύρο. Για παράδειγμα, ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές του 2020, αυτοί έκλεψαν τις εκλογές και είπαν ότι ο Μπάιντεν εξελέγη σωστά, δίχως παραβίαση. Όλα αυτά είναι ανοησίες. Οι άνθρωποι έχουν βαρεθεί αυτές τις ανοησίες.
Ο αμερικανικός λαός ασκεί την ανώτερη εξουσία. Η εξουσία ανήκει στον λαό. Οι πολίτες επιλέγουν τους ηγέτες τους και υποστηρίζουν αυτόν που είναι ευθυγραμμισμένος με τη θέλησή τους. Δεν ήταν λοιπόν απλώς μια βούληση του Ντόναλντ Τραμπ να καταστρέψει την USAID ως οργανισμό που υλοποιούσε επιχειρήσεις επιρροής και έγχρωμες επαναστάσεις σε όλο τον κόσμο, χρηματοδοτώντας όλες τις πιθανές αντικυβερνητικές εξεγέρσεις στο εξωτερικό εις βάρος του Αμερικανού φορολογούμενου.
Οι ίδιοι οι φορολογούμενοι δεν το θέλουν αυτό. Οι φορολογούμενοι αγαπούν και θέλουν τις πολύτιμες οικογενειακές αξίες, εδώ στην πατρίδα τους. Επιθυμούν να έχουν ευημερία και δεν τους ενδιαφέρει ο παρεμβατισμός ως πολιτική ιδέα ανθρώπων όπως η Βικτόρια Νούλαντ, ή ο Μακέιν, ή άλλοι. Όχι. Οι Αμερικανοί δεν έχουν αυτούς τους στόχους. Κι εν τέλει, απομακρύνουν από τη γραφειοκρατία τους υπευθύνους και καταστρέφουν τις φωλιές των πολεμοχαρών που καταξόδευαν τα χρήματά τους.
Ξέρετε, η επίθεση κατά της USAID δεν οφειλόταν μόνο στην τεράστια σπατάλη χρημάτων. Πολλά από αυτά τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν και εντός των ΗΠΑ για να διασφαλιστεί ότι ο Τραμπ δεν θα εκλεγεί ποτέ ξανά. Γι᾽ αυτό είναι τόσο προσωπικό το ζήτημα. Χρησιμοποίησαν αυτά τα χρήματα για να παρουσιάσουν την Ουκρανία ως θύμα σε αυτόν τον πόλεμο και για να βεβαιωθούν ότι θα κερδίσει. Μα, η Ουκρανία δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει διότι η αλήθεια δεν είναι με το μέρος τους. Όλα όσα εξ αρχής χτίστηκαν πάνω σε αίμα και βία είναι καταδικασμένα να καταλήξουν με ακόμη περισσότερο αίμα.
Τώρα βλέπουμε τις ισορροπίες να φτάνουν στο τέλος τους. Έχει χυθεί αρκετό αίμα. Ας το σταματήσουμε. Ας κάνουμε ειρήνη. Η Ουκρανία και η Ρωσία αξίζουν ειρήνη. Και τα δύο έθνη πληρώνουν πολύ υψηλό τίμημα γι᾽ αυτό. Δεν έχουν καμία θέληση να πολεμήσουν μεταξύ τους. Αυτό ήταν το συμφέρον ενός τρίτου μέρους που έκανε πλύση εγκεφάλου στο ουκρανικό έθνος και το χρησιμοποίησε, ώστε να αλώσει πλήρως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Ουκρανία.
Αν κοιτάξετε την ουκρανική ιδιοκτησία των περισσότερων ένθερμων υποστηρικτών του Ζελένσκι και του πολέμου στην Ουκρανία, όλοι είναι άνθρωποι και ειδησεογραφικοί οργανισμοί που χρηματοδοτούνται από τον Σόρος και την USAID. Αυτό είναι γελοίο. Γι᾽ αυτό πέτυχαν στη διαδικασία πλύσης εγκεφάλου, επειδή καταναλώνουν τεράστια ποσά χρημάτων και μόχθου για να το κατορθώσουν.
Ιγκόρ Λοπατόνοκ και Ελλάδα
ΠΑΥΛΟΣ: Έχετε μια θετική σχέση με την Ελλάδα. Θα θέλατε να μας μιλήσετε γι᾽ αυτήν;
LOPATONOK: Κατάγομαι από την περιοχή του Ντνιεπροπετρόφσκ, στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας. Όταν γεννήθηκα δεν υπήρχε Ουκρανία, όπως είπαμε στην αρχή, αλλά Σοβιετική Ένωση. Τελείωσα το λύκειο. Η μητέρα μου ήταν δασκάλα. Δίδασκε ιστορία σε λύκειο. Με έμαθε να διαβάζω από πολύ μικρή ηλικία. Ξεκίνησα να διαβάζω όταν ήμουν 3,5 ετών. Διαβάζω ακόμη πολλά βιβλία. Αυτό είναι το πάθος μου, η γνώση και η μελέτη.
Ένα πράγμα που μου συνέβη σχετίζεται με τον Έλληνα Φιλόσοφο. Είναι η θέση του Σωκράτη για το πώς να αναπτύξουμε δεξιότητα κριτικής σκέψης. Πώς να κρίνουμε κάθε τί που μπορούμε να κρίνουμε, ως μέσο απόκτησης γνώσης. Μερικές φορές αυτό είναι δύσκολο σε μια συζήτηση ακόμη και με φίλους. Αλλά ως τρόπος ανάπτυξης της κριτικής σκέψης που είναι πολύ σημαντική στον σύγχρονο κόσμο μας, ότι ο Σωκράτης παίζει κρίσιμο ρόλο στον τρόπο σκέψης μου.
ΠΑΥΛΟΣ: Ξέρετε, ως φιλόσοφος στην ιδιότητά μου οι σπουδές μου είναι στη φιλοσοφία, αρχαία φιλοσοφία και ύστερη αρχαιότητα. Η έρευνά μου αφορά στη σχέση μεταξύ Νεοπλατωνισμού και πρώιμης χριστιανικής σκέψης, καθώς και την κληρονομιά του Πλατωνισμού. Αγαπώ τόσο τον Πλάτωνα όσο και τον Αριστοτέλη και τα επακόλουθα ρεύματά τους. Αλλά νιώθω περισσότερο συνδεδεμένος με τον Πλάτωνα, ίσως λόγω της ποιητικής του φύσης. Παίζω επίσης βιολί και μουσική εδώ και πολλά χρόνια. Είναι λοιπόν πολύ ενδιαφέρον να ακούω για τη συνάντησή σας με τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη.
LOPATONOK: Ω, ναι! Ερευνώ τον Πλάτωνα. Έχω τρεις τόμους με όλα τα έργα του σε μια περίοπτη, πολύ ιδιαίτερη και σημαντική θέση στη βιβλιοθήκη μου. Οι Έλληνες φιλόσοφοι είναι το θεμέλιο του δυτικού πολιτισμού. Αν δεν υπήρχαν αυτά τα έργα, ο δυτικός πολιτισμός δεν θα υπήρχε όπως τον γνωρίζουμε. Ο Σωκράτης δεν άφησε κανένα γραπτό. Ο Πλάτωνας ήταν σε επικοινωνία μαζί του, κάλυψε πάρα πολύ τις ιδέες του.
Ξέρετε, στις ημέρες μας, ειδικά στον δυτικό πολιτισμό, η εμφάνιση, το περιτύλιγμα, το φαινόμενο (appearance), είναι πιο σημαντικά από τις καλές ή τις κακές σκέψεις. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Αν θυμάστε πώς εξήγησε ο Πλάτωνας γιατί η Αθήνα έχασε τον πόλεμο με τη Σπάρτη, ήταν επειδή οι Αθηναίοι ενδιαφέρονταν για την εμφάνιση, αν και πιθανότατα ήταν δέκα φορές πιο ισχυρό κράτος από τη Σπάρτη. Αλλά έδιναν προσοχή στην εμφάνιση, στην ποίηση και στους ποιητές, και ζούσαν οι ίδιοι σε όνειρα. Αντί να σκέφτονται ουσιωδώς τι είναι καλό ή κακό, ο νους τους ήταν σε αυτό που φαίνεται.
Αυτό μου έκανε εντύπωση αναφορικά και με το πόσο υπανάπτυκτη είναι η πολιτική μας ζωή σήμερα. Ακόμα και στη σύγχρονη πολιτική στις ΗΠΑ, που είναι πολύ προηγμένη, εξακολουθούν να μην μελετούν τους φιλοσόφους, δεν μελετούν τον Σωκράτη και λένε, ξέρετε, θα χάσετε τον πόλεμο.
Αυτό όμως δεν συνέβη με τη Ρωσία: εκεί τους ένοιαζε τι είναι καλό και τι είναι κακό. Δεν τους ενδιαφέρει τόσο πολύ η εμφάνιση. Και πιθανώς αυτός είναι ο λόγος που κερδίζουν πραγματικά και όχι μόνο στις σελίδες των εντύπων και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως κάνει η Ουκρανία. Αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον για μένα διότι δείχνει πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι η προπαγάνδα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όχι μόνο η προπαγάνδα, αλλά και ο πληροφοριακός πόλεμος ή οι επιχειρήσεις πληροφοριακής επιρροής, που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή και τα μελετάμε στις ταινίες μας.
Έχω πολλούς φίλους με ελληνικές ρίζες, ανέφερα ήδη τον Γιώργο Παπαδόπουλο, ο οποίος ήταν ομιλητής και εκτελεστικός παραγωγός της σειράς μας. Η κόρη μου έζησε στην Ελλάδα για περισσότερα από οκτώ χρόνια, σπούδασε εκεί. Μιλάει άπταιστα ελληνικά και γνωρίζει και λίγα αρχαία ελληνικά.
Η Ελλάδα είναι φυτώριο του δυτικού πολιτισμού, τόσο όσον αφορά τους μεγάλους Έλληνες φιλοσόφους και δραματουργούς, όσο και τον ρόλο που διαδραματίζει στην καθιέρωση του Χριστιανισμού, που είναι και η δική μου θρησκεία και ομολογία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα. Είμαστε και οι δύο Ορθόδοξοι, έστω και με λίγο διαφορετικό τρόπο πρακτικού τυπικού, αλλά εξακολουθούμε να ασκούμε την πίστη όπως ο Ιησούς Χριστός δίδαξε τους Αποστόλους του να την ασκούν.
ΠΑΥΛΟΣ: Σας ευχαριστώ, αγαπητέ Ιγκόρ, γι᾽ αυτήν την υπέροχη μακρά κι αναλυτική συζήτηση. Σας ευχαριστώ πολύ!
LOPATONOK: Σας ευχαριστώ πολύ που με καλέσατε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Ελπίζω το κοινό να απολαύσει την κουβέντα μας και να παρακολουθήσει τις ταινίες μας. Να έχετε μια υπέροχη μέρα!
