Eurogroup: Τα βασικά ζητήματα για τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ.

Στον απολογισμό της προόδου του σχεδίου για το ψηφιακό ευρώ προχώρησε σήμερα το Eurogroup. «Για να έχει επιτυχία, το ψηφιακό ευρώ πρέπει να είναι ένα κοινό ευρωπαϊκό και χωρίς αποκλεισμούς σχέδιο, που θα υποστηρίζεται από το ευρωπαϊκό κοινό και θα βασίζεται σε μια στέρεη δημοκρατική βάση» επισημαίνεται στην ανακοίνωση ενώ τονίζεται ότι «η εισαγωγή ενός ψηφιακού ευρώ, καθώς και τα κύρια χαρακτηριστικά και οι επιλογές σχεδιασμού του, απαιτούν πολιτικές αποφάσεις που πρέπει να συζητηθούν και να ληφθούν σε πολιτικό επίπεδο. Η δημιουργία ενός ψηφιακού ευρώ θα απαιτούσε μια κατάλληλη νομική βάση, στην οποία θα συμμετείχαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.»

Το Εurogroup συζήτησε τα βασικά ζητήματα σχετικά με τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ, ενώ τέθηκαν τα ακόλουθα ζητήματα:

• Το ψηφιακό ευρώ θα πρέπει να συμπληρώνει και όχι να αντικαθιστά τα μετρητά και να εγγυάται την πρόσβαση των χρηστών της ευρωζώνης στο χρήμα κεντρικής τράπεζας σε περιόδους αυξημένης ψηφιοποίησης των πληρωμών. Θα πρέπει να είναι ασφαλές και ανθεκτικό, να διασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της ιδιωτικής ζωής, να είναι εύκολο και βολικό στη χρήση και ευρέως προσβάσιμο στο κοινό, μεταξύ άλλων όσον αφορά το κόστος για τους τελικούς χρήστες. Οι υπουργοί ζήτησαν επίσης να εξεταστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του σχεδιασμού του.
• Για να επιτύχει, θα πρέπει να διασφαλίζει και να διατηρεί την εμπιστοσύνη των χρηστών, για την οποία η ιδιωτικότητα αποτελεί βασική διάσταση και θεμελιώδες δικαίωμα. Παράλληλα, το Eurogroup έκρινε ότι ο σχεδιασμός του ψηφιακού ευρώ θα πρέπει να συνάδει με άλλους πολιτικούς στόχους, όπως είναι η πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η καταπολέμηση της παράνομη χρηματοδότηση, της φοροδιαφυγής και η διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κυρώσεις. Υποστηρίζει επίσης τη διερεύνηση μιας offline λειτουργικότητας, η οποία θα εξυπηρετούσε ένα ευρύτερο φάσμα περιπτώσεων χρήσης και θα συνέβαλε επίσης στη χρηματοπιστωτική ένταξη διευκολύνοντας τη χρήση από τους πολίτες σε διάφορα σενάρια.

• Θα πρέπει να στοχεύει στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ. Οι δυνητικοί κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα θα πρέπει να περιοριστούν, π.χ. με την επιβολή ορίων και περιορισμών κατοχής στο σχεδιασμό του ψηφιακού ευρώ, διατηρώντας παράλληλα την ελκυστικότητά του ως μέσο πληρωμής. Οι παράμετροι αυτών των χαρακτηριστικών θα πρέπει να αναλυθούν και να συζητηθούν περαιτέρω βάσει ενδελεχούς ποσοτικής ανάλυσης και η εφαρμογή τους θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επικρατούν οικονομικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον.
• Να διασφαλιστεί η πανευρωπαϊκή εμβέλειας του, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η προώθηση της καινοτομίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα και η συμπληρωματικότητα με ιδιωτικές λύσεις. Το οικοσύστημα του ψηφιακού ευρώ θα πρέπει να αξιοποιήσει τη δύναμη και την εμπειρία των δημόσιων και ιδιωτικών συμμετεχόντων και να βασιστεί στις ευρωπαϊκές υποδομές. Ενώ απαιτείται περαιτέρω εργασία σχετικά με την ακριβή κατανομή των αρμοδιοτήτων, θεωρούμε ότι οι εποπτευόμενοι διαμεσολαβητές θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο οικοσύστημα του ψηφιακού ευρώ.

• Το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να αποτελέσει δομικό στοιχείο της μελλοντικής αρχιτεκτονικής για σύγχρονες λύσεις πληρωμών. Για το σκοπό αυτό, θα μπορούσε να επιτρέπει την αυτόματη έναρξη μιας πληρωμής όταν πληρούνται προκαθορισμένες προϋποθέσεις – πράγμα που σημαίνει ότι οι χρήστες θα μπορούν να προγραμματίζουν πληρωμές. Ως χρήμα, ωστόσο, το ψηφιακό ευρώ θα πρέπει ανά πάσα στιγμή και σε όλη τη ζώνη του ευρώ να είναι μετατρέψιμο σε ισοδύναμο επίπεδο με άλλες μορφές του ευρώ, όπως τα τραπεζογραμμάτια και οι καταθέσεις σε εμπορικές τράπεζες. Συνεπώς, το ψηφιακό ευρώ δεν μπορεί να είναι ένα προγραμματιζόμενο χρήμα.
• Θα πρέπει να εξεταστούν κατάλληλα ρυθμιστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της χορήγησης στο ψηφιακό ευρώ καθεστώτος νόμιμου χρήματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή με τα μετρητά και να καταστεί το ψηφιακό χρήμα κεντρικής τράπεζας ευρέως προσβάσιμο για λιανική χρήση σε όλους τους τελικούς χρήστες στη ζώνη του ευρώ, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την κατανομή του κόστους και των απαιτούμενων τεχνολογιών.
• Το ψηφιακό ευρώ θα πρέπει να επικεντρωθεί κατά προτεραιότητα στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της ζώνης του ευρώ. Η διαλειτουργικότητα με άλλα ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό του ψηφιακού ευρώ, μεταξύ άλλων και για διατραπεζικές συναλλαγές. Αυτό θα λάβει επίσης υπόψη την ανάπτυξη CBDCs από άλλες δικαιοδοσίες, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα δυνητικά οφέλη από ταχύτερες, φθηνότερες και ασφαλέστερες διασυνοριακές συναλλαγές. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να μετριαστούν και να παρακολουθούνται οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη χρήση του ψηφιακού ευρώ εκτός της ζώνης του ευρώ.