Στην εκπομπή «Φωνή της Διασποράς» του Χρήστου Μουρτζούκου στο ράδιο SDW φιλοξενήθηκε ο καθηγητής Οικονομικών και Νέων Τεχνολογιών, κ. Μάριος Παπαευσταθείου, ο οποίος μίλησε για ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα της εποχής: τις τηλεφωνικές και ηλεκτρονικές απάτες με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο κ. Παπαευσταθείου τόνισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI), αν και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία προόδου για την κοινωνία, δυστυχώς έχει βρεθεί και στην «υπηρεσία» επιτήδειων, που τη χρησιμοποιούν για να στήσουν καλοστημένες παγίδες εις βάρος ανυποψίαστων πολιτών.
Οι νέες μορφές απάτης με AI
Όπως εξήγησε, οι απατεώνες εκμεταλλεύονται προηγμένους αλγορίθμους για να δημιουργήσουν ψεύτικες ταυτότητες, να μιμηθούν φωνές και να παραποιήσουν αριθμούς τηλεφώνου. Έτσι, ένας πολίτης μπορεί να λάβει κλήση από έναν αριθμό που εμφανίζεται στο κινητό του ως συγγενικό πρόσωπο, να ακούσει μάλιστα και την «φωνή» του, και να πειστεί ότι το αγαπημένο του άτομο βρίσκεται σε κίνδυνο. Με αυτό τον τρόπο, οι δράστες καταφέρνουν να αποσπούν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Η ίδια τακτική παρατηρείται και μέσω διαδικτύου. Το λεγόμενο phishing, δηλαδή οι προσπάθειες εξαπάτησης μέσω email ή ψεύτικων ιστοσελίδων, έχει εξελιχθεί σε νέο επίπεδο χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, με τα μηνύματα να φαίνονται πλέον πιο αληθοφανή και δύσκολο να αναγνωριστούν από τον μέσο χρήστη.
Το δίπολο καλής και κακής χρήσης της AI
Ο καθηγητής Παπαευσταθείου στάθηκε ιδιαίτερα στο δίπολο της τεχνητής νοημοσύνης: από τη μία πλευρά, αποτελεί εργαλείο προόδου, από την άλλη, όπλο για απάτες.
- Στην καλή της χρήση, η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη φέρει επανάσταση στην ιατρική, στη βιομηχανία, στην εκπαίδευση και σε πολλές ακόμη εφαρμογές που στηρίζουν την καθημερινότητα των πολιτών. Μπορεί να εντοπίζει ασθένειες πιο γρήγορα, να υποστηρίζει την έρευνα και να κάνει την εργασία πιο αποτελεσματική.
- Στην αρνητική της όψη, ωστόσο, η ίδια τεχνολογία γίνεται μέσο εκμετάλλευσης. «Το γεγονός ότι μπορεί να μιμηθεί τη φωνή ή την εικόνα ενός ανθρώπου, την καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνη όταν πέσει σε λάθος χέρια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τι μπορούν να κάνουν οι πολίτες
Ο κ. Παπαευσταθείου προέτρεψε τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. «Κανένα χρηματικό αίτημα που γίνεται μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού μηνύματος δεν πρέπει να λαμβάνεται άκριτα ως αληθινό», υπογράμμισε. Σημαντικό είναι να ελέγχεται πάντα η πηγή της κλήσης ή του email, να ζητείται δεύτερη επιβεβαίωση από τον υποτιθέμενο αποστολέα και να αποφεύγεται η παροχή προσωπικών ή οικονομικών στοιχείων σε μη επαληθευμένες επικοινωνίες.
Επιπλέον, κάλεσε την πολιτεία να ενισχύσει τα προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης των πολιτών, καθώς η καλύτερη άμυνα απέναντι στις ηλεκτρονικές απάτες είναι η γνώση και η πρόληψη.
Η συζήτηση ανέδειξε τον διπλό ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης: εργαλείο ανάπτυξης και ταυτόχρονα εργαλείο εξαπάτησης. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί η ισορροπία, με την κοινωνία να αξιοποιεί τις δυνατότητές της για πρόοδο, ενώ παράλληλα να θωρακίζεται απέναντι στις απειλές. Όπως κατέληξε ο κ. Παπαευσταθείου, «η τεχνητή νοημοσύνη είναι εδώ για να μείνει, το στοίχημα είναι αν θα την καθοδηγήσουμε εμείς ή αν θα μας παρασύρει εκείνη».
