Ελληνικά ναυπηγεία: Η μεγάλη επιστροφή.

Η αναγεννημένη ναυπηγική βιομηχανία της Ελλάδας θα προβληθεί σε εξέχουσα θέση στα Ποσειδώνια 2024, στέλνοντας μήνυμα ισχυρής ανάκαμψης έπειτα από δεκαετίες παρακμής και εγκατάλειψης. Η αναγέννηση του κλάδου παίρνει σάρκα και οστά μετά την ολοκλήρωση της ενοποίησης των ναυπηγικών μονάδων της χώρας στη Σύρο και την Ελευσίνα, αλλά και μέσα από την επανεκκίνηση του ναυπηγείου Σκαραμαγκά και την αύξηση της δραστηριότητας στην Χαλκίδα.

Το Ναυπηγείο στο Νεώριο της Σύρου και το Ναυπηγείο Ελευσίνας έχουν επισκευάσει περισσότερα από 500 πλοία, ξένα και ελληνόκτητα, από τότε που ο όμιλος ONEX Shipyards and Technologies, με έδρα τη Νέα Υόρκη, ανέλαβε τη λειτουργία τους το 2019. Η Ελλάδα συνεισφέρει πλέον σημαντικά στην ετήσια αξία παραγωγής των ευρωπαϊκών ναυπηγείων, που φτάνει τα περίπου 43 δισ. ευρώ, και των οποίων η συνολική αξία παραγγελιών για εμπορικά και πολεμικά πλοία ξεπερνά την αντίστοιχη των ασιατικών ναυπηγείων.

«Η Ελλάδα επανεμφανίζεται ως ένα αξιόπιστο ναυπηγικό cluster για την επισκευή και τη μετατροπή σκαφών καθώς και για την κατασκευή νέων πλοίων μελλοντικά, τόσο για Έλληνες όσο και για διεθνείς πλοιοκτήτες και ναυτικές δυνάμεις. Αυτή η αναγέννηση ακολουθεί δεκαετίες υποαπόδοσης και υποεπενδύσεων, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από την απουσία στρατηγικού οράματος», δήλωσε ο Θεόδωρος Βώκος, Διευθύνων Σύμβουλος της Εκθέσεις Ποσειδώνια Α.Ε., διοργανώτριας της κορυφαίας ναυτιλιακής έκθεσης στον κόσμο.

Μέσω μιας σειράς στρατηγικών συνεργασιών και επενδύσεων πολλών εκατομμυρίων, οι ελληνικοί φορείς εκμετάλλευσης ναυπηγείων και η ελληνική κυβέρνηση επιβεβαιώνουν τη μακροπρόθεσμη δέσμευσή τους σε έναν τομέα που εκτιμάται ότι, επί του παρόντος, αντιπροσωπεύει το 1% του ΑΕΠ της χώρας. Η ανάκαμψη του κλάδου θα ενισχύσει περαιτέρω τόσο την οικονομία όσο και την ασφάλεια της Ελλάδας. Οι συνεργασίες θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, έργα που αφορούν το πολεμικό ναυτικό, καθώς η ελληνική κυβέρνηση συζητά με τις ΗΠΑ τον κοινό σχεδιασμό και τη συμπαραγωγή της νέας γενιάς φρεγατών Constellation, ενώ η αυξημένη δραστηριότητα στα ναυπηγεία θα ενδυναμώσει τους Έλληνες κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού, αυξάνοντας τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά κατασκευής και προμήθειας ναυτιλιακού εξοπλισμού.

Εν όψει της επιστροφής των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά στην έκθεση Ποσειδώνια, ο νέος Πρόεδρος, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, έχει δηλώσει τη φιλοδοξία του να μετατρέψει την εγκατάσταση σε μια επιχείρηση που θα εξασφαλίζει συμβόλαια πολλών εκατομμυρίων, κατακτώντας σημαντικό μερίδιο του κλάδου. Ο ίδιος δήλωσε: «Από το 2010 το Ναυπηγείο ασχολήθηκε αποκλειστικά με την επισκευή, συντήρηση και αναβάθμιση του στόλου του Πολεμικού Ναυτικού. Τώρα, με τη νέα ιδιοκτησία και διαχείριση, είμαστε έτοιμοι να παρουσιάσουμε την παγκόσμιας κλάσης υποδομή μας και τον υπερσύγχρονο εξοπλισμό για βαριές και εξειδικευμένες επισκευές. Θα προωθήσουμε τα σχέδια μας και θα διερευνήσουμε τις δυνατότητες ανάληψης σημαντικών και εξελιγμένων ναυπηγικών έργων».

Η εταιρεία σκοπεύει να αξιοποιήσει πλήρως την υπάρχουσα υποδομή της, που περιλαμβάνει μερικές από τις μεγαλύτερες δεξαμενές επισκευής στη Μεσόγειο, ικανές για τον δεξαμενισμό πλοίων VLCC, LNG και αεροπλανοφόρων. Ο Σκαραμαγκάς έχει επενδύσει στη σταδιακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, στην ενίσχυση των συστημάτων πυρασφάλειας και πυρόσβεσης και στην επαναλειτουργία της μεγάλης δεξαμενής που ήταν ανενεργή για περίπου 20 χρόνια.

Γενικά, τα ελληνικά ναυπηγεία επενδύουν σε τομείς που αποσκοπούν στο να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να τα καταστήσουν πιο ελκυστική επιλογή, κυρίως για τους Έλληνες πλοιοκτήτες που σήμερα συνεισφέρουν το 80% της ελληνικής δραστηριότητας επισκευής και ναυπήγησης νέων πλοίων. Το επιχειρηματικό σχέδιο του ομίλου ONEX περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους 550 εκατ. δολαρίων για τα ναυπηγεία με στόχο την υποστήριξη εργασιών επισκευής σε 300 πλοία ετησίως. Ο Πάνος Ξενοκώστας, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ONEX, δήλωσε: «Στόχος μας είναι να μετατρέψουμε τα ιστορικά ναυπηγεία σε ένα σύγχρονο θαλάσσιο κόμβο για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Φιλοδοξούμε τόσο τα Ναυπηγεία Ελευσίνας όσο και τα Ναυπηγεία Σύρου να γίνουν η πρώτη επιλογή όσων αναζητούν ποιότητα, ταχύτητα και εξατομικευμένη εξυπηρέτηση, τηρώντας τα σχετικά πρωτόκολλα ασφαλείας και λαμβάνοντας πάντα υπόψη τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο ναυτιλιακό μοντέλο».

Στόχος της ONEX είναι να μετατρέψει τα ναυπηγεία της σε κόμβο που θα υποστηρίζει οριζόντια την εμπορική ναυτιλία, την ενεργειακή μετάβαση, τις αμυντικές πλατφόρμες και τις βιομηχανικές λύσεις, καθοδηγώντας ολόκληρο το βιομηχανικό οικοσύστημα της περιοχής και ενισχύοντας τόσο την οικονομία όσο και τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.

Την ίδια ώρα, το Ναυπηγείο Χαλκίδας επενδύει στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για την τροφοδοσία τόσο των ναυπηγικών αναγκών όσο και των πλοίων που είτε ελλιμενίζονται είτε δεξαμενίζονται στις εγκαταστάσεις του, και προχωρά σε έργα υποδομής για την υποστήριξη της δυνατότητας ναυπήγησης εξειδικευμένων πλοίων μήκους έως 100 μ. Στόχος είναι η επέκταση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του ναυπηγείου σε περίπου 240 πλοία ετησίως, η εξυπηρέτηση πλοίων μεγαλύτερης χωρητικότητας και η ναυπήγηση μικρών πλοίων νέας τεχνολογίας. «Έχουμε εκπαιδεύσει το προσωπικό μας και συνεχίζουμε να επενδύουμε σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που μπορεί να εγκαταστήσει πράσινα συστήματα ενέργειας, όπως scrubbers και νέας τεχνολογίας συστήματα πρόωσης πλοίων. Τα τελευταία χρόνια έχουμε ολοκληρώσει την εγκατάσταση scrubbers σε μια σειρά πλοίων», δήλωσε ο Ashraf Bayoumi, Διευθύνων Σύμβουλος των Ναυπηγείων Χαλκίδας που προετοιμάζονται για την όγδοη συμμετοχή τους στην Έκθεση Ποσειδώνια.

Επιπλέον, ιδιώτες και θεσμικοί επενδυτές βλέπουν ότι παρουσιάζεται μία σημαντική ευκαιρία για να χρηματοδοτήσουν τον κλάδο, σαν αποτέλεσμα του συνδυασμού της γεωγραφικής θέσης και της ναυτιλιακής κληρονομιάς της Ελλάδας, της δέσμευσης της ελληνικής εφοπλιστικής κοινότητας και της πολιτικής βούλησης. Η πρόσφατη εξαγορά του Σκαραμαγκά από τον εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου και το δάνειο 125 εκατ. δολαρίων της US International Development Finance Corporation προς το Ναυπηγείο Ελευσίνας (ONEX) καταδεικνύουν το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για τον ελληνικό ναυπηγικό κλάδο.

Καθώς η πρόοδος στις ναυτιλιακές τεχνολογίες επιταχύνεται, τα ελληνικά ναυπηγεία έχουν την ευκαιρία να υιοθετήσουν και να ενσωματώσουν νέες καινοτομίες Τεχνητής Νοημοσύνης, Πράσινης Ενέργειας και Αυτοματισμού σε όλες τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες για να διαμορφώσουν αποτελεσματικές λύσεις, να βελτιώσουν περαιτέρω την παραγωγικότητά τους, να αυξήσουν την ελκυστικότητα και να ενισχύσουν τα βιβλία παραγγελιών τους.

Τα Ναυπηγεία Χαλκίδας εφαρμόζουν ήδη νέες τεχνολογίες και χρησιμοποιούν την ψηφιοποίηση σε προγράμματα που συνδέονται με τον σχεδιασμό για επισκευές, νέες κατασκευές και πλατφόρμες Διαχείρισης Σχέσεων Πελατών (CRM). Ακόμα, εφαρμόζουν προγράμματα τρισδιάστατων μοντέλων επενδύοντας στον σχετικό εξοπλισμό, ενώ αναζητούν νέους τρόπους εισαγωγής της Τεχνητής Νοημοσύνης σε όλη τη λειτουργία τους για τη βελτιστοποίηση και την αυτοματοποίηση των εργασιών.

Τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, από την πλευρά τους, ασχολούνται με τις τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών και την εγκατάσταση scrubber, ενώ διερευνούν πιθανές συνέργειες για την ανάπτυξη νέων σχεδίων πλοίων που θα ενσωματώνουν τη νέα γενιά πράσινων καυσίμων.

«Ένας ισχυρός ναυπηγικός τομέας δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την αναβάθμιση της εθνικής άμυνας, συμβάλλει αποφασιστικά στην εθνική οικονομία και την πράσινη μετάβαση και ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στον περιφερειακό γεωπολιτικό στίβο μέσω της υλοποίησης μεγάλων έργων διεθνούς σημασίας», τονίζει ο κ. Ξενοκώστας.

Πάνω από 85 ναυπηγεία από 26 χώρες έχουν ήδη επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους στα Ποσειδώνια 2024, που θα πραγματοποιηθούν 3-7 Ιουνίου στο Athens Metropolitan Expo.