Γράφει ο *Αλέξιος Ντόνας.
Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ευρώπη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις.
Ένα από τα κυριότερα ζητήματα είναι οι συνεχείς μειώσεις στον αριθμό των διαθέσιμων εκπαιδευτικών, που φτάνουν περίπου στο ένα τρίτο κάθε χρόνο. Αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των ελληνικών σχολείων στο εξωτερικό και υποβαθμίζει την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Στη ρίζα του προβλήματος φαίνεται να βρίσκονται κυρίως οικονομικοί λόγοι. Παρότι το δικαίωμα στην ελληνική παιδεία για τους απόδημους Έλληνες κατοχυρώνεται συνταγματικά, η χρηματοδότηση παραμένει ανεπαρκής.
Ενώ πρόσφατα ανακοινώθηκε ένα σχέδιο για τον απόδημο ελληνισμό, δημιουργώντας προσδοκίες, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Παιδείας δείχνει μια διαφορετική εικόνα. Μόλις το 0,47% του συνολικού προϋπολογισμού προορίζεται για την εκπαίδευση των αποδήμων.
Αυτή η αντίφαση εγείρει ερωτήματα για τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται η διασπορά και αν τα εξαγγελθέντα μέτρα έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα. Το ζήτημα αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς οι απόδημοι Έλληνες έχουν πλέον την ευκαιρία να μπορούν να ψηφίζουν.
Πολλοί φορείς σε διάφορα κράτη έχουν προσπαθήσει να ξεκινήσουν διάλογο για το θέμα, αλλά οι εκκλήσεις τους έχουν πέσει στο κενό. Ο αρμόδιος υπουργός παραμένει άφαντος, ενώ η υφυπουργός φαίνεται απρόσιτη. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η αναφορά του υπουργού κ. Πιερρακάκη σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, όπου δήλωσε ότι δεν σκέφτηκε να κάνει προνόμια, ειδάλλως δεν θα είχε κάνει σχεδόν 10.000 διορισμούς. Αυτό εγείρει το ερώτημα: με τον Απόδημο Ελληνισμό τι γίνεται; Καλές οι φιλοσοφικές προσεγγίσεις και οι μεταρρυθμίσεις με Panic Button και διαδραστικούς πίνακες, αλλά τι γίνεται με τις υποχρεώσεις απέναντι στη διασπορά;
Το ευρωπαϊκό ίδρυμα ελληνισμού ως στρατηγικός φορέας απόδημου ελληνισμού στην Ευρώπη, που εδρεύει στις Βρυξέλλες, σε ένα σημείο του στρατηγικού σχεδίου για την ελληνόγλωσση παιδεία του απόδημου ελληνισμού προτείνει συγκεκριμένα:
1. Άμεση αύξηση της χρηματοδότησης στο 1% του προϋπολογισμού Παιδείας με αναπροσαρμογή των επιδομάτων των εκπαιδευτικών στο εξωτερικό.
2. Σταδιακή αύξηση έως το 3% τα επόμενα 4 χρόνια.
Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Χρειάζεται άμεση και ουσιαστική δράση για να διασφαλιστεί το μέλλον της ελληνικής παιδείας στο εξωτερικό. Η επένδυση στην εκπαίδευση των Ελλήνων της διασποράς είναι στρατηγικής σημασίας για τη διατήρηση των δεσμών με την Ελλάδα.
Η τεράστια σημασία του απόδημου ελληνισμού δεν περιορίζεται μόνο στην πολιτιστική και εκπαιδευτική διάσταση. Ο απόδημος ελληνισμός αποτελεί μια μορφή ήπιας ισχύος στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, ενισχύοντας τις διεθνείς θέσεις και επιρροές της χώρας. Με την αυξανόμενη συμμετοχή των αποδήμων στις εκλογές, αναμένεται να ασκήσουν σημαντική πίεση στο πολιτικό σύστημα, καθώς όλο και περισσότεροι θα αξιοποιήσουν το δικαίωμα ψήφου τα επόμενα χρόνια. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα δυναμική στον τρόπο που η Ελλάδα αλληλεπιδρά με τη διασπορά της και να αναδείξει τη στρατηγική σημασία της επένδυσης στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση και τις ανάγκες των αποδήμων.
* Ο Αλέξιος Ντόνας είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Ελληνισμού
Κάντε εγγραφή στο ενημερωτικό μας δελτίο.