Γράφει ο *Αλέξιος Ντόνας.
Σκηνές που θυμίζουν μια εποχή που ελπίζαμε πως είχαμε αφήσει πίσω εκτυλίχθηκαν στη Δαμασκό, όπου η Γερμανίδα Υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, αντιμετώπισε μια προσβλητική και ξεκάθαρα σεξιστική συμπεριφορά από τον νέο ηγέτη της Συρίας, Άχμεντ αλ-Σαράα.
Ο αλ-Σαράα, πρώην μέλος της Αλ Κάιντα και νυν επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), αρνήθηκε να της δώσει το χέρι κατά την υποδοχή της στο προεδρικό μέγαρο, ενώ έσπευσε να χαιρετήσει θερμά τον Γάλλο ομόλογό της.
Η άρνηση χειραψίας με την Μπέρμποκ -και γενικότερα η ψυχρότητα στη στάση του- δεν αποτελεί απλώς μια “πολιτισμική διαφορά”, όπως συχνά ακούγεται ως δικαιολογία. Είναι μια ξεκάθαρη έκφραση υποτίμησης και σεξισμού, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι άλλοι ηγέτες από μουσουλμανικές χώρες, όπως ο Ιορδανός Υπουργός Εξωτερικών, δεν είχαν κανένα πρόβλημα να της δώσουν το χέρι στο παρελθόν.
Μια “νέα αρχή” με παλιές αντιλήψεις
Η πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ πριν από τέσσερις εβδομάδες προβλήθηκε από τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ ως μια νέα εποχή στη Συρία.
Ωστόσο, η ηγεσία του HTS, μιας οργάνωσης με σκοτεινό παρελθόν τρομοκρατίας, δείχνει πως η αλλαγή ηγεσίας δεν συνεπάγεται απαραίτητα και πρόοδο. Το περιστατικό αυτό φανερώνει τις βαθιές ρίζες των πατριαρχικών και συντηρητικών αντιλήψεων που κυριαρχούν ακόμα σε πολλές περιοχές.
Πολιτισμική ευαισθησία ή δικαιολογία για διακρίσεις;
Ορισμένοι μπορεί να ισχυριστούν πως η άρνηση χειραψίας είναι απλώς μέρος μιας πολιτισμικής ευαισθησίας. Όμως, όταν αυτή η “ευαισθησία” εφαρμόζεται επιλεκτικά, μόνο προς τις γυναίκες, μετατρέπεται σε εργαλείο αποκλεισμού. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο αλ-Σαράα δεν είχε κανένα πρόβλημα να χαιρετήσει τον Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών με χειραψία.
Το μήνυμα της Ευρώπης πρέπει να είναι σαφές
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδιαίτερα χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διπλωματικής διαπραγμάτευσης για την ανοικοδόμηση της Συρίας, πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι τέτοιες συμπεριφορές δεν είναι αποδεκτές.
Η ισότητα των φύλων και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι διαπραγματεύσιμα.
Η στάση του αλ-Σαράα αποτελεί μια πρόκληση που δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη. Η Αναλένα Μπέρμποκ, με τη διαχρονική της υποστήριξη σε θέματα ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έδωσε ήδη ένα ισχυρό παράδειγμα για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται τέτοιες καταστάσεις: με αξιοπρέπεια, σταθερότητα και έμφαση στις αρχές.
Το ερώτημα, όμως, παραμένει: Ποιο είναι το μέλλον της Συρίας αν οι νέοι ηγέτες της ξεκινούν την πορεία τους με τέτοιου είδους στάσεις; Και, κυρίως, πώς μπορεί η διεθνής κοινότητα να εμπιστευθεί ανθρώπους που αρνούνται να σφίξουν το χέρι μιας γυναίκας υπουργού εξωτερικών;
