Τη μνήμη του Αγίου Φωτίου του Μεγάλου, του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως τιμά σήμερα, 6 Φεβρουαρίου, η Εκκλησία μας. Ο Άγιος Φώτιος ο Μέγας γεννήθηκε ή το 810 μ.Χ. ή το 820 μ.Χ.
Στην Κωνσταντινούπολη από ευσεβή και πλούσια οικογένεια, που αγωνίστηκε για την τιμή και προσκύνηση των Ιερών Εικόνων. Οι γονείς του ήταν ο Άγιος Σέργιος και η Ειρήνη όπου και καταδιώχθηκαν επί του εικονομάχου αυτοκράτορα Θεοφίλου.
Ο Άγιος Σέργιος ήταν αδελφός του Πατριάρχου Ταρασίου. Ο Άγιος Φώτιος διέπρεψε πρώτα στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα. Όταν με εντολή του αυτοκράτορα απομακρύνθηκε βιαίως από τον πατριαρχικό θρόνο ο Πατριάρχης Ιγνάτιος, ανήλθε σε αυτόν, το 858 μ.Χ., ο Άγιος Φώτιος.
Η χειροτονία του σε Επίσκοπο έγινε την ημέρα των Χριστουγέννων υπό των Επισκόπων Συρακουσών Γρηγορίου του Ασβεστά, Γορτύνης Βασιλείου και Απαμείας Ευλαμπίου.
Προηγουμένως βέβαια είχε γίνει μοναχός και ακολούθως έλαβε κατά τάξη τους βαθμούς της Ιεροσύνης. Από τότε έδωσε πολλούς αγώνες εντός και εκτός των τειχών της Εκκλησίας, ιδιαίτερα κατά του παπισμού. Έμεινε στον πατριαρχικό θρόνο για 10 χρόνια, έπαψε να είναι Επίσκοπος το 867 μ.Χ. από τον Βασίλειο το Μακεδόνα και εξορίστηκε στη Μονή Σκέπης στα Θρακικά παράλια του Βοσπόρου.
Ο Ιγνάτιος που τον διαδέχτηκε με σύνοδο που έγινε στο Ναό της Αγίας Σοφίας καθήρεσε και αναθεμάτισε όλους τους οπαδούς του Αγίου Φωτίου. Αλλά μετά το θάνατο του Ιγνατίου επανήλθε για δεύτερη φορά στο θρόνο ο Άγιος Φώτιος. Όμως ο αυτοκράτορας Λέων ο Σοφός, που υπήρξε και μαθητής του, κατάφερε να τον εκδιώξει από το θρόνο το 886 μ.Χ.
Ο Άγιος Φώτιος, παρέδωσε ειρηνικά την ψυχή του στον Κύριο στις 6 Φεβρουαρίου του 891 μ.Χ., σε ένα μοναστήρι που το ονόμαζαν των Αρμενίων.
Εορτολόγιο: Φώτιος, Φώτης, Φωτεινός, Φώτις, Φωτεινή, Φανή, Φένια, Φώτω, Φώφη, Φωτούλα, Φαίη, Φωφώ.
Απολυτίκιο:
Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Της σοφίας εκφάντωρ λαμπρός γενόμενος, Ορθοδοξίας εδείχθης θεοπαγής προμαχών, των Πατέρων καλλονή Φώτιε μέγιστε, ου γαρ αιρέσεων δεινών, στηλιτεύεις την οφρύν, Εώας το θείον σέλας, της Εκκλησίας λαμπρότης, ην διατηρεί Πάτερ άσειστον.
