Οι επιστήμονες κατάφεραν να ρίξουν φως στο μυστήριο της βιολογικής γήρανσης, αποκαλύπτοντας τη σχέση ανάμεσα στις τυχαίες γενετικές μεταλλάξεις και τις επιγενετικές αλλαγές.
Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να εξηγήσει πώς λειτουργούν τα λεγόμενα «επιγενετικά ρολόγια» που μετρούν τη βιολογική μας ηλικία.
Καθώς μεγαλώνουμε, το DNA μας υφίσταται συνεχώς αλλαγές. Οι μεταλλάξεις στο γενετικό μας υλικό συμβαίνουν λόγω της αναπαραγωγής των κυττάρων ή εξωτερικών παραγόντων, όπως η ακτινοβολία. Παράλληλα, το DNA επηρεάζεται και από τις επιγενετικές αλλαγές, δηλαδή μοριακές τροποποιήσεις που δεν αλλάζουν τον κώδικα του DNA, αλλά επηρεάζουν τη λειτουργία των γονιδίων.
Τα επιγενετικά ρολόγια καταγράφουν αυτές τις αλλαγές και υπολογίζουν τη βιολογική ηλικία μας. Αυτό που δεν ήταν γνωστό μέχρι τώρα είναι πώς ακριβώς συνδέονται αυτές οι αλλαγές με τη γήρανση.
Το νέο εύρημα
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Aging, δείχνει ότι οι γενετικές μεταλλάξεις επηρεάζουν άμεσα τις επιγενετικές αλλαγές. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν συμβαίνει μια μετάλλαξη στο DNA, επηρεάζεται η μεθυλίωση – μια βασική επιγενετική διαδικασία που ρυθμίζει τη δραστηριότητα των γονιδίων.
Με απλά λόγια, μια μετάλλαξη μπορεί να «σβήσει» ή να «ενεργοποιήσει» επιγενετικούς δείκτες στο DNA. Αυτή η αλληλεπίδραση δημιουργεί ένα ντόμινο αλλαγών, οι οποίες φαίνεται να σχετίζονται με τη διαδικασία της γήρανσης.
Πώς έγινε η έρευνα
Η ομάδα μελέτησε δεδομένα από 9.330 ασθενείς με καρκίνο, συγκρίνοντας τις γενετικές μεταλλάξεις με τις επιγενετικές αλλαγές. Βρήκαν ότι οι μεταλλάξεις ήταν συχνά «περικυκλωμένες» από αλλαγές στη μεθυλίωση, σαν να προκαλούν μια «έκρηξη» επιγενετικών αλλαγών γύρω τους.
Χτίζοντας επιγενετικά ρολόγια που βασίζονται σε αυτές τις αλλαγές, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα ρολόγια αυτά συγχρονίζονται με τις γενετικές μεταλλάξεις, προβλέποντας με ακρίβεια τη βιολογική ηλικία.
Τι σημαίνει αυτό για τη γήρανση
Η ανακάλυψη αυτή ίσως φέρνει τους επιστήμονες πιο κοντά στο να κατανοήσουν τη βασική αιτία της γήρανσης. Υπάρχει η πιθανότητα οι μεταλλάξεις στο DNA να είναι η πραγματική κινητήρια δύναμη της γήρανσης, με τις επιγενετικές αλλαγές να είναι απλώς «καθρέφτης» αυτής της διαδικασίας.
Ωστόσο, θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα και να κατανοηθεί αν είναι δυνατό να παρέμβουμε στη διαδικασία της γήρανσης, όχι μόνο μέσω της επιγενετικής αλλά και στο επίπεδο των ίδιων των μεταλλάξεων.
Για την ώρα, αυτή η μελέτη ανοίγει έναν νέο δρόμο στην επιστημονική έρευνα για τη γήρανση και τις πιθανές μεθόδους επιβράδυνσής της.
