Ενδιαφέροντα νέα στοιχεία που αποκαλύπτουν το γονιδιακό χάρτη της εξέλιξης των ειδών.
Η πιο ολοκληρωμένη γονιδιακή μελέτη που έγινε ποτέ σε πρωτεύοντα θηλαστικά – μια ομάδα της οποίας τα μέλη περιλαμβάνουν λεμούριους, πιθήκους, πιθήκους και ανθρώπους – αποκάλυψε βασικά γενετικά χαρακτηριστικά που είναι μοναδικά ανθρώπινα και παράλληλα αποτυπώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια και λεπτομέρεια το χρονικό της εξελικτικής πορείας που κάποια στιγμή διαχώρισε το δικό μας μονοπάτι από αυτό των πιο κοντινών μας συγγενών, των χιμπατζήδων και των μπονόμπο.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα γονιδιώματα 233 ειδών πρωτευόντων, που αποτελούν σχεδόν τα μισά από αυτά που ζουν σήμερα, και ανακάλυψαν ότι τα περισσότερα διαθέτουν μεγαλύτερη γενετική ποικιλομορφία από όση εκτιμούσαν οι ειδικοί μέχρι σήμερα γεγονός που προκάλεσε έκπληξη τόσο στους ερευνητές όσο και στην επιστημονική κοινότητα γενικότερα. Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Science» οι ερευνητές αναφέρουν ότι πολλά από τα πρωτεύοντα διαθέτουν γενετικά χαρακτηριστικά που τα καθιστούν περισσότερο προσαρμόσιμα σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα και γενικότερα περιβαλλοντικές προκλήσεις από ότι ο άνθρωπος που θεωρείται κορυφαίο είδος στην γρήγορη προσαρμογή σε νέα περιβάλλοντα.
Εντοπίστηκαν σε άλλα είδη πρωτευόντων ορισμένες γονιδιακές παραλλαγές που προηγουμένως θεωρούνταν αποκλειστικές για τους ανθρώπους όμως εντοπίστηκαν και γονιδιακές παραλλαγές που είναι μοναδικά ανθρώπινες και αφορούν την ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης τα γονιδιώματα των πρωτευόντων για να εκπαιδεύσουν έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης για την πρόβλεψη γενετικών μεταλλάξεων που προκαλούν ασθένειες στους ανθρώπους.
«Η μελέτη της γονιδιακής ποικιλότητας των πρωτευόντων δεν είναι μόνο σημαντική ενόψει της συνεχιζόμενης κρίσης βιοποικιλότητας, αλλά έχει επίσης τεράστιες δυνατότητες να βελτιώσει την κατανόησή μας για τις ανθρώπινες ασθένειες», δήλωσε ο δρ. Λούκας Κουντέρνα του Ινστιτούτου Εξελικτικής Βιολογίας του Βιοϊατρικού Ερευνητικού Πάρκου της Βαρκελώνης στην Ισπανία επικεφαλής της έρευνας.
Η νέα έρευνα επιβεβαιώνει προηγούμενες που έδειχναν ότι οι χιμπατζήδες και τα μπονόμπο είναι τα πλησιέστερα γενετικά ζώα στον άνθρωπο καθώς μοιράζονται περίπου το 98,8 τοις εκατό του DNA μας. Η νέα έρευνα προσάρμοσε το χρονοδιάγραμμα για το πότε ξεκίνησε ο εξελικτικός διαχωρισμός των ανθρώπων από τους χιμπατζήδες και τους μπονόμπο. Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα αυτό το ορόσημο συνέβη πριν από 6,9 εκατομμύρια έως εννέα εκατομμύρια χρόνια, λίγο περισσότερο πριν από ότι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως. Ακολουθώντας αυτό το νέο μονοπάτι ο άνθρωπος απέκτησε τα χαρακτηριστικά που τον έκαναν να ξεχωρίσει όπως το δίποδο βάδισμα, τα μακρύτερα άκρα και ο μεγαλύτερος εγκέφαλος.
Η μελέτη διερεύνησε επίσης την προέλευση των πρωτευόντων ως ομάδα. Ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των σωζόμενων πρωτευόντων έζησε μεταξύ 63,3 και 58,3 εκατομμυρίων ετών μια περίοδο αξιοσημείωτης εξελικτικής προόδου η οποία ήταν αποτέλεσμα της πτώσης του γιγάντιου αστεροειδή στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια που ανάμεσα στα άλλα εξαφάνισε τους δεινόσαυρους επιτρέποντας στα θηλαστικά να κυριαρχήσουν ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην εμφάνιση του ανθρώπου.
