Σε νέα φάση αναδιάρθρωσης περνά η Daimler Truck, καθώς ανακοίνωσε την πρόθεσή της να καταργήσει περίπου 5.000 θέσεις εργασίας στη Γερμανία έως το 2030, στο πλαίσιο ευρείας προσπάθειας μείωσης του κόστους στην ευρωπαϊκή της δραστηριότητα.
Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια της «Ημέρας Χρηματαγοράς» της εταιρείας στη Σάρλοτ, Βόρεια Καρολίνα, και έρχεται να επιβεβαιώσει τη βαθειά κρίση που ταλανίζει τον γερμανικό κλάδο κατασκευής οχημάτων.
Σύμφωνα με εκπροσώπους της εταιρείας, οι περικοπές θα γίνουν κυρίως μέσω φυσικής αποχώρησης (συνταξιοδοτήσεις, εθελούσιες εξόδους) και όχι με υποχρεωτικές απολύσεις, οι οποίες, βάσει συμφωνίας με το γενικό συμβούλιο εργαζομένων, αποκλείονται έως το 2034. Ωστόσο, η εφαρμογή «στοχευμένων προγραμμάτων αποχώρησης» παραμένει στο τραπέζι.
Η περικοπή αφορά κυρίως το τμήμα φορτηγών, με έδρα το Leinfelden-Echterdingen κοντά στη Στουτγάρδη, όπου στο τέλος του 2024 απασχολούνταν περίπου 28.000 εργαζόμενοι. Η συνολική παρουσία της Daimler Truck στη Γερμανία αριθμεί σήμερα περί τους 35.500 εργαζόμενους, με πέντε βασικά εργοστάσια σε Gaggenau, Kassel, Mannheim, Stuttgart και Wörth, το τελευταίο εκ των οποίων αποτελεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο συναρμολόγησης φορτηγών στην Ευρώπη.
Το πρόγραμμα «Cost Down Europe» περιλαμβάνει σαρωτικές περικοπές σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων της Mercedes-Benz Trucks: παραγωγή, διοίκηση, πωλήσεις, R&D, ακόμη και στην πληροφορική υποδομή. Ο στόχος είναι η διαρκής μείωση των επαναλαμβανόμενων εξόδων κατά άνω του 1 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ώστε να επιτευχθεί περιθώριο λειτουργικού κέρδους (EBIT) άνω του 12%.
Μέρος μιας ευρύτερης κρίσης: Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία στο χείλος δομικής αναδιάρθρωσης
Τις τελευταίες εβδομάδες, πληθαίνουν οι ανακοινώσεις για περικοπές, λουκέτα και πτωχεύσεις στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Όπως αποκάλυψε χθεσινό δημοσίευμα της Handelsblatt, ολόκληρη η βιομηχανική βάση της χώρας εισέρχεται σε μια περίοδο έντονων κραδασμών, με το μετασχηματισμό προς την ηλεκτροκίνηση να προκαλεί εκτεταμένες ανακατατάξεις.
Εταιρείες-προμηθευτές, όπως η ZF Friedrichshafen και η Bosch, έχουν ήδη ανακοινώσει προγράμματα απολύσεων και περιορισμού του προσωπικού. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις μικρότερων προμηθευτών, οι εξελίξεις είναι ακόμη πιο δραματικές, με αιφνίδιες πτωχεύσεις να αφήνουν εκατοντάδες εργαζόμενους χωρίς εργασία, κάτι που επηρεάζει άμεσα την περιφερειακή οικονομία της Βάδης-Βυρτεμβέργης και της Βαυαρίας.
Η Volkswagen, επίσης, βρίσκεται σε περίοδο εσωτερικής κρίσης, ανακοινώνοντας νέο πλάνο περιορισμού κόστους ύψους 10 δισ. ευρώ, ενώ η Ford είχε ήδη τον προηγούμενο χρόνο προχωρήσει σε κλείσιμο γραμμών παραγωγής στη Γερμανία και σε μεταφορά δραστηριοτήτων στο εξωτερικό.
Ηλεκτροκίνηση, πληθωρισμός και διεθνής ανταγωνισμός πιέζουν τον κλάδο
Ο μετασχηματισμός της αγοράς προς τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, η πτώση της ζήτησης στην Κίνα και οι υψηλές τιμές ενέργειας στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τις επιτοκιακές πιέσεις και τον παρατεινόμενο πληθωρισμό, διαμορφώνουν ένα εχθρικό περιβάλλον για την παραδοσιακή γερμανική βιομηχανία. Ορισμένοι αναλυτές κάνουν λόγο για «νέα βιομηχανική κρίση» που θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον οικονομικό χάρτη της χώρας.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να στηρίξει τον κλάδο με επιδοτήσεις και φορολογικά κίνητρα, ωστόσο η χαμηλή κερδοφορία, η υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα, και οι αργές αποφάσεις προσαρμογής δυσχεραίνουν την ανάκαμψη.
Το μέλλον του «Made in Germany» υπό δοκιμασία
Η Daimler Truck αποτελεί έναν μόνο από τους «πρωταθλητές» του κλάδου που υποχρεώνεται πλέον να επανεξετάσει τη στρατηγική του. Αν και η εταιρεία αποφεύγει προς το παρόν τις υποχρεωτικές απολύσεις, το μήνυμα είναι σαφές: το παραδοσιακό μοντέλο ανάπτυξης στη Γερμανία αλλάζει. Η πορεία για την επόμενη δεκαετία θα είναι γεμάτη από δύσκολες αποφάσεις και έντονες κοινωνικές αναταράξεις.
Η ερώτηση που μένει να απαντηθεί είναι αν ολόκληρος ο κλάδος μπορεί να διατηρήσει τον ηγετικό του ρόλο ή αν θα δούμε μια σταδιακή μετατόπιση του βιομηχανικού κέντρου βάρους σε άλλες χώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση, την καινοτομία και την κοινωνική συνοχή στη Γερμανία.
Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία σε σύγκρουση με την πραγματικότητα
Μόλις χθες, ένα ακόμη άρθρο στον οικονομικό τύπο ανέφερε τον αυξανόμενο αριθμό πτωχεύσεων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τον προμηθευτικό κορμό της αυτοκινητοβιομηχανίας. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τυχαίο: αντικατοπτρίζει μια δομική κρίση που συνδυάζει τον χαμένο βηματισμό απέναντι στις πράσινες τεχνολογίες με την αδυναμία διαχείρισης του κόστους μετάβασης.
Η Γερμανία, που επένδυσε για δεκαετίες στην τεχνολογική υπεροχή του κινητήρα εσωτερικής καύσης, φαίνεται να καθυστερεί επικίνδυνα στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης, ενώ την ίδια στιγμή Κίνα και ΗΠΑ έχουν ήδη εδραιώσει πανίσχυρες πλατφόρμες παραγωγής ηλεκτρικών και «έξυπνων» οχημάτων.
Οι επιπτώσεις δεν είναι μόνο οικονομικές. Αφορούν άμεσα την κοινωνική συνοχή, την απασχόληση και τον ίδιο τον ρόλο της Γερμανίας ως πυλώνα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Όταν εργοστάσια σε ιστορικά βιομηχανικά κέντρα όπως το Wörth ή το Mannheim απειλούνται, δεν πλήττεται απλώς η απασχόληση, απειλείται η ίδια η πολιτισμική ταυτότητα μιας χώρας που ταύτισε την πρόοδό της με την βαριά βιομηχανία.
Η στροφή στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία, δεν μπορεί να γίνει με όρους κοινωνικής ερήμωσης. Τα κρατίδια, τα συνδικάτα, οι εταιρείες και η Ε.Ε. οφείλουν να χαράξουν ένα σχέδιο μετάβασης που δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά στις περικοπές και τις «βελούδινες» αποχωρήσεις, αλλά στις επενδύσεις, την αναβάθμιση δεξιοτήτων και τη δίκαιη αναδιανομή του βάρους.
Αλλιώς, το περίφημο, «Made in Germany» ποιότητα ίσως μείνει μόνο ανάμνηση.
