Γράφει η Αγγελική Σαρικαβάζη
Σε κάθε σπίτι, οι λέξεις χτίζουν ή γκρεμίζουν κόσμους. Δεν χρειάζεται βία για να πληγωθεί ένα παιδί· αρκεί η γλώσσα. Μια φράση ειρωνική, μια προσβολή που επαναλαμβάνεται, μια φωνή που σπάει τη σιωπή με θυμό. Κι εκεί που νομίζουμε πως “είναι μικρό και δεν καταλαβαίνει”, εκείνο απορροφά, μαθαίνει, αντιγράφει.
Η γλώσσα των γονιών είναι το πρώτο σχολείο συναισθημάτων. Αν μέσα στο σπίτι κυκλοφορεί δηλητήριο προσβολές, υποτίμηση, φωνές, ρατσισμός, σεξισμός ή απλή αδιαφορία — τότε το παιδί το παίρνει μαζί του. Το κουβαλάει στο σχολείο, στη γειτονιά, στις σχέσεις του. Και τότε, αυτό που έζησε, το επαναλαμβάνει.
Δεν είναι τυχαίο που βλέπουμε παιδιά να μιλούν με θυμό, να ειρωνεύονται, να βρίζουν, να χτυπούν. Κάποιος τους το έμαθε. Κάποιος τους έδειξε ότι έτσι “κερδίζεις”. Πίσω από κάθε παιδί που πληγώνει, υπάρχει συνήθως ένα παιδί που έχει πληγωθεί πρώτα.
Η κοινωνία συχνά καταδικάζει τη “νεανική βία”, αλλά σπάνια κοιτάζει πιο πίσω, στο σαλόνι ενός σπιτιού, εκεί όπου οι λέξεις χρησιμοποιούνται σαν όπλα. Κι αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε κάτι, πρέπει πρώτα να αλλάξουμε τη γλώσσα μας.
Γιατί τα παιδιά δεν χρειάζονται τέλειους γονείς. Χρειάζονται γονείς που ζητούν συγγνώμη, που ακούν, που προσπαθούν. Χρειάζονται γλώσσα αγάπης, όχι επιβολής. Αν τα διδάξουμε να επικοινωνούν με σεβασμό, τότε ίσως σταματήσουμε να μιλάμε για “βία στα σχολεία” και να αρχίσουμε να μιλάμε για “σεβασμό από το σπίτι”.
Η αλλαγή ξεκινάει με μια φράση. Μόνο που αυτή τη φορά, να είναι καλή.
