Η επίσκεψη του Καγκελάριου Μερτς στην Τουρκία, έβγαλε στην επιφάνεια τα μεγάλα αμοιβαία συμφέροντα της Γερμανίας με την γείτονα χώρα και φυσικά την στρατηγική της μέσα στο διεθνές γεωπολιτικό σύστημα.
1. Η Αλλαγή Υψηλής Στρατηγικής της Γερμανίας
Η υψηλή στρατηγική της Γερμανίας μέχρι την έναρξη του Ρώσο Ουκρανικού πολέμου, ήταν η αυξανόμενη οικονομική ισχύς της που αποτελούσε διαχρονικά παράγοντα εξαιρετικής αποτελεσματικότητας προκειμένου να εδραιωθεί η κυριαρχία της επί άλλων χωρών.
Από την έναρξη του Πολέμου στην Ουκρανία η υψηλή στρατηγική έχει αλλάξει με αρχικά τον Όλαφ Σόλτς ο οποίος είχε επενδύσει 100 δις ευρώ για αμυντικές δαπάνες από το 2022.
Με αφορμή όμως την εκλογή Μέρτς και την ‘’εμμονή’’ του με την ομάδα των προθύμων της ΕΕ, η Γερμανία εκπόνησε ένα πρόγραμμα 649 δις ευρώ για αμυντικούς εξοπλισμούς με 2,5% του ΑΕΠ το 2025, περίπου 95 δις ευρώ δηλαδή, το οποίο θα φθάσει τα 162 δις ευρώ το 2029, περίπου 4,5% του ΑΕΠ με εγχώριες αμυντικές δαπάνες, εξαγωγές και φυσικά θα αντλήσει τεράστια ποσά από το πρόγραμμα SAFE.
Συμπληρωματικά η Γερμανία κάθε έτος δίνει βοήθεια στην Ουκρανία 9 δις ευρώ μέχρι το 2029
2. Οι Ιστορικές Σχέσεις Γερμανίας Τουρκίας
Οι γερμανοτουρκικές σχέσεις ανάγονται από το Συνέδριο του Βερολίνου (1878) όπου η Γερμανία ανέλαβε πρωταγωνιστικό – προστατευτικό ρόλο στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ιδιαίτερα μετά το κίνημα των Νεότουρκων, όταν η Γερμανία καθοδηγούσε την Τουρκία. Ανταγωνιστές της στην πολιτική της αυτή θεωρούσε τους αυτόχθονες χριστιανικούς λαούς της Μ. Ασίας με τις γνωστές διώξεις – γενοκτονίες.
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία συμμετείχε στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων. Η Γερμανία είχε τον ρόλο στην οργάνωση του οθωμανικού στρατού και γενικότερα στα αιτήματα εκσυγχρονισμού του Τουρκικού κράτους.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία υπέγραψε σύμφωνο φιλίας με τη Γερμανία, τον Ιούλιο του 1941 προμηθεύοντας πρώτες ύλες για τη γερμανική πολεμική βιομηχανία με δεκάδες χιλιάδες τόνους χρωμίου
3. Πολιτικές – Διπλωματικές Σχέσεις Γερμανίας Τουρκίας
Η Γερμανία υποστηρίζει την συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE (Security Action for Europe), ενώ η Τουρκία επιδιώκει να αξιοποιήσει τη θέση της ως σύμμαχος στο NATO υπό την στήριξη της Γερμανίας.
Γενικά η επίσκεψη του καγκελάριου Μερτς ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις γερμανοτουρκικές σχέσεις κυρίως σε ότι αφορά την επίσημη έγκριση της Γερμανίας στην αγορά των 20 eurofighter που πρόσφατα συνεγκρίθηκε και από το ΗΒ, Ιταλία και Ισπανία
4. Εμπορικές Σχέσεις Γερμανίας Τουρκίας
Ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών για το 2023 μεταξύ Γερμανίας Τουρκίας έφθασε τα 55 δις ευρώ (εισαγωγές εξαγωγές), το 2022 οι συναλλαγές ήταν 52,6 δις ευρώ ενώ το 2021 ήταν μόλις 38 δις ευρώ.
Στην Τουρκία υπάρχουν 8.000 επιχειρήσεις γερμανικές που καλύπτουν εξαρτήματα αυτοκινήτων, εμπόριο, ναυτιλία, ενέργεια, βιομηχανία
5. Πρόσφατοι Εξοπλισμοί της Γερμανίας στην Τουρκία
Η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε εξαγωγές όπλων στην Τουρκία συνολικού ύψους 230,8 εκατ ευρώ για το 2025, σημειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες που περιλαμβάνουν κυρίως οπλικά συστήματα τορπιλών, κατευθυνόμενων πυραύλων και εξαρτημάτων των 6 υποβρυχίων 214 που κατασκευάζονται στην Τουρκία.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Κωνσταντινούπολη το 2024, ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς υπερασπίστηκε τις αποστολές όπλων στην Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ οι συζητήσεις προμήθειας αεροσκαφών Eurofighter στην Τουρκία είχαν ξεκινήσει από τότε με σταδιακή έγκριση Ισπανίας και Ιταλίας ενδιάμεσα.
6. Εργατικό Δυναμικό της Τουρκίας στην Γερμανία
Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στο πλαίσιο της ανοικοδόμησης της κοινωνίας και της οικονομίας της στράφηκε προς την Τουρκία. Ενώ Γαλλία, Αγγλία και οι Κάτω Χώρες είχαν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν εργατική δύναμη από τις αποικίες τους, η Γερμανία στράφηκε αφενός προς την εργατική δύναμη των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου αλλά και ειδικότερα από το 1961 και προς την εργατική δύναμη της Τουρκίας. Μέχρι το 1969 περίπου 1.000.000 Τούρκοι εργάτες απασχολούνταν στις γερμανικές βιομηχανίες.
7. Συμμετοχή στις Γερμανικές Εκλογές
Το 2001 ο Γερμανικός νόμος άλλαξε και η πλειοψηφία των Τούρκων μεταναστών (περίπου 3 εκατομμύρια) έλαβαν γερμανική υπηκοότητα και το δικαίωμα ψήφου. Το γεγονός αυτό έδωσε μεγαλύτερο πολιτικό βάρος στην τουρκική μειονότητα με την ανάμειξη των Τούρκων πολιτών στις Γερμανικές εκλογές και φυσικά τον επηρεασμό τους στα αποτελέσματα των εκλογών.
8. Επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας σε Ελλάδα και Τουρκία
Διαφαίνεται ότι η επίσκεψη του Γερμανού Υπουργού Εξωτερικών σε Ελλάδα και Τουρκία είχε αποκλειστικό σκοπό να κάμψει τις αντιστάσεις της Ελλάδας για την συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE με απώτερο σκοπό να συμμετέχει η Γερμανία σε μεγάλα προγράμματα παραγωγής κύριων οπλικών συστημάτων μαζί με την Τουρκία.
Το βέτο για Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία στο πρόγραμμα SAFE της ΕΕ για την Τουρκία αποτελεί μονόδρομο.
*Ο Κωνσταντίνος Κούσαντας είναι αντιστράτηγος ε.α.
- Έχει υπηρετήσει στο ΝATO στις Βρυξέλλες.
- Έχει διατελέσει βοηθός Επιτελάρχη στο ΝΑΤΟ, στο Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Βαλένθια της Ισπανία ως Βοηθός Επιτελάρχη στον βαθμό του Ταξίαρχου.
- Ήταν εκπρόσωπος του ΓΕΣ ΝΑΤΟ Training Group στο Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Ισπανία ως Ταξίαρχος.
- Έχει μεταπτυχιακά στη Διεθνή Ασφάλεια (Plymouth) και στις Διεθνείς Σχέσεις (ULB CERIS Brussels).
- Έχει τελειώσει το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
