Με το χάραμα, οι γυναίκες του συνεταιρισμού Άγιος Αντώνιος στη Θεσσαλονίκη ανασηκώνουν τα μανίκια και πιάνουν δουλειά. Φορούν ποδιές, σκούφους και μάσκες, παίρνουν τον πλάστη και με μαεστρία ανοίγουν το φύλλο για την παραδοσιακή ποντιακή πίτα (περέκ). Το ζυμάρι υπακούει ευλαβικά στα έμπειρα χέρια τους, τοποθετείται με τάξη στα ταψιά, μπαίνει στον ξυλόφουρνο και σε μόλις τέσσερα λεπτά, μοναδικές μυρωδιές κατακλύζουν την ατμόσφαιρα.
Η διαδικασία μοιάζει με «ιεροτελεστία» στον πρώτο γυναικείο συνεταιρισμό στη βόρεια Ελλάδα, που μπορεί ν’ ακολουθεί πιστά τις παραδόσεις σε ό,τι αφορά την παρασκευή του φύλλου, το οποίο δεν διστάζει, ωστόσο, να «παντρέψει» με γεύσεις πέραν από τις …συνηθισμένες. Έτσι, πλέον το παραδοσιακό ποντιακό περέκ, σερβίρεται και με μερέντα, «απογειώνοντας» τον ουρανίσκο.
Ο συνεταιρισμός παράγει χειροποίητα παραδοσιακά προϊόντα υψηλής ποιότητας με συνταγές που αντανακλούν την πολιτισμική κληρονομιά του τόπου. «Περέκ με χειροποίητα φύλλα πίτας, ψημένα στον ξυλόφουρνο, ποντιακά προϊόντα όπως σιρόν, ιβριστό, μακαρίνα, χυλοπίτες, τραχανάς μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού από φρέσκα φρούτα εποχής είναι μερικά μόνο από τα προϊόντα μας», εξηγεί, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», η Κατερίνα Καλαϊτζίδου.
Σε ό,τι αφορά, δε, το νέο προϊόν του συνεταιρισμού, το περέκ με μερέντα, εξηγεί πως βάζουν πάνω στο φύλλο μερέντα με μπισκότο αλλά και παγωτό, ενώ ανάλογα με τις προτιμήσεις κάθε πελάτη, μπορεί το περέκ να αποκτήσει διάφορες γεύσεις. «Ό,τι θέλει κάποιος μπορεί να μας το παραγγείλει και να το βάλουμε στο φύλλο! Μας ζητούν και γεύσεις αλμυρές όπως πίτσα, και γλυκές», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο Γυναικείος Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραδοσιακών Προϊόντων Αγίου Αντωνίου ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1999 και είναι ο πρώτος γυναικείος συνεταιρισμός του Νομού Θεσσαλονίκης. Σήμερα συμμετέχουν σε αυτόν τρεις γενιές -γιαγιάδες, κόρες, εγγονές. Σκοπός του Συνεταιρισμού είναι η απασχόληση των γυναικών του αγροτικού τομέα, η ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος τους, η ανάπτυξη του τόπου, η διατήρηση και η διάδοση της παράδοσης μέσα από την παραγωγή και τη διάθεση μιας σειράς υγιεινών, ποιοτικών χειροποίητων προϊόντων, φτιαγμένων με μεράκι.
«Αρχικά, οι γυναίκες του συνεταιρισμού είχαν επιφυλάξεις για την επιτυχία του εγχειρήματος, την παραγωγή δηλαδή παραδοσιακών φαγητών, καθώς το χωριό δεν αποτελούσε τουριστικό προορισμό και έτσι η προσέλκυση επισκεπτών και πελατών δεν ήταν εξασφαλισμένη. Η παραγωγή αρχικά γινόταν στα σπίτια των γυναικών και δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική. Στην αρχή προσέφεραν ένα περιορισμένο αριθμό προϊόντων, όπως ζυμαρικά και περέκ (ποντιακό παραδοσιακό φύλλο πίτας). Η απαίτηση των καταναλωτών για μεγαλύτερη ποικιλία είχε ως αποτέλεσμα να παράγονται σήμερα πάνω από 30 διαφορετικά προϊόντα, όπως γλυκά και μαρμελάδες από φρέσκα φρούτα και λαχανικά», εξηγεί η κ. Καλαϊτζίδου.
Σημειώνει ακόμη ότι πως εκτός από τα συστατικά που είναι αγνά και μέσα από τη φύση, σημαντικό υλικό είναι το μεράκι και η αγάπη των γυναικών που μπορεί κάποιος να τις συναντήσει στο καφε-γλυκοπωλείο, στην είσοδο του χωριού και να γευτεί τα χειροποίητα προϊόντα τους.
Ο συνεταιρισμός στέλνει προϊόντα σε όλη τη χώρα, ενώ μεγάλη βαρύτητα για την περαιτέρω ανάπτυξή του δίνεται στην εκπαίδευση. Για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, οι γυναίκες του «Αγίου Αντωνίου» παρακολουθούν τις εξελίξεις και ενημερώνονται, συμμετέχουν σε σεμινάρια σχετικά με θέματα υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων, μάρκετινγκ κ.ά.
Αναστασία Τελιανίδου