Νέες επιστημονικές ενδείξεις φωτίζουν τον τρόπο με τον οποίο το άγχος και η αϋπνία υπονομεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 10 Δεκεμβρίου στο περιοδικό Frontiers in Immunology, οι ψυχολογικοί αυτοί παράγοντες συνδέονται με σημαντική μείωση των φυσικών φονικών κυττάρων (NK), ενός κρίσιμου «όπλου» της άμυνας του οργανισμού απέναντι σε λοιμώξεις και καρκινικά κύτταρα.
Η έρευνα, με επικεφαλής την ανοσολόγο Renad Alhamawi του Πανεπιστημίου Taibah στη Σαουδική Αραβία, βασίστηκε σε ένα δείγμα 60 νεαρών φοιτητριών ηλικίας 17–23 ετών. Το 75% παρουσίασε συμπτώματα γενικευμένης αγχώδους διαταραχής, ενώ πάνω από τους μισούς δήλωσαν ότι δεν κοιμούνται επαρκώς.
Οι εργαστηριακές αναλύσεις έδειξαν ότι όσες εμφάνιζαν συμπτώματα άγχους διέθεταν κατά 38% λιγότερα NK κύτταρα σε σχέση με τις υπόλοιπες. Ταυτόχρονα, οι συμμετέχουσες με ελλιπή ύπνο κατέγραψαν 40% μείωση σε ένα από τα δύο βασικά υποσύνολα των ανοσορυθμιστικών κυττάρων NK.
Τα NK κύτταρα λειτουργούν ως «πρώτη γραμμή» του ανοσοποιητικού, είτε καταστρέφοντας νοσούντα κύτταρα είτε εκκρίνοντας κυτοκίνες που ενεργοποιούν άλλους αμυντικούς μηχανισμούς. Η μείωση αυτών των κυττάρων θα μπορούσε δυνητικά να αυξήσει την ευαλωτότητα σε λοιμώξεις, καρκίνους και αυτοάνοσα νοσήματα.
Παρότι η μελέτη καταγράφει συσχέτιση και όχι αιτιώδη σχέση, οι ειδικοί θεωρούν πιθανό η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες, να παίζει καθοριστικό ρόλο. Η αυξημένη έκκρισή της είναι γνωστό ότι καταστέλλει άλλους τύπους ανοσοκυττάρων και ενδέχεται να επηρεάζει και τη δραστηριότητα των NK.
Ο Ιταλός ανοσολόγος Stefano Garofalo, σχολιάζοντας τα ευρήματα, σημείωσε ότι είναι πιθανό η μείωση των NK κυττάρων στο αίμα να οφείλεται στη μετακίνησή τους προς το νευρικό σύστημα σε συνθήκες άγχους ή αϋπνίας. Τόνισε ωστόσο ότι απαιτούνται ευρύτερες μελέτες, με μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο δείγμα, για να επιβεβαιωθεί η γενικευσιμότητα των αποτελεσμάτων.
Η ομάδα της Alhamawi σχεδιάζει ήδη μια μακροχρόνια μελέτη παρακολούθησης, ώστε να εξετάσει πώς εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου το άγχος, τα πρότυπα ύπνου, τα επίπεδα των NK κυττάρων και η εμφάνιση ασθενειών.
Όπως σημειώνει η ίδια, μόνο μέσα από συστηματική παρακολούθηση θα φανεί εάν τα αυξημένα επίπεδα άγχους και η χρόνια στέρηση ύπνου συνδέονται πράγματι με υψηλότερο κίνδυνο λοιμωδών ή χρόνιων νοσημάτων.
