Σε μια περίοδο που οι δεσμεύσεις των Ηνωμένων Πολιτειών στο ΝΑΤΟ αμφισβητούνται όλο και πιο έντονα, η Γαλλία ανοίγει διακριτικά τη συζήτηση για πιθανή επέκταση της πυρηνικής της προστασίας σε ευρωπαϊκούς εταίρους.
Αν και καμία άμεση απόφαση δεν φαίνεται στον ορίζοντα, το Παρίσι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αναλάβει ευρύτερο ρόλο στην πυρηνική αποτροπή της ηπείρου.
Μιλώντας στο World Economy Summit του SEMAFOR, στο περιθώριο των Εαρινών Συνόδων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Éric Lombard ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από τον Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. «Δεν είμαστε ακόμη εκεί», δήλωσε, προσθέτοντας ωστόσο ότι «υπάρχουν αιτήματα από εταίρους μας για να ξεκινήσει διάλογος σχετικά με την πυρηνική άμυνα».
Η συζήτηση αναζωπυρώθηκε καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες στην Ευρώπη για τη σταθερότητα της αμερικανικής πυρηνικής ομπρέλας, ιδίως μετά τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ που χαρακτήρισε ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ «τζαμπατζήδες», προειδοποιώντας πως δεν θα τα υπερασπιστεί σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης.
Η Γαλλία είναι πλέον το μοναδικό κράτος-μέλος της ΕΕ που διαθέτει ανεξάρτητη πυρηνική δύναμη. Αντίθετα, το Ηνωμένο Βασίλειο, μολονότι διατηρεί δικό του οπλοστάσιο, εξαρτάται από τις ΗΠΑ για τους πυραύλους Trident και τα συστήματα εκτόξευσης, περιορίζοντας την αυτονομία του σε περίπτωση κρίσης.
Αντιθέτως, η γαλλική «Force de Frappe» λειτουργεί απολύτως υπό εθνικό έλεγχο, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να διατηρεί την απόλυτη εξουσία χρήσης. Το Παρίσι έχει επενδύσει 5,3 δισεκατομμύρια ευρώ στις πυρηνικές του δυνάμεις το 2023, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τους νέους αμυντικούς προϋπολογισμούς.
Η ιδέα της πυρηνικής αλληλεγγύης προς τους Ευρωπαίους εταίρους είχε διατυπωθεί πρώτη φορά από τον Μακρόν το 2020, στο πλαίσιο πρότασης για «στρατηγικό διάλογο» εντός της ΕΕ. Σήμερα, οι συνθήκες ωριμάζουν.
Ωστόσο, ο Lombard τόνισε πως η πυρηνική αποτροπή από μόνη της δεν εγγυάται την ειρήνη, φέρνοντας ως παράδειγμα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Έχουμε πόλεμο στην Ευρώπη ανάμεσα σε μία πυρηνική δύναμη και μία χώρα χωρίς πυρηνικά. Η πραγματική μας προτεραιότητα είναι η ενίσχυση της συμβατικής άμυνας», υπογράμμισε.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση αυτών των αναγκών, ο Γάλλος υπουργός ξεκαθάρισε ότι οι αμυντικές δαπάνες θα αυξηθούν εντός των υφιστάμενων δημοσιονομικών πλαισίων, χωρίς επιπλέον φόρους. «Πρέπει να περικόψουμε άλλα κονδύλια για να δώσουμε προτεραιότητα στην άμυνα. Ο προϋπολογισμός παραμένει σταθερός», είπε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, επεσήμανε την ενίσχυση της συνεργασίας Λονδίνου–Βρυξελλών στον τομέα της άμυνας, σημειώνοντας ότι η συμφωνία που επιτρέπει στις βρετανικές εταιρείες πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας είναι δείγμα της πρόθεσης του Ηνωμένου Βασιλείου να επαναπροσεγγίσει την ΕΕ, τουλάχιστον σε ζητήματα ασφάλειας.
«Οι Βρετανοί φίλοι μας θέλουν να ξαναγίνουν μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Ίσως όχι επίσημα, αλλά σίγουρα σε θέματα όπως η άμυνα», ανέφερε, με έναν τόνο αισιοδοξίας.
Καθώς η Ευρώπη εισέρχεται σε μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, με αυξημένες απειλές και αβεβαιότητες, η προοπτική μιας «γαλλικής πυρηνικής ομπρέλας» ίσως πάψει σύντομα να είναι απλώς θεωρητικό σενάριο, και εξελιχθεί σε κεντρικό πυλώνα της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Κάντε εγγραφή στο ενημερωτικό μας δελτίο.