Μια ιστορική απόφαση έλαβε σήμερα, Δευτέρα 14 Απριλίου, το Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNESCO, προτείνοντας ομόφωνα την καθιέρωση της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας.
Η πρόταση κατατέθηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον Οργανισμό και αποτελεί, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο πρέσβης και Μόνιμος Αντιπρόσωπος Γιώργος Κουμουτσάκος, μια διεθνή επιβεβαίωση της διαχρονικής, παγκόσμιας και πολιτισμικής αξίας της ελληνικής γλώσσας.
«Είναι ημέρα χαράς και υπερηφάνειας για κάθε Έλληνα», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κουμουτσάκος, υπογραμμίζοντας τη σημασία της απόφασης όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Η ελληνική γλώσσα ως οικουμενική αξία
Στην απόφασή της, η UNESCO περιγράφει την ελληνική ως γλώσσα-φορέα πολιτισμού, αξιών και ταυτότητας, με τέσσερα θεμελιώδη χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν:
-
Αδιάκοπη χρήση επί 4.000 χρόνια: Η ελληνική διαθέτει την αρχαιότερη συνεχή γραπτή και προφορική παράδοση στην Ευρώπη. Όπως είπε και ο Γιώργος Σεφέρης στη βράβευσή του με Νόμπελ το 1963, «η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ να ομιλείται».
-
Γλώσσα κορυφαίων δημιουργών: Η γλωσσική καλλιέργεια της ελληνικής οφείλεται σε γίγαντες του πνεύματος: Όμηρο, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Θουκυδίδη, Ιπποκράτη, Πατέρες της Εκκλησίας. Μια γλώσσα που διαμόρφωσε την ποίηση, τη φιλοσοφία και την επιστήμη.
-
Διεθνής γλωσσική επιρροή: Η ελληνική γλώσσα υπήρξε και παραμένει σημαντική πηγή για πλήθος ευρωπαϊκών και παγκόσμιων γλωσσών, διδασκόμενη διεθνώς σε αρχαία, βυζαντινή και σύγχρονη μορφή.
-
Θεμέλιο της επιστημονικής ορολογίας: Από την ιατρική έως την αστρονομία και από τη χημεία έως τις κοινωνικές επιστήμες, η ελληνική συνεχίζει να δίνει όρους και έννοιες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μια γλώσσα που έγραψε την Ιστορία
Η UNESCO υπενθυμίζει πως η ελληνική υπήρξε η πρώτη lingua franca του κόσμου κατά την Ελληνιστική Περίοδο και γλώσσα των Ευαγγελίων. Αγκαλιάστηκε από τη Ρώμη, ενέπνευσε την Αναγέννηση, και καθόρισε το λεξιλόγιο του Διαφωτισμού. Ήταν επίσης η βάση για τη δημιουργία του φωνηεντικού αλφαβήτου, το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της δυτικής γραφής.
Η Ημερομηνία και ο Σολωμός
Η 9η Φεβρουαρίου δεν επιλέχθηκε τυχαία. Συμπίπτει με την ημερομηνία θανάτου του Διονυσίου Σολωμού, εθνικού ποιητή της Ελλάδας και δημιουργού του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν».
Η απόφαση συνοδεύτηκε από εντυπωσιακή στήριξη, 20 χώρες-μέλη της UNESCO συνυπέγραψαν την ελληνική πρόταση, σε μία διαδικασία που χαρακτηρίστηκε από τον κ. Κουμουτσάκο ως «πρωτόγνωρη» για τα δεδομένα του Οργανισμού. Πρώτη υπέρ της καθιέρωσης τοποθετήθηκε η Αϊτή, η οποία, ιστορικά, υπήρξε και η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση.
Τεκμήρια πολιτιστικής συνέχειας
Η UNESCO έχει ήδη αναγνωρίσει σημαντικά πολιτιστικά στοιχεία που συνδέονται με τη γλώσσα και τη γραφή των Ελλήνων, όπως:
-
Τα μολύβδινα χρηστήρια ελάσματα του Μαντείου της Δωδώνης
-
Ο Πάπυρος του Δερβενίου, το αρχαιότερο «βιβλίο» της Ευρώπης
-
Ο Βυζαντινός Ψαλμός και το Πολυφωνικό Καραβάνι, στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον Thesaurus Linguae Graecae (TLG), τον ηλεκτρονικό θησαυρό της ελληνικής γλώσσας, με περισσότερα από 12.000 κείμενα, 4.000 συγγραφείς και 105 εκατομμύρια λέξεις, αποδεικνύοντας τη μαζικότητα και την έκταση του ελληνικού λόγου μέσα στους αιώνες.
Ένας παγκόσμιος εορτασμός με ελληνική ψυχή
Η πρόταση δεν είναι απλώς συμβολική. Όπως τονίζει ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος, στόχος είναι μέσω εκδηλώσεων, δράσεων και εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών, να ανανεωθεί ο δεσμός της ελληνικής γλώσσας με τις νεότερες γενιές, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ομογένεια.
«Η ελληνική γλώσσα είναι όχι μόνο ένας πολιτιστικός θησαυρός, αλλά και ζωντανός φορέας παιδείας, σκέψης και ανθρωπισμού. Η αναγνώρισή της σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μια νίκη για όλους όσοι αγαπούν την πνευματική καλλιέργεια και την πολιτιστική συνέχεια», υπογράμμισε ο κ. Κουμουτσάκος.
