Με ορόσημο τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, το νομοθέτημα για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου θα αποτελέσει την πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία που θα τεθεί προς ψηφοφορία με την επανέναρξη των κοινοβουλευτικών εργασιών.
Ζεσταίνουν τις μηχανές στο Μέγαρο Μαξίμου για την υλοποίηση όλων των προωθούμενων μεταρρυθμίσεων, που βρίσκονται προς υλοποίηση με την έναρξη κιόλας του νέου έτους.
Στην κορυφή της σχετικής ατζέντας φιγουράρει ο στόχος της καθιέρωσης της επιστολικής ψήφου, με τις ημέρες να μετράνε αντίστροφα για την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης την επόμενη Τετάρτη 10 Ιανουαρίου και, αμέσως μετά, για τη διαδικασία της ψηφοφορίας στην Ολομέλεια της Βουλής.
Με ορόσημο τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, το νομοθέτημα για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου θα αποτελέσει την πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία που θα τεθεί προς ψηφοφορία με την επανέναρξη των κοινοβουλευτικών εργασιών, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης -παρά τις επιμέρους ενστάσεις τους- να τάσσονται υπέρ και την κυβέρνηση να στοχεύει στην επόμενη μέρα και την εφαρμογή της και στις επόμενες εθνικές εκλογές.
Ίσως για αυτό και θεωρούν ως ένα πρώτο “crash test” την επικείμενη ευρωκάλπη, γνωρίζοντας ωστόσο, ότι η επέκταση της επιστολικής ψήφου σε τέσσερα χρόνια από σήμερα και στις εθνικές εκλογές, απαιτεί ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις, αφού για να ισχύσει χρειάζεται να ψηφιστεί από πλειοψηφία 200 βουλευτών και άνω.
Το μήνυμα Μητσοτάκη στους ομογενείς και ο «βραχνάς» της χαλαρής ψήφου
Σε κάθε περίπτωση μέσω της πρώτης μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας για το 2024 η κυβερνητική παράταξη στοχεύει προς δύο κατευθύνσεις. Από τη μια, να δείξει ότι είναι συνεπής στους στόχους που έχει θέσει και ότι παρά τις όποιες αντιδράσεις θα επιμείνει μέχρι τέλους στην υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, και από την άλλη, την ώρα της κάλπης, να κεφαλαιοποιήσει όσο μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη, στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση μέσα στο τελευταίο 12μηνο.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να απευθυνθεί προς τους απανταχού απόδημους Έλληνες -μέσω της ομογενειακής εφημερίδας της Νέας Υόρκης «Εθνικός Κήρυκας»- τονίζοντας ότι οι σχέσεις της ελληνικής πολιτείας με τους αποδήμους «είναι και θα είναι προτεραιότητά της κυβέρνησης», και σημειώνοντας ότι με την πρόσφατη κυβερνητική πρωτοβουλία, αίρονται όλα τα εμπόδια για τη συμμετοχή των εκτός Ελλάδας ψηφοφόρων στις εκλογές, ώστε «όλοι να έχουν φωνή για όσα συμβαίνουν στον τόπο χωρίς έξοδα και ταλαιπωρία».
Συνεργάτες του πρωθυπουργού εκτιμούν ότι η επιστολική ψήφος θα λειτουργήσει και ως «αντίδοτο» στην «παραδοσιακή» χαλαρότητα που παρατηρείται στην εκλογική διαδικασία των ευρωεκλογών, με την αποχή να αποτελεί διαχρονικό χαρακτηριστικό γνώρισμα.
Ίσως για αυτό και ο εκλογικός σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου, τόσο ως προς τις επιλογές των προσώπων, όσο και ως προς την συνολική καμπάνια, αναμένεται να έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που παραπέμπουν σε εκλογική αναμέτρηση εθνικών εκλογών, με στόχο να καταγραφεί η πολιτική ηγεμονία της ΝΔ και να μην υπάρξουν απώλειες δυνάμεων προς άλλα κόμματα.
Η επιστολική ψήφος στην πράξη
Η επιστολική ψήφος -σύμφωνα με τις προβλέψεις του υπουργείου Εσωτερικών- προβλέπεται να εφαρμοστεί στις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα, όπου ακόμα και όσοι ψηφίζουν εντός των συνόρων της χώρας, θα μπορούν να επιλέξουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο, χωρίς να απαιτείται να προσέλθουν στο εκλογικό τμήμα της περιοχής τους.
Η εγγραφή θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής που θα δημιουργήσει το υπουργείο Εσωτερικών και θα είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr), ενώ η ταυτοποίηση του εκλογέα θα γίνεται με τη χρήση των κωδικών taxisnet.
Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν από τη διενέργεια των εκλογών, κάτι το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν το αργότερο έως τις 28 Απριλίου.
Ο εκλογέας παραλαμβάνει ο ίδιος ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο με συστημένη κατεπείγουσα επιστολή στη δηλωθείσα διεύθυνση τον ειδικό εκλογικό φάκελο. Σε περίπτωση που ο φάκελος δοθεί σε μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο προβλέπεται στην εταιρεία κούριερ ποινική ρήτρα 10.000 ευρώ.
Η στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης
Ενόψει και της σχετικής ψηφοφορίας στη Βουλή, τα κόμματα της αντιπολίτευσης καθορίζουν την τελική τους στάση. Στον ΣΥΡΙΖΑ ο πρόεδρος του κόμματος Στέφανος Κασσελάκης κατέθεσε ήδη τη δική του πρόταση υποστηρίζοντας ότι «θα πρέπει να δημιουργηθούν έδρες για την Ομογένεια με άμεσο δικαίωμα εκλέγεσθαι και όχι μέσω του ψηφοδελτίου Επικρατείας», θέμα το οποίο είχε θέσει και στο τετ α τετ που είχε με τον πρωθυπουργό.
Την τελική κυβερνητική πρόταση αναμένουν στην Χαριλάου Τρικούπη για να πάρουν συνολικά θέση, αν και ήδη διατυπώνουν ενστάσεις για την καθολική εφαρμογή της επιστολικής ψήφου τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Τέλος, το ΚΚΕ εμφανίζεται πλήρως αντίθετο με την προωθούμενη μεταρρύθμιση θεωρώντας ότι με το μέτρο αυτό δεν διαφυλάσσεται η μυστικότητα της ψήφου.
