(Της Μαίρης Μάκρα)
Ο Δρόμος του Ήρωα (και οι παγίδες του)
«Είμαι ήρωας ή θέλω να γίνω ήρωας!». Το έχετε πει ποτέ στον εαυτό σας; Αν όχι, ίσως είναι καιρός να ασχοληθούμε όλοι μαζί με το θέμα. Ίσως αυτή η απόφαση μας οδηγήσει να ερευνήσουμε πώς γίνεται κανείς ήρωας και, κυρίως, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητές του και τα χαρίσματά του.
Ίσως εκεί ανακαλύψουμε και τη δική μας ιδιαιτερότητα — ή αλλιώς, το προσωπικό μας χάρισμα.
Η δυνατότητα καθοδήγησης προς αυτή την αναζήτηση υπάρχει, και βρίσκεται μέσα στην Ελληνική Μυθολογία.
Ανοίγοντας το κεφάλαιο «Ήρωες», θα διαβάσουμε την ιστορία τους – ή μάλλον, τον μύθο τους. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό για να λάβουμε καθοδήγηση για τον δικό μας δρόμο. Θα χρειαστούμε τον αποσυμβολισμό αυτών των μύθων.
Μην ανησυχείτε! Αυτό το δύσκολο, μα τόσο σημαντικό έργο το έχουν αναλάβει μελετητές και ερευνητές της Ελληνικής Μυθολογίας. Διαπρεπείς επιστήμονες, με τις γνώσεις, τον ένθερμο ζήλο και την πίστη τους στο θέμα — μετά από μακροχρόνιες μελέτες — μας έχουν προσφέρει τα “κλειδιά” (ή αλλιώς τους “κώδικες”) με τα οποία μπορούμε να ανοίγουμε τον κάθε μύθο και να μαθαίνουμε την ουσία του, πίσω από τα δρώμενα που, στην επιφάνειά τους, μοιάζουν με παραμύθι.
Τι θέλει, δηλαδή, να μας πει; Και πώς αυτή η γνώση μπορεί να είναι χρήσιμη σε εμάς και στη ζωή μας;
Πολλές φορές διαπιστώνουμε ότι, μέσα στην ουσία του μύθου, αποτυπώνεται και η δική μας ουσία — μία δική μας Αλήθεια· η “άγνωστη πλευρά της ύπαρξής μας”. Εκείνη που συχνά μάς βάζει τρικλοποδιές και δυσκολεύει τις σχέσεις μας, ακόμη και ολόκληρη τη ζωή μας.
Ναι, ένα μεγάλο και άγνωστο κομμάτι του εαυτού μας είναι κρυμμένο στο Ασυνείδητο.
Τα «κλειδιά» στα οποία αναφερθήκαμε είναι τα σύμβολα. Με άλλα λόγια, οι εικόνες με πρόσωπα, ζώα, καταστάσεις, φυσικά φαινόμενα, που μιλούν συμβολικά για κάποιες Αλήθειες.
Αυτές οι Αλήθειες μοιάζουν με Νόμους που λειτουργούν τόσο στο πεδίο της ψυχής, όσο και στο σύμπαν: οι Συμπαντικοί Νόμοι Ισορροπίας.
Αν μιλούσαμε τη γλώσσα της τεχνολογίας, θα λέγαμε πως αυτοί οι Νόμοι είναι σαν ένα «αναβαθμισμένο πρόγραμμα», το οποίο καλούμαστε να εγκαταστήσουμε στον “εγκέφαλο-υπολογιστή” μας.
Μέσα από τη γνωριμία μας με τα κλειδιά αποσυμβολισμού των μύθων, θα κατανοήσουμε ότι η Ελληνική Μυθολογία είναι η μνήμη της ανθρώπινης εξέλιξης, μέσα από μια πορεία αιώνων.
Οι δυνάμεις που ρυθμίζουν αυτή την εξέλιξη είναι καταγεγραμμένες στην ανθρώπινη ψυχή ως αρχέτυπα (χνάρια) και έχουν μετατραπεί σε ψυχικούς μηχανισμούς.
Αυτό συμβαίνει, διότι ο άνθρωπος είναι κομμάτι του σύμπαντος. Αποτελείται από Πνεύμα (Θεϊκή Ενέργεια) και Ύλη (υλικά στοιχεία). Πνεύμα και Ύλη (Ψυχή και Σώμα) αλληλοεπηρεάζονται και με το πέρασμα του χρόνου δημιουργούν αλλαγές.
Αυτές οι αλλαγές εμφανίζονται στον χαρακτήρα, στη βιοθεωρία, στις σχέσεις μας και — συχνά — στον ίδιο τον οργανισμό μας (μέσα από ψυχοσωματικά προβλήματα ή ενισχυμένες αντοχές).
Ακόμη κι αν απομονωθούμε, αποφεύγοντας τις εμπειρίες και τις σχέσεις, η ψυχή θα επηρεαστεί και, με τη σειρά της, θα επηρεάσει τον οργανισμό μας. Η αλληλεπίδραση αυτή προκαλεί εσωτερικές ζυμώσεις και μεταβολές, που δεν περιορίζονται στο σώμα ή το συναίσθημα, αλλά διαχέονται στις σχέσεις, τη δουλειά και τα σχέδιά μας, φέρνοντας ακόμη και απρόβλεπτες ανατροπές.
Επομένως, είτε το θέλουμε είτε όχι, η ζωή μας ρυθμίζεται από Νόμους του Σύμπαντος.
Αν τους γνωρίζουμε και συνεργαζόμαστε μαζί τους, ο δρόμος της ζωής γίνεται ευκολότερος. Αν όχι, προσπαθούμε να ισορροπήσουμε πάνω στην ανισορροπία.
Και τότε τι κάνουμε; Σφίγγουμε τα δόντια, κλείνουμε τα μάτια, σπάμε το κεφάλι μας, μαζεύουμε τις σκόρπιες δυνάμεις μας και… ξαναρχίζουμε.
Κι όταν, κάποια στιγμή, σταθούμε για έναν απολογισμό ζωής, μονολογούμε με απορία:
«Θεέ μου, πώς τα έβγαλα πέρα σ’ εκείνες τις δύσκολες ώρες; Πού βρήκα τη δύναμη;»
Αυτή ακριβώς η δύναμη, που αναδύεται σε κρίσιμες στιγμές, πηγάζει από έναν φλογερό πυρήνα της ψυχής: το άγνωστο ηρωικό μας στοιχείο.
Ας θυμηθούμε ότι ο ήρωας των μύθων περνά μέσα από σκληρές δοκιμασίες μέχρι να πετύχει τον στόχο του.
Και ο άνθρωπος της γης, όμως, καλείται να αντιμετωπίσει δοκιμασίες. Μπορεί να μην είναι δράκοι και τέρατα, είναι όμως δύσκολες καταστάσεις που απαιτούν υπέρβαση των δυνάμεών του.
Το “τέρας” της ζωής ίσως λέγεται οικονομική καταστροφή, συναισθηματική αποδιοργάνωση, ψυχική εγκατάλειψη, εκμετάλλευση ή κακοποίηση.
Και αν προστεθεί και η μειωμένη αυτοεκτίμηση, τότε οδηγούμαστε σε αυτοκαταστροφή και ψυχική αποτελμάτωση.
Και τότε γεννιέται το ερώτημα:
Γιατί υπάρχουν χαρισματικοί άνθρωποι που καταστρέφουν τη ζωή τους με ανεξέλεγκτα λάθη;
Εφόσον διαθέτουν αρετές και ικανότητες, πού σκοντάφτουν;
Στο ότι, μαζί με τη χαρισματική πλευρά, κάθε άνθρωπος διαθέτει και την αδυναμία του — τη δική του Αχίλλειο πτέρνα.
Στη νέα μας ενότητα «Ο Δρόμος του Ήρωα – και οι παγίδες του», θα εξετάσουμε τις ιδιαίτερες δυνάμεις που διαθέτει ο χαρισματικός άνθρωπος (την ΑΠΟΣΤΟΛΗ του), αλλά και την ΑΔΥΝΑΜΙΑ του (που αναφέρεται και ως ΑΜΑΡΤΙΑ από τους μελετητές).
α’) ΑΠΟΣΤΟΛΗ:
Ο χαρισματικός άνθρωπος καλείται, με τα δώρα του, να φέρει εις πέρας ένα έργο που ξεπερνά το προσωπικό του συμφέρον. Το έργο του ωφελεί πολλούς και χαρίζει ουσία και νόημα στη ζωή του.
Ζώντας και δημιουργώντας με ολοκληρωμένο τον εαυτό του (Νους + Ψυχή), ζει με ευδαιμονία.
β’) ΑΔΥΝΑΜΙΑ:
Η αρνητική πλευρά του, που υποβαθμίζει το δυναμικό του.
Οι ικανότητές του περιορίζονται σε χαμηλό επίπεδο, υπηρετώντας μόνο τον εαυτό του, ακόμη και εις βάρος των αξιών.
Το αποτέλεσμα: δυσαρμονία, ανικανοποίητο, βλάβη προς τον ίδιο και τους άλλους. Το έργο του; Κινδυνεύει να ναυαγήσει.
Πώς μπορεί να μας βοηθήσει αυτή η ενότητα στο να γνωρίσουμε τον απόκρυφο εαυτό μας;
Πολύ απλά: διαβάζοντας τον αποσυμβολισμό των μύθων, κάνουμε μια έντιμη αυτοπαρατήρηση και αυτοκριτική, θέτοντας στον εαυτό μας το ερώτημα:
«Αυτό το κομμάτι μου θυμίζει κάτι από τον εαυτό μου;»
Αυτό και μόνο αρκεί. Το αρχέτυπο έχει μια δύναμη ασύλληπτη για τη λογική:
επιδρά άμεσα στο υποσυνείδητο, το ενεργοποιεί, και ξεκινούν οι εσωτερικές διεργασίες.
Και τότε, ξεκινούν δύο βασικές λειτουργίες:
Η ΑΥΤΟΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ και η ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ.
Τα δύο θεμέλια της εσωτερικής εξέλιξης και αυτοβελτίωσης.
Στο επόμενο κεφάλαιο, θα γνωρίσουμε τον πρώτο ήρωα, που θα αγωνιστεί για να ζήσει με έναν ολοκληρωμένο εαυτό — υλικό και πνευματικό.
Θα τα καταφέρει;
«Μηδένα προ του τέλους μακάριζε», είπε ο Σόλων στον Κροίσο.
Ο ήρωάς μας θα είναι ο Ιάσων!
==========
( Από την προσωπική μέθοδο της Μαίρης Μάκρα )