Η ναυμαχία ορόσημο της Ναυπακτιακής Ιστορίας. 7 Οκτωβρίου 1571, η πιο σημαντική ημερομηνία που καθόρισε το ρου της ιστορικής εκείνης επανάστασης απέναντι στον Οθωμανικό Ζυγό.
«Ηθικός αυτουργός» και εμπνευστής της εν λόγω Ναυμαχίας της Ναυπακτου ή ιταλιστί Battaglia diLepanto ήταν ο Πάπας Πίος ο Ε’, ο οποίος ηγήθηκε της συμμαχίας των χριστιανικών κρατών της Δύσης.
Δεδομένης της επέκτασης των Οθωμανών προς δυσμάς με την κατάληψη της Λευκωσίας τον Σεπτέμβριο 1570 τα δυτικά κράτη διέβλεπαν την επεκτατική πολιτική των Οθωμανών, οι οποίοι ορμώμενοι από την ιμπεριαλιστικήτους τακτική θέλησαν να εξαπλώσουν την αυτοκρατορία τους στο υπόλοιπο ημισφαίριο της Γης.
Σκεπτόμενοιτούτο, οι ηγέτες των δυτικών χριστιανικών κρατών με τον Πάπα Πιο Ε’ συμμάχησαν ιδρύοντας τον «Ιερό Αντιτουρκικό Συνασπισμό (Sacra Liga Antiturca). Σύμμαχοι του Συνασπισμού ήταν η Ισπανία, η Βενετία, η Γένουα, το Παπικό Κράτος, η Σαβοΐα, η Μάλτα και άλλες μικρότερες πόλεις της ιταλικής χερσονήσου. Στο πλαίσιο του Συνασπισμού αυτού, τα συμμαχικά κράτη ένωσαν τις ναυτικές δυνάμεις τους δημιουργώντας έναν χριστιανικό στόλο ο οποίος θα ανέκοπτε την πορεία του Οθωμανικού στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενώνοντας τις ναυτικές δυνάμεις τους, τα χριστιανικά κράτη κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν ισχυρό και καλά εξοπλισμένο στόλο, υπό τις εντολές του Ισπανού πρίγκηπα Δον Χουάν της Αυστρίας, με 210 γαλέρες, 30 φρεγάτες και 24 πλοία μεταφορών όλα επανδρωμένα με 38.000 άνδρες εκ των οποίων 15.000 ηταν Έλληνες από το Ιόνιο Σύμπλεγμα Νήσων και την Κρήτη. Στον Οθωμανικό στόλο υπό τις διαταγές του Μουεζίν Ζαντέ Αλή Πασά είχαν συγκεντρωθεί 210 γαλέρες και 50 ακόμη επικουρικά πλοία με δυναμικό 47.000 ανδρών εκ των οποίων βίαια στρατολογήθηκαν 15.000 Έλληνες από τις περιοχές που τελούσαν υπόοθωμανική κυριαρχία. Σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο στόλων, ήταν η ναυτική υπεροχή του Χριστιανικού λόγω της παρουσίας ιστιοφόρων πλοίων εν αντιθέσει με τον Οθωμανικό Στόλο που αν και ποσοτικά ισχυρός ηταν αμιγώς κωπηλατικός.
Με τις ευλογίες του Πάπα Πίου Ε’ την 16 Σεπτεμβρίου 1571, ο Χριστιανικός Στόλος, αφού συγκεντρώθηκε στην Μέσινα της Ιταλίας, ξεκίνησε το ταξίδι του προς την Ναύπακτο ώστε να αναμετρηθεί με τον Οθωμανικό ο οποίος είχε προσαράξει εκεί. 7 Οκτωβρίου 1571 η ημερομηνία που έκρινε την προσπάθεια και την μετέπειτα πορεία των σχέσεων. Στις εκβολές του ποταμού Αχελώου και πιο συγκεκριμέναστις Εχινάδες Νήσους, δόθηκε η μάχη των στόλων οι οποίοι αναμετρήθηκαν εκείνη την ημέρα με αποφασιστικότητα. Παρόλο που η μάχη κράτησε μόνο μια ημέρα, η αναμέτρηση των ναυτικών δυνάμεωνυπήρξε καταλυτική για την ιστορία. Με την δολοφονία του Μουεζίν Ζαντέ Αλή Πασά και την κατάληψη της Οθωμανικής Ναυαρχίδας «Σουλτάνα» από τον Ισπανόπρίγκηπα Δον Χουάν επισφραγίστηκε το τέλος της Ναυμαχίας η οποία αποτιμάται σε απώλειες 20.000 ανδρών από τον Οθωμανικό Στόλο, 8.000 ανδρών από τον Χριστιανικό ενώ 50 μόλις οθωμανικά πλοίαδιασώθηκαν.
Ο Ιερός Συνασπισμός των Χριστιανικών Κρατώνκατά του Οθωμανικού Στόλου κατάφερε να χαράξει την Μάχη του Λεπάντο, γνωστή και ως Ναυμαχία της Ναύπακτου, στην ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία ως νικηφόρα ναυτική αναμέτρηση της Δύσηςαναδεικνύοντας την καινοτομία στην ναυτιλία της με την παρουσία των ιστιοφόρων πλοίων. Προσωρινά, οι ηγέτες των Χριστιανικών Κρατών παραμέρισαν τις αντιπαλότητες και ενώθηκαν κάτω από το Χριστιανικό σύμβολο ώστε να ματαιώσουν τα φιλόδοξα ιμπεριαλιστικά σχέδια του Οθωμανού Αυτοκράτορα Σελίμ Β’ προς δυσμάς. Ο πόθος για την επιστροφή της Πόλης στο Χριστιανικό Κόσμο φαινόταν ουτοπικός εξαιτίας των διαρκών αντιπαλοτήτων μεταξύ των χριστιανών ηγετών και η κυριαρχία του Σουλτάνου Σελίμ Β’ είχε παγιωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Εν κατακλείδι, όπως υπογράμμισε ο Ισπανός συγγραφέας Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο οποίος συμμετείχε στην μάχη και απώλεσε το αριστερό του χέρι, στο γνωστό μυθιστόρημα του «Δον Κιχώτης» η Ναυμαχία της Ναυπάκτου «Ήταν η πιο μεγαλόπρεπη στιγμή που γνώρισαν οι περασμένοι ή τούτοι οι σημερινοί καιροί, ή που θα δούνε οι μελλούμενοι».
πηγές
Battle of Lepanto, Encyclopedia Brittanica, διαθέσιμοσε: https://www.britannica.com/event/Battle-of-Lepanto
The battle of Lepanto: when Ottoman forces clashed with Christians, History Extra, February 5, 2020 at 3:33 pm, διαθέσιμο σε: https://www.historyextra.com/period/tudor/lepanto-naval-battle-ottoman-christians-1571/
Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου, sansimera.gr, διαθέσιμο σε: https://www.sansimera.gr/articles/318
Ναυμαχία της Ναυπάκτου : Η μέρα που διέλυσε τον «Οθωμανικό μύθο», in.gr, 7 Οκτωβρίου 2019, 08:17, διαθέσιμο σε: https://www.in.gr/2019/10/07/plus/features/naymaxia-tis-naypaktou-mera-pou-dielyse-ton-othomaniko-mytho/
*Όλγα Τσουκαλά, πτυχιούχος Διεθνών και ΕυρωπαϊκώνΣπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, φοιτήτρια Νομικής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου και αρχισυντάκτρια του Ομίλου Διεθνών και ΕυρωπαϊκώνΘεμάτων (ΟΔΕΘ)