Ιστορία Πολιτισμός

Η μάχη του Σκρά.

Μια από τις πιο σημαντικές μάχες στην ιστορία του Ελληνικού Στρατού έλαβε χώρα στην ομώνυμη περιοχή του Νομού Κιλκίς στις 17 Μαΐου του 1918.

Το πρωί της 5ης Οκτωβρίου 1915, ξεκίνησε η διαδικασία της αποβίβασης των πρώτων μονάδων του εκστρατευτικού σώματος των Γάλλων και των Βρετανών στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Στόχος ήταν η παροχή βοήθειας στον σερβικό στρατό, ο οποίος αντιμετώπιζε τα ισχυρά πυρά των αυστρο-ουγγρικών και γερμανικών μεραρχιών. Γάλλοι και Βρετανοί στρατιώτες αποβιβάστηκαν στην πόλη και στη συνέχεια κατευθύνθηκαν προς τα σερβικά εδάφη, προκειμένου να επιτύχουν τη δημιουργία διαύλου επικοινωνίας με τους Σέρβους διαμέσου του Αξιού και της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Νις. Παρά το γεγονός ότι ο κύριος στόχος δεν επετεύχθη και η Σερβία κατέρρευσε στρατιωτικά, οι Γάλλοι και οι Βρετανοί στρατιώτες παρέμειναν στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης. Το θέατρο των επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης, το Μακεδονικό μέτωπο, όπως είναι ευρύτερα γνωστό, είχε ενεργοποιηθεί.

Παρά τη διάνοιξή του, το Μακεδονικό μέτωπο παρέμεινε αδρανές κατά το μεγαλύτερο μέρος του 1916 και του 1917. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις ήταν ελάχιστες και αρκετοί στρατιώτες καλλιεργούσαν στον ελεύθερο χρόνο τους λαχανικά! Εξού και ο χαρακτηρισμός του Γάλλου πρωθυπουργού Ζορζ Κλεμανσό «κηπουροί της Θεσσαλονίκης» για τους στρατιώτες του μετώπου.

Τον χειμώνα του 1917-1918, όμως, ο ρόλος του μετώπου άλλαξε. Μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 1917 και τη συνθηκολόγηση της Ρωσίας λίγους μήνες αργότερα (3 Μαρτίου 1918), κατέρρευσε το Ανατολικό μέτωπο, το οποίο ήταν εξαιρετικά σημαντικό για τη δέσμευση ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων των Γερμανών μακριά από το κύριο μέτωπο του πολέμου στη Γαλλία και τη Φλάνδρα. Η ευμενής αυτή εξέλιξη για τους Γερμανούς τούς έδωσε τη δυνατότητα να μεταφέρουν σαράντα περίπου μεραρχίες στο Δυτικό μέτωπο και να προετοιμαστούν για τη διενέργεια του τελειωτικού χτυπήματος εναντίον των δυνάμεων Αντάντ.

Οι σύμμαχοι της Αντάντ θεώρησαν απαραίτητη την αναδιοργάνωση της Συμμαχικής Στρατιάς Ανατολής και την αναβάθμιση του ρόλου του μετώπου ως πεδίου καθήλωσης των γερμανικών δυνάμεων στη Μακεδονία. Η διάσπαση των δυνάμεων των Γερμανών αποτελούσε πρωταρχικό στόχο των συμμάχων σε μια περίοδο (άνοιξη 1918), κατά την οποία πραγματοποιούνταν οι μεγάλης κλίμακας γερμανικές επιθέσεις στο Δυτικό μέτωπο. Το έργο αυτό ανέλαβε να περατώσει ο νέος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στη Μακεδονία, στρατηγός Marie Louis Adolphe Guillaumat.

Από τις μεγάλες τοπικές επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν την άνοιξη του 1918 στη Μακεδονία, ξεχώρισε η επίθεση για την κατάληψη της τοποθεσίας του Σκρα ντι Λέγκεν, στην οποία συμμετείχαν κυρίως ελληνικές δυνάμεις του Σώματος Στρατού Εθνικής Αμύνης. Το Σκρα ντι Λέγκεν βρισκόταν στα δυτικά του Αξιού και αποτελούσε απότομη και βραχώδη εξέχουσα της βουλγαρικής γραμμής και παρατηρητήριο μεγάλης αξίας. Η τοποθεσία ήταν οχυρωμένη πολύ καλά, με πλήθος φυσικών και τεχνητών έργων, με λαβύρινθο χαρακωμάτων και ορυγμάτων επικοινωνίας καθώς και με πλήθος πυροβολείων καταταγμένων σε βαθμίδες, τα οποία μπορούσαν να βάλουν προς όλες τις πλευρές. Υπήρχαν δύο γραμμές άμυνας και οι οχυρώσεις εκτείνονταν επί 3,2 χιλιόμετρα.

Τα ξημερώματα της 17ης/30ης Μαΐου ξεκίνησε η επίθεση για την κατάληψη της τοποθεσίας. Οι άνδρες της μεραρχίας Αρχιπελάγους κατάφεραν μέσα σε λιγότερο από δύο ώρες από την έναρξη της επίθεσης να καταλάβουν τα υψώματα Σκρα ντι Λέγκεν, Τουμουλούς και Σερφ Βολάν. Παράλληλα, οι άνδρες της μεραρχία Κρήτης κινήθηκαν εναντίον των υψωμάτων στα ανατολικά του Σκρα ντι Λέγκεν και μέχρι το μεσημέρι κατέλαβαν όλες τις προβλεπόμενες θέσεις. Οι άνδρες της μεραρχία Σερρών ανταποκρίθηκαν εξίσου καλά καταλαμβάνοντας τα υψώματα Λαγκαδιά, Σαγράδα, Μπλοκ Ροσέ.

Συνολικά, τα κέρδη της επίθεσης ήταν η προώθηση του συμμαχικού μετώπου σε βάθος 2 χιλιομέτρων και σε πλάτος 13 χιλιομέτρων. Οι απώλειες της μάχης για την ελληνική πλευρά ήταν 2.204 τραυματίες, 164 αγνοούμενοι και 441 νεκροί, μεταξύ των οποίων και ο ταγματάρχης Βασίλειος Παπαγιάννης. Οι νεκροί για τους αντιπάλους υπολογίζονται σε περίπου πεντακόσιους άνδρες. Οι ελληνικές δυνάμεις κυρίευσαν σημαντικό αριθμό βουλγαρικού στρατιωτικού υλικού και πυρομαχικών και συνέλαβαν 2.063 αιχμαλώτους.

Η επιτυχία των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων στη μάχη του Σκρα εκθειάστηκε από τους Συμμάχους και την ελληνική κοινή γνώμη. Επρόκειτο για μια καθαρά ελληνική νίκη, χάρη στην οποία αναγνωρίστηκε η συμβολή του ελληνικού στρατού και ενισχύθηκε η εμπιστοσύνη των συμμάχων για τη μελλοντική του αξιοποίηση στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η μάχη είχε τέτοιο θετικό αντίκτυπο στους κόλπους της Στρατιάς της Ανατολής, ώστε προκάλεσε στους Σέρβους τη θέληση να πετύχουν και εκείνοι μια νίκη, όπως οι Έλληνες. Σε μεγάλο βαθμό, η μάχη του Σκρα αποτέλεσε το προοίμιο της νίκης των Συμμάχων στο Μακεδονικό μέτωπο το φθινόπωρο του 1918.

Σχετικές αναρτήσεις

Ο Κολοσσός της Ρόδου: Στοιχεία για το αριστούργημα που μπορεί να σας εκπλήξουν

e-enimerosi

Τέταρτη Ιουλίου: Πώς η Αρχαία Ελλάδα ενέπνευσε την Αμερικανική Ανεξαρτησία

e-enimerosi

Η Μάχη της Μαντίνειας

e-enimerosi