Τα συντρίμμια από έναν κομήτη μπορεί να ισοπέδωσαν ένα αρχαίο χωριό στη Συρία κατά τη διάρκεια πολλών τέτοιων εκρήξεων που σημειώθηκαν σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Το χωριό Abu Hureyra ήταν ένας οικισμός ανάχωμα στη βόρεια Συρία πριν από περίπου 13.000 χρόνια. Ο χώρος ανασκάφηκε γρήγορα το 1972 και το 1973, προτού το καταστρέψει ο ποταμός Ευφράτης, πλημμυρίζοντας τον χώρο κάτω από τη λίμνη Άσαντ. Ωστόσο, οι βιαστικές ανασκαφές εξέθεσαν πλούσιες σε κάρβουνο επιφάνειες που περιείχαν γυάλινες σφαίρες που σχηματίστηκαν από λιωμένο έδαφος, λιωμένα δείγματα πλούσια σε σίδηρο και θείο και νανοδιαμάντια. Τέτοια υλικά είναι όλοι δείκτες εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών, όπως εκείνοι που παράγονται από ένα κομμάτι βράχου που εκρήγνυται στον αέρα.
Μια ομάδα με επικεφαλής τον Andrew Moore, έναν αρχαιολόγο στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη, ο οποίος ηγήθηκε των ανασκαφών έκτακτης ανάγκης του τόπου τη δεκαετία του ’70, επανεξέτασε πρόσφατα μερικά από τα ανασκαφικά υλικά με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες ανέπτυξαν πειραματικές μεθόδους για την αναπαραγωγή των υλικών που ανακάλυψαν στο χωριό.
“Αυτά παρείχαν νέες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκε το μεταλλικό γυαλί και πώς ενσωματώθηκαν τα φυτά και άλλα υλικά”, δήλωσε ο Moore στο Space.com.
Η τήξη των ορυκτών που βρίσκονται στο έδαφος απαιτεί θερμοκρασίες άνω των 3.630 βαθμών Φαρενάιτ (2.000 βαθμοί Κελσίου), «αρκετά ζεστό για να βράσει οι κόκκοι χαλαζία», δήλωσε ο Μουρ. Αυτό υποδηλώνει κάτι κατακλυσμικό.
“Είναι αδύνατο να εξηγήσουμε αυτά τα λιωμένα ορυκτά στο μεταλλικό γυαλί με οποιαδήποτε φυσική διαδικασία εκτός από ένα συμβάν κοσμικής κρούσης”, δήλωσε ο Moore.
Μια θανατηφόρα έκρηξη
Οι πρώτοι άποικοι του Abu Hureyra ήταν κυνηγοί συλλέκτες που ζούσαν έξω από τη χωριό. Μια φοβερή ξηρασία οδήγησε τους ανθρώπους να αρχίσουν να καλλιεργούν σπόρους που είχαν συλλέξει στο παρελθόν από την άγρια φύση, μετατρέποντάς τους σε πρώτους γνωστούς αγρότες, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες.
Στη συνέχεια, περίπου 13.000 χρόνια πριν, κάτι πολύ κακό φαίνεται να έχει συμβεί, αφήνοντας ένα στρώμα άνθρακα υποδηλώνοντας δραματικές πυρκαγιές. Αλλά για μεγάλο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, οι επιστήμονες που επιθεωρούσαν τα απομεινάρια του χωριού συζήτησαν τι συνέβη, ανίκανοι να αποφασίσουν εάν ο άνθρακας σχηματίστηκε κατά τη διάρκεια μιας έκρηξης αέρα ή κατά τη διάρκεια περισσότερων φυσικών πυρκαγιών μεταξύ των αχυρένιων καλυβών.
Έτσι ο Moore αποφάσισε να επανεξετάσει το ποτήρι με περισσότερες λεπτομέρειες. Η ανάλυσή του για τη σύνθεση γυαλιού ταιριάζει με ένα εύρημα του 2012 που ισχυρίζεται ότι μια έκρηξη αέρα είχε καταστρέψει τον Abu Hureyra, υποδηλώνοντας ότι ο βουκολικός τρόπος ζωής των χωρικών τελείωσε ξαφνικά όταν ένα ή περισσότερα θραύσματα από έναν κομήτη που διέρρευσε εξερράγη στον αέρα κοντά.
“Οι άνθρωποι που βρίσκονταν στο ή κοντά στο χωριό Abu Hureyra τη στιγμή που εξερράγη η έκρηξη θα είδαν ένα τεράστιο φλας στον ουρανό, ισοδύναμο με μια πυρηνική έκρηξη”, δήλωσε ο Moore. “Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, θα αποτεφρώνονταν από την έκρηξη που προερχόταν από την έκρηξη του αέρα. Το κύμα θερμότητας κατέστρεψε το χωριό και τα πάντα σε αυτό, αφήνοντας ένα στρώμα καμένου υλικού στην επιφάνεια.”
Παρατηρητές αρκετές δεκάδες χιλιόμετρα από την τοποθεσία θα είδαν το φλας, άκουσαν την έκρηξη και ένιωσαν το καύσωμα, αλλά πιθανότατα επέζησαν από την έκρηξη.
Ο Moore και οι συνάδελφοί του θερμάνθηκαν θραύσματα του γυαλιού σε έναν κλίβανο του εργαστηρίου μέχρι να λιώσουν πλήρως, τα οποία σημειώθηκαν στους 2.400 F (1.300 C), δημιουργώντας ένα χαμηλότερο όριο για τη θερμοκρασία στην οποία είχαν αρχικά εκτεθεί τα σφαιροειδή. Αλλά χρειάστηκαν υψηλότερες θερμοκρασίες για να λιώσει ο χαλαζίας και άλλα σωματίδια στο εξωτερικό.
Οι ερευνητές συνέκριναν επίσης το υλικό του Abu Hureyra με το γυαλί που έλιωσε σε άλλους προϊστορικούς χώρους κρούσης στη Γη και βρήκαν πολλές ομοιότητες. Ο πλούτος του meltglass που χρονολογείται περίπου στο ίδιο χρονικό πλαίσιο υποδηλώνει στους ερευνητές ότι χιλιάδες κομμάτια συντρίμμια που ρίχθηκαν από έναν κομήτη χτύπησαν στην ατμόσφαιρα της Γης πριν από 12.800 χρόνια, επηρεάζοντας περισσότερες από 40 τοποθεσίες σε όλη τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη.
Τα νέα ευρήματα της ομάδας του Moore ταιριάζουν με μια υπόθεση του 2007 ότι η Γη αντιμετώπισε αρκετές ηπειρωτικές εκρήξεις. Δεδομένου ότι ένας μεμονωμένος κομήτης ή αστεροειδής αρκετά μεγάλος για να προκαλέσει τόσο εκτεταμένη καταστροφή, είναι απίθανο, οι ερευνητές υποπτεύονται ότι οι διαφορετικές επιπτώσεις πιθανώς προκλήθηκαν από συντρίμμια.
“Τα μεγαλύτερα συγκροτήματα συντριμμιών συνιστώνται να είναι ικανά να προκαλέσουν χιλιάδες εκρήξεις αέρα μέσα σε ένα διάστημα λεπτών σε ένα ολόκληρο ημισφαίριο της Γης”, έγραψαν οι συγγραφείς. “Μια συνάντηση με ένα τέτοιο σύμπλεγμα συντριμμιών πλάτους εκατομμυρίου χιλιομέτρων θα ήταν χιλιάδες φορές πιο πιθανή από μια σύγκρουση με κομήτη πλάτους 100 χιλιομέτρων ή αστεροειδούς πλάτους 10 χιλιομέτρων.”
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στις 6 Μαρτίου στο περιοδικό Scientific Reports.