Γράφει ο Μουρτζούκος Χρήστος.
Η σχέση μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού έχει χαρακτηριστεί από μια αλληλεπίδραση πολιτιστικών, πολιτικών και θρησκευτικών δυναμικών. Είναι αναμφισβήτητο ότι εντάσεις και συγκρούσεις έχουν προκύψει σε όλη την ιστορία και ειδικότερα τα τελευταία χρόνια με τον εξτρεμισμό. Αυτό το άρθρο στοχεύει να παρέχει μια επισκόπηση του πολέμου των θρησκειών μεταξύ του Ισλάμ και του Χριστιανισμού, διερευνώντας βασικά ιστορικά γεγονότα και παράγοντες που έχουν διαμορφώσει τη σχέση τους μέχρι σήμερα, αλλά και το αύριο αυτών.
Οι ρίζες της σχέσης μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού μπορούν να εντοπιστούν στον 7ο αιώνα, όταν το Ισλάμ εμφανίστηκε στην Αραβική Χερσόνησο. Οι αρχικές συναντήσεις μεταξύ των δύο θρησκειών χαρακτηρίστηκαν τόσο από συνεργασία όσο και από ανταγωνισμό. Ενώ υπήρχαν περιπτώσεις ειρηνικής συνύπαρξης, όπως κατά τη διάρκεια των πρώιμων ισλαμικών χαλιφάτων, αργότερα όμως άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες διαφωνίες για τη θεολογία και τις εδαφικές διαμάχες. Αυτό μπορούμε να το δούμε ιστορικά από τις ανατολικές επαρχίες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας αλλά και αργότερα από την επέλαση των Αράβων στην Ιβηρική χερσόνησο.
Οι Σταυροφορίες.
Ένα από τα πιο γνωστά κεφάλαια στον πόλεμο των θρησκειών μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού είναι αναμφίβολα οι Σταυροφορίες, (κάτι που με ανάγκασε να αναπολήσω τα μαθητικά μου χρόνια και να ανατρέξω σε παλιές μου πηγές για να αναθερμάνω την μνήμη μου). Αυτές οι σειρές θρησκευτικών πολέμων, που εγκρίθηκαν από τη Παπική Εκκλησία στη μεσαιωνική περίοδο, είχαν στόχο να ανακτήσουν τον έλεγχο των ιερών τόπων στην μέση ανατολή (ένα διαχρονικό πρόβλημα στους αιώνες, βλέπετε τι συμβαίνει τώρα με τον πόλεμο Χαμάς – Ισραήλ). Η Πρώτη Σταυροφορία, που ξεκίνησε το 1096, είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τις χριστιανικές δυνάμεις το 1099. Οι επόμενες Σταυροφορίες, ωστόσο, είδαν μια κυμαινόμενη ισορροπία δυνάμεων μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων.
Η συνύπαρξη των δύο θρησκειών.
Υπήρξαν και περιπτώσεις συνύπαρξης και πολιτιστικής ανταλλαγής μεταξύ ισλαμικών και χριστιανικών πολιτισμών. Η Ισλαμική ”πνευματική εποχή”, για παράδειγμα, υπήρξε μάρτυρας μιας άνθησης της γνώσης και της πνευματικής ανταλλαγής μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών μελετητών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κέντρα μάθησης στον μουσουλμανικό κόσμο, όπως η Βαγδάτη και η Κόρδοβα, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση και τη μετάδοση της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής γνώσης στη Δύση.
Οθωμανική Αυτοκρατορία και η επαφή με την Ευρώπη.
Η άνοδος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σηματοδότησε ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο στη σχέση μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού. Οι Οθωμανοί, που ασπάστηκαν το Ισλάμ, αποτέλεσαν μια τρομερή πρόκληση για τις χριστιανικές δυνάμεις στην Ευρώπη και την Ανατολία. Η Μάχη της Βιέννης το 1683, όπου οι χριστιανικές δυνάμεις απέκρουσαν την οθωμανική προέλαση, θεωρείται συχνά ως σημείο καμπής (εξ’ αυτού του γεγονότος και το κρουασάν έχει αυτή την μορφή, κάτι που πολλοί θεωρούν ως Γαλλική λιχουδιά, όμως σφάλουν). Ωστόσο, η Οθωμανική Αυτοκρατορία παρά το σκοτάδι στις επιστήμες αλλά και γενικότερα, και αυτό διότι δεν άφησε κάτι θετικό στην ανθρωπότητα. Με τους βίαιους εξισλαμισμούς και τις χυδαιότητες στους λαούς όπου δεν ασπάζονταν το Ισλάμ. Είχε όμως κάποιες επιρροές όπως στην κουζίνα.
Αποικιοκρατία και συγκρούσεις.
Η εποχή της αποικιοκρατίας υπήρξε μάρτυρας της επέκτασης των ευρωπαϊκών δυνάμεων σε περιοχές με μουσουλμανική πλειοψηφία, οδηγώντας σε εντάσεις που είχαν τις ρίζες τους στην πολιτική και οικονομική εκμετάλλευση. Ο απόηχος της αποικιοκρατίας και η χάραξη τεχνητών συνόρων στη Μέση Ανατολή επιδείνωσαν τις και θρησκευτικές διαιρέσεις (βλέπε λωρίδα της Γάζας), συμβάλλοντας και στις σύγχρονες συγκρούσεις. Η Iσραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, για παράδειγμα, είναι ένα σύνθετο ζήτημα με βαθιά ριζωμένες ιστορικές και θρησκευτικές διαστάσεις που αφορούν τόσο το Ισλάμ όσο και τον Χριστιανισμό αλλά και τον Ιουδαϊσμό.
Ο εξτρεμισμός του πολίτικού Ισλάμ στην Ε.Ε.
Το 2021 σημειώθηκαν 15 τρομοκρατικά χτυπήματα στην ΕΕ. Ο συνολικός αριθμός των επιθέσεων το 2021 ήταν πολύ χαμηλότερος από ό,τι τα προηγούμενα έτη, λόγω της σημαντικής μείωσης του αριθμού των επιθέσεων που αναφέρονται ως αριστερή τρομοκρατία. Μεταξύ του 2019 και του 2021, αποσοβήθηκαν 29 Τζιχαντιστικές-θρησκευτικές επιθέσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
- Μεταξύ του 2014 και του 2019 υπήρξε αύξηση των Ισλαμιστικών επιθέσεων όπου το αποκορύφωμα ήταν ανάμεσα στα έτη 2015 και 2018.
- Μεταξύ του 2019 και του 2021, 1.560 άτομα συνελήφθησαν σε κράτη μέλη της Ε.Ε. λόγω υπονοιών για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία. Το 2021 η συνηθέστερη αξιόποινη πράξη που κατέληξε στη σύλληψη, ήταν η συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση, ακολουθούμενη από τον σχεδιασμό ή την προετοιμασία επίθεσης. Άλλοι ύποπτοι κατηγορήθηκαν για χρηματοδότηση, στρατολόγηση και υποκίνηση της τρομοκρατίας.
- Το 2021 οι τρομοκρατικές επιθέσεις ήταν 10 και οι συλλήψεις 372 οι οποίες είναι σχετιζόμενες με την τρομοκρατία στην ΕΕ με Ισλαμιστικό υπόβαθρο. Ο μεγαλύτερος αριθμός επιθέσεων (5) σημειώθηκε στη Γαλλία, ακολουθούμενη από τη Γερμανία (3) και τη Σουηδία (2).
Ο τρόμος δυστυχώς στους πολίτες της Ευρώπης έρχεται περισσότερο και εντείνεται την περίοδο που διανύουμε, δηλαδή των Χριστουγέννων. Έχουν γίνει αρκετές επιθέσεις σε Χριστουγεννιάτικες γιορτές από εξτρεμιστές ισλαμιστές. Τις τελευταίες εβδομάδες και με τον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς να είναι σε εξέλιξη, συνέβησαν αρκετά μικρά ή μεγάλα γεγονότα στην Ευρώπη, όπως η δολοφονία των δύο φίλων τι Σουηδίας στην ποδοσφαιρική αναμέτρηση στο Βέλγιο. Κάποιο μικρά περιστατικά ήρθαν στην επικαιρότητα όπως σε σχολεία στην Γερμανία αλλά και κάποιες συλλήψεις τρομοκρατών που ετοίμαζαν επικείμενες επιθέσεις.
Συμπέρασμα.
Ο ”πόλεμος” των θρησκειών μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού είναι μια πολύπλευρη κατάσταση. Η Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες βιώνει μια πολυπολιτισμικότητα η οποία έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι και ευκόλως πραγματοποίηση. Πολλά γεγονότα έχουν συμβεί, με αποκορύφωμα της τελευταίες δύο δεκαετίες ανάμεσα στην δύση και την μουσουλμανικό κόσμο, κυρίως όμως από την μέση ανατολή και τις ισλαμικές χώρες. Αυτό έρχεται ως αντίκτυπο σε πολύπλευρες θεάσεις της ιστορίας, όπως με την αποικιοκρατία και τον έλεγχο της δύσης σε χώρες της μέσης ανατολής και της Αφρικής, οι οποίες κατά κύριο λόγο είναι μουσουλμανικές. Αντίδραση όλων αυτών είναι οι επιθέσεις με θρησκευτικό υπόβαθρο και αποκορύφωμα την προσπάθεια δημιουργίας του Ισλαμικού κράτους.
Αυτό που θα πρέπει να κάνει η δύση είναι να λύσει το πρόβλημα από την ρίζα του, να βοηθήσεις αυτές τις χώρες να ευημερήσουν, διότι όταν σε αυτές τις χωρίς υπάρχει αναταραχή (βλέπε Συρία) ο λαός μεταναστεύει για ένα καλύτερο αύριο. Οπότε ερχόμενοι στην Ευρώπη και έχοντας αυτές τις μεγάλες αντιθέσεις, πολιτιστικά και θρησκευτικά, έρχονται στο προσκήνιο και αυτά τα γεγονότα. Επίσης στο μεταναστευτικό όπου είναι και το θέμα των ημερών και βρίσκεται στην δημόσια σφαίρα συζήτησης στην ευρωπαϊκή ένωση, θα πρέπει να δοθεί μία πραγματική λύση του προβλήματος και όχι αποφάσεις της στιγμής.
Εν κατακλείδι, η Ε.Ε πρέπει να λάβει τι όποιες αποφάσεις με γνώμονα, ότι γνωρίζει την αρχή του προβλήματος, και με τις αποφάσεις που θα πάρει, θα έχει γνώση των επακόλουθων που θα έχουν στο μέλλον στην ευρωπαϊκή ήπειρο και τα κράτη μέλη της.
