Γράφει ο Τέρενς Κουίκ Real.gr
Ο στρατηγός άνεμος; Ασύμμετρη απειλή; Κλιματική αλλαγή; Πληρωμένοι εμπρηστές; Ηλίθιοι εμπρηστές; Τυχαία φαινόμενα όπως κεραυνοί; Ηλεκτροφόρα καλώδια της ΔΕΗ; Οποια και να είναι η αιτία, τα αποτελέσματα μιας φωτιάς πονούν, πληγώνουν και κοστίζουν σε όλους μας. Ανθρώπους, ζωάκια, περιβάλλον, περιουσίες, κρατικές υποδομές, επιχειρήσεις…
Διαχρονική, διακυβερνητική και διακομματική υπόθεση. Και εννοείται ότι όλα αυτά αφορούν και τη συλλογική ευθύνη που χρεώνονται πολιτικοί και πολιτική. Με ανεπάρκεια χειρισμών, να διευκρινίσω…
Κάθε χρονιά, δεκαετίες τώρα, καίγεται ο τόπος με αυξανόμενα το χρώμα κάρβουνου σε δάση και πεδιάδες, την ένταση και χρονική διάρκεια των πυρκαγιών, τις απώλειες ανθρώπινων ζωών (2007 και 2018), την τεράστια κρατική οικονομική αιμορραγία για το επιχειρησιακό σκέλος των κατασβέσεων – και τι άλλο να πρωτοβάλω στον τελικό λογαριασμό.
Και οι ευθύνες;
Πρωτίστως εξ ορισμού τις έχει η εκάστοτε κυβέρνηση. Οχι γιατί έπιασε η φωτιά, αλλά γιατί δεν αντιμετωπίστηκε όπως θα έπρεπε από την πρώτη στιγμή σωστά και αποτελεσματικά, ώστε να μη γίνει πυρηνικός όλεθρος. Και ακόμα πιο υπεύθυνα και προωθημένα, για να την προλάβουμε όταν πιάσει η φωτιά.
Τα μεγάλα παχιά λόγια για σχεδιασμούς στην πρόβλεψη ή αντιμετώπιση των πυρκαγιών τα καταγράφω από τότε, το 1977, όταν έπιασε φωτιά ένας μεγάλος κορμός της Χαλκιδικής. Τα κατέγραψα και μετά την εκατόμβη νεκρών τόσο το 2007 στην Ηλεία, στην Εύβοια, στη Μεσσηνία, στην Κορίνθια όσο και το 2018 στο Μάτι. Τα κατέγραψα μετά τις φωτιές στην Πάρνηθα τη δεκαετία του 2000. Τα κατέγραψα μετά τις φωτιές στη Βαρυμπόμπη και στην Εύβοια το 2021.
Κάθε χρόνο περισσότεροι σχεδιασμοί και διαβεβαιώσεις και κάθε χρόνο ζούμε την αναβάθμιση της λέξης «χειρότερα».
Πλην όμως τις ευθύνες θα πρέπει να τις επιμερίσουμε και στους εκφραστές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας πολιτικής που είναι οι δήμοι, οι κοινότητες, οι περιφέρειες. Αλλά δεν μπορεί να εξαιρεθούν και οι ίδιοι οι πολίτες Με τις παραλείψεις τους και με τις βλαπτικές τους συμπεριφορές.
Πολίτες που σε υπαίθριες και δασικές περιοχές δεν φροντίζουν έγκαιρα να καθαρίσουν τον περιβάλλοντα χώρο τους από τα ξερά. Ενα μικρό αλλά σοβαρό παράδειγμα είναι αυτό.
Πολίτες που σε ημέρες με πορτοκαλί/κόκκινο συναγερμό για πυρκαγιές αποφασίζουν να ανάψουν ψησταριά, να κάψουν σκουπίδια ή παλιά αντικείμενα, να κάνουν γεωργικές εργασίες, να επιχειρούν ό,τι το επικίνδυνο και απαγορευμένο.
Και η πρώτη αναπροσαρμογή πρέπει να γίνει εδώ. Ο νόμος να μη χαρίζεται στην ηλιθιότητα και στη βλακεία. Η όποια ποινή φυλάκισης να εκτίεται και να μην εξαγοράζεται, όπως πρότεινε μιλώντας στον Real FM ο γνωστός ποινικολόγος Βασίλης Καπερνάρος: «Δεν υπάρχει σκόπιμη ή από αμέλεια έναρξη φωτιάς. Και οι δύο εκδοχές πρέπει να έχουν τις ίδιες ποινές».
Σε ό,τι αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, θα πρέπει με αυστηρούς νόμους που θα καθορίσουν τα συναρμόδια υπουργεία Εσωτερικών, Γεωργίας, Δικαιοσύνης, Προστασίας του Πολίτη, να την υποχρεώνει σε επιθεώρηση κατοικήσιμων οικοπέδων και να της επιβάλλεται ο καθαρισμός των ορφανών εκτάσεων και οικοπέδων. Και οι δήμαρχοι, με τη σειρά τους, πάλι με νομοθετικές ρυθμίσεις, να επιβάλουν μετά βαριά πρόστιμα (που θα στέλνονται στην εφορία για είσπραξη) στους ιδιοκτήτες αυτών των οικοπέδων.
Επιπλέον, δήμοι κοινότητες και περιφέρειες πρέπει να πάρουν στα σοβαρά την ενίσχυση υπαρχόντων υποδομών που έχουν να κάνουν με την υδροληψία. Πυροσβεστικοί κρουνοί και δεξαμενές προσβάσιμες σε ελικόπτερα. Ο δήμος Φυλής είναι λαμπρό παράδειγμα.
Τέλος, όλοι οι δήμοι πρέπει να οργανώσουν εθελοντικές ομάδες για την ενδεχόμενη αντιμετώπιση φωτιάς ή οποιασδήποτε άλλης φυσικής καταστροφής. Και οι ομάδες αυτές να κάνουν ασκήσεις, κυρίως με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου. Ασκήσεις ετοιμότητας για συντονισμό δράσεων.
Και επιπλέον οι δήμοι που βρίσκονται δίπλα σε επικίνδυνες περιοχές, όπως είναι τα δάση, να οργανώνουν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ περιπολίες εθελοντών. Για επίβλεψη/επιτήρηση και για έγκαιρη προειδοποίηση αν ξεσπάσει κάποια φλόγα.
Σε αυτό το σημείο της επίβλεψης/επιτήρησης θα είναι εξαιρετικά χρήσιμη και η συμμετοχή στρατιωτικών περιπόλων. Εν καιρώ ειρήνης οι κληρωτοί θα μπορούσαν να προσφέρουν αυτό το πολύ σημαντικό έργο.
Επιπλέον, μια που γίνεται αναφορά στον Στρατό, θα μπορεί με την υπόδειξη των αρμοδίων από το υπουργείο Γεωργίας και με τα μηχανήματα που διαθέτει, να συμβάλει στη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών. Μπορεί αυτό να ενοχλεί τους οικολόγους. Αλλά τώρα που καίγεται όλη η Ελλάδα δεν τους άκουσα να μιλούν και πολύ. Και αναφέρομαι σε εκείνους που δεν αφήνουν να κοπεί ούτε ένα κλαδί δέντρου έστω και αν είναι κοντά σε καλώδια της ΔΕΗ.
Επίσης, θεωρώ ότι είναι αξιοσημείωτη η έκκληση που έκανε από τον Real Fm ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης Θεσσαλονίκης Λάζαρος Κυρίζογλου, να επανασυσταθεί η Γραμματεία Δασών που είχε καταργηθεί από την κυβέρνηση Σημίτη και από τον τότε υπουργό Γεωργίας, τον σημερινό επίδοξο αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανο Τζουμάκα. Εξαφανίστηκαν από τα δάση δασικοί, δασολόγοι, δασάρχες. Ανθρωποι που ήξεραν σε περίπτωση φωτιάς πώς θα κινηθούν στα δάση, ακόμα και σε επικίνδυνες περιοχές με χαράδρες, Ανθρωποι που ζούσαν μέσα στα δάση και καιροφυλακτούσαν για το κακό. Αυτούς που ο Στέφανος Τζουμάκας είχε τότε χαρακτηρίσει παρακράτος, ταυτίζοντάς τους με την… ΕΡΕ και τη χούντα!
Και τέλος στους επανασχεδιασμούς ισχύει αυτό που είχαμε γράψει μετά τις φωτιές στη Ρόδο, ότι η κυβέρνηση, στο πλευρό της Πολεμικής Αεροπορίας, σκοπεύει να συστήσει ισχυρή μονάδα πτητικών μέσων αεροπυρόσβεσης.
Για ακόμη μία φορά από αξιόπιστη πηγή κοντά στον πρωθυπουργό επιβεβαιώνεται ότι εκτός από τη νέα γενιά Canadair που παραγγέλθηκαν, τουλάχιστον επτά, η Ελλάδα θα αποκτήσει και με άλλες αγορές μόνιμο στόλο πυροσβεστικών αεροπλάνων. Οπως, επίσης, θα εξασφαλίσει τουλάχιστον τετραετή συμβόλαια, πεντάμηνης διάρκειας το καθένα, για ελικόπτερα, που αποδεικνύεται ότι κάνουν εξαιρετική δουλειά, όπως για παράδειγμα τα Ericsson.
Η φετινή τραγωδία από Ρόδο μέχρι Εβρο και με ενδιάμεσα πάλι Αττική, Βοιωτία, Εύβοια, Μαγνησία, ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ τον επανασχεδιασμό στην πρόβλεψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Σαφώς το 112 έσωσε ζωές, Αλλά δεν μπορεί να είναι το μόνο επιχείρημα για την όποια κυβέρνηση.
