Ο Ηρόδοτος, ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός, είπε ψέματα για μια καίρια μάχη μεταξύ των Ελλήνων και των Καρχηδονίων, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Στο μεγαλοπρεπές έργο του «Οι Ιστορίες», ο Ηρόδοτος περιέγραψε λεπτομερώς την Πρώτη Μάχη της Χιμέρας στη Σικελία το 480 π.Χ. που οδηγεί σε ελληνική νίκη.
Αλλά τώρα, μια χημική ανάλυση των οστών των στρατιωτών που πολέμησαν στην Πρώτη Μάχη της Χιμέρας αποκαλύπτει ότι αυτοί οι Έλληνες “σύμμαχοι” ήταν στην πραγματικότητα ξένοι μισθοφόροι, πιθανότατα προσλήφθηκαν από τους Έλληνες για να βοηθήσουν να εξαφανίσουν τους εχθρούς τους.
«Συνειδητοποιήσαμε ότι ήταν πιθανό πολλοί από τους στρατιώτες από το 480 [π.Χ.] να προέρχονταν από έξω από τη Σικελία, και ίσως ακόμη και έξω από τη Μεσόγειο», ανέφερε η επικεφαλής ερευνητής της μελέτης Katherine Reinberger, υποψήφια διδάκτορας στο Τμήμα Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Γεωργίας.
Αρκετές δεκαετίες αργότερα, το 409 π.Χ., ξέσπασε η Δεύτερη Μάχη της Χιμέρας μεταξύ των Ελλήνων και των Καρχηδονίων, αλλά αυτή τη φορά οι Καρχηδόνιοι κέρδισαν. Ο Ηρόδοτος είχε πεθάνει εκείνη την εποχή, αλλά ένας άλλος αρχαίος Έλληνας ιστορικός, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (του οποίου το όνομα σημαίνει Διόδωρος της Σικελίας), έγραψε για αυτό, καθώς και την πρώτη μάχη. Ενώ παρέλειψε επίσης τη χρήση μισθοφόρων από τους Έλληνες κατά τη διάρκεια της Πρώτης Μάχης της Χιμέρας, περιέγραψε με ακρίβεια το δεύτερο, λέγοντας ότι οι ντόπιοι Έλληνες στη Χιμέρα πολέμησαν αλλά έχασαν τη μάχη. Αυτός ο λογαριασμός επιβεβαιώνεται από μια νέα χημική ανάλυση των οστών αυτών των στρατιωτών, δήλωσε ο Reinberger.
Η νέα έρευνα δείχνει ότι «γενικά, [αυτοί οι δύο αρχαίοι ιστορικοί] προσπαθούν να είναι ακριβείς στους λογαριασμούς τους», δήλωσε ο Reinberger. “Ωστόσο, όπως έχουμε και με τις σύγχρονες πηγές πληροφοριών, πρέπει να τις αξιολογήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε άλλα διαθέσιμα στοιχεία για να σκεφτούμε κριτικά το πόσο ακριβείς είναι και γιατί μπορεί να έχουν δώσει έμφαση ή παράλειψη συγκεκριμένων πληροφοριών.”
Αρχαίοι μαζικοί τάφοι
Το 2008, οι Ιταλοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αρχαίους μαζικούς τάφους στη Χιμέρα γεμάτες με λείψανα 132 στρατιωτών, μερικοί με όπλα ακόμα ενσωματωμένα στα οστά τους, που χρονολογούνται από το 480 π.Χ. και το 409 π.Χ. οι στρατιώτες πολέμησαν για τη Χιμέρα και θάφτηκαν σκόπιμα “από Έλληνες νικητές που είχαν χρόνο και ευκαιρία να θάψουν με σεβασμό τους δικούς τους νεκρούς”.
Αυτό το εύρημα τράβηξε την προσοχή του Προγράμματος Βιοαρχαιολογίας των Μεσογειακών Αποικιών (BMCP), υπό την ηγεσία της ερευνητής μελέτης Laurie Reitsema, αναπληρωτής καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γεωργίας και της Britney Kyle, αναπληρωτής καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βορείου Κολοράντο, επειδή ενδιαφερόταν για τους αρχαίους στρατιώτες που πολέμησαν για τις ελληνικές αποικίες.
Σε συνεργασία με το BMPC, ο Reinberger ανέλυσε από πού προέρχονταν αυτοί οι στρατιώτες. Εξετάζει τα οστά των στρατιωτών χρησιμοποιώντας μια τεχνική που εξετάζει διαφορετικές εκδόσεις στοιχείων, σε αυτήν την περίπτωση στρόντιο και οξυγόνο, που έχουν διαφορετικό αριθμό νετρονίων στους πυρήνες τους, γνωστά ως ισότοπα. Με την πάροδο του χρόνου, το οξυγόνο από το νερό που πίνουν οι άνθρωποι και το στρόντιο από τα τρόφιμα που τρώνε καταλήγουν στο σμάλτο των δοντιών τους. Συγκρίνοντας τις αναλογίες ισοτόπων στα δόντια με εκείνες που βρίσκονται στο τοπίο, οι ερευνητές μπορούν να προσδιορίσουν πού μεγάλωσαν τα άτομα.
Η ομάδα ανέλυσε ισότοπα στο σμάλτο των δοντιών 62 στρατιωτών, 51 από το 480 π.Χ. και 11 από το 409 π.Χ. καθώς και 25 αρχαία άτομα από τον γενικό πληθυσμό της Χιμέρας, που βρέθηκαν σε ένα κοντινό νεκροταφείο. Οι στρατιώτες από την Πρώτη Μάχη της Χιμέρας είχαν πολύ μεταβλητές ισοτοπικές τιμές, πολύ περισσότερο από τα δείγματα του γενικού πληθυσμού, που σημαίνει ότι μεγάλωσαν σε πολλά διαφορετικά μέρη, βρήκαν οι ερευνητές. Συνολικά, περίπου τα δύο τρίτα των στρατιωτών από το 480 π.Χ. δεν ήταν ντόπιοι στη Σικελία. Αυτό υποδηλώνει ότι «οι Έλληνες στη Σικελία προσέλαβαν ξένους μισθοφόρους από πιο απομακρυσμένα μέρη», κατά τη διάρκεια της Πρώτης Μάχης της Χιμέρας, έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη.
Είναι ένα μυστήριο από το οποίο προέρχονταν αυτοί οι μισθοφόροι, αλλά τοποθεσίες με παρόμοιες ισοτοπικές αναλογίες στροντίου σε μερικά από αυτά που βρέθηκαν στα οστά περιλαμβάνουν τα ελληνικά νησιά των Κυκλάδων στο Αιγαίο και την Καταλονία της Ισπανίας, ανέφεραν οι ερευνητές. Οι τιμές των ισοτόπων οξυγόνου των στρατιωτών υποδηλώνουν ότι προέρχονταν από περιοχές μακρύτερα στην ενδοχώρα και σε υψηλότερα υψόμετρα από την παράκτια Σικελία, συμπεριλαμβανομένων των αρχαίων ελληνικών πόλεων Himera, Agrigento και Συρακούσες, σύμφωνα με την ομάδα.
Ο προσδιορισμός της ακριβούς τοποθεσίας από την οποία προέρχονταν οι στρατιώτες μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση, δήλωσε ο Rasmus Andreasen, ισότοπος γεωχημικός στο Τμήμα Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου Aarhus της Δανίας, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
“Δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία γεωλογικά στην περιοχή της Μεσογείου, οπότε υπάρχουν πολλά μέρη που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πιθανό αγώνα”. “Δεν είναι μια υπογραφή που είναι μοναδική σε ένα μέρος, οπότε δεν μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να πείτε,” Ω, προέρχονται σίγουρα από εδώ. ” Μπορείτε να πείτε με ασφάλεια ότι δεν προήλθαν από τη Χιμέρα, αλλά από πού προέρχονταν είναι πιο ανοιχτό σε ερμηνεία.
Εν τω μεταξύ, μόλις το ένα τέταρτο των στρατιωτών των οποίων τα οστά ανακαλύφθηκαν από τη δεύτερη μάχη δεν ήταν τοπικά, υποδεικνύοντας ότι τα ιστορικά αρχεία για τη δεύτερη μάχη ήταν ακριβή, βρήκε η ομάδα.
Γιατί ψέμα ο Ηρόδοτος;
Η Χιμέρα βρίσκεται στη βόρεια Σικελία, ένα στρατηγικό σημείο για το εμπόριο στη Μεσόγειο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Έλληνες ίδρυσαν μια αποικία εκεί περίπου το 648 π.Χ. Οι Φοίνικες είχαν επίσης αποικίες στη Σικελία και συχνά διαπραγματεύονταν με ελληνικές αποικίες εκεί, σημείωσε ο Reinberger. Δεν είναι σαφές γιατί προέκυψαν εντάσεις μεταξύ των Ελλήνων και των Φοίνικων από την πόλη-Καρθαγένη κατά τη διάρκεια της Πρώτης Μάχης της Χιμέρας, αλλά μια ιδέα είναι ότι σχετίζεται με την πολιτική αναταραχή από Έλληνες τυράννους, ενώ μια άλλη είναι ότι οι Πέρσες, που ήταν ήδη πολεμώντας τους Έλληνες στους Περσικούς Πολέμους, συνωμότησαν με τους Καρχηδονίους για να επιτεθούν στην Ελληνική Σικελία, είπε η Ρέινμπεργκερ.
Στο “The Histories”, ο Ηρόδοτος δηλώνει ότι οι Καρχηδονίοι χρησιμοποιούσαν μισθοφόρους όταν επιτέθηκαν στη Χιμέρα, αλλά ούτε αυτός ούτε ο Διόδωρος ο Σικελώτης αναφέρουν ξένους μισθοφόρους από την ελληνική πλευρά. Μπορεί να υπάρχει λόγος για αυτό: η ελληνική υπερηφάνεια.
“Νομίζω ότι οι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί είχαν συμφέρον να διατηρήσουν τους στρατούς πλήρως Έλληνες”, δήλωσε η Ρέινμπεργκερ. “Οι Έλληνες είχαν εμμονή με το να είναι Έλληνες.” Η προκατάληψη του Ηρόδοτου απέναντι στους ξένους είναι εμφανής στα γραπτά του. «Χρησιμοποιεί πολύ τον όρο« βάρβαρος». Στην αρχαία Ελλάδα αυτό σήμαινε όποιον δεν μιλούσε ελληνικά», πρόσθεσε.
Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις οι ξένοι μισθοφόροι θα μπορούσαν να αποκτήσουν υπηκοότητα παλεύοντας για τους Έλληνες. “Δεν ήταν όλοι οι πολίτες των ελληνικών πόλεων στη Σικελία ιδιαίτερα ευχαριστημένοι για αυτό, επειδή η ιθαγένεια συνδέεται με την ανεξαρτησία και την [ιδιοκτησία γης] για τη γεωργία και τον δημοκρατικό χαρακτήρα των αρχαίων ελληνικών πόλεων κρατών”, δήλωσε η Reinberger. “Νομίζω ότι υπάρχει τουλάχιστον μια ιστορική αναφορά για τους Έλληνες που αναστατώνουν ότι υπήρχαν μερικοί ξένοι μισθοφόροι στους οποίους χορηγήθηκε υπηκοότητα.”
Στα γραπτά τους, ο Ηρόδοτος και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης δένουν την Πρώτη Μάχη της Χιμέρας με άλλους Έλληνικούς θριάμβους, γράφοντας ότι οι νίκες στη Μάχη των Θερμοπυλών και στη Μάχη της Σαλαμίνας συνέβησαν την ίδια μέρα, «σαν ο παράδεισος να είχε κανονίσει σκόπιμα την καλύτερη νίκη και οι πιο διάσημες ήττες που θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα », είπε ο Διόδωρος ο Σικελιώτης σε μεταφρασμένο κείμενο. Ο δηλωμένος χρόνος πιθανώς δεν είναι πραγματικός, αλλά δείχνει πόσο υπερηφάνεια είχαν οι Έλληνες στις στρατιωτικές τους δυνάμεις, είπε η Ρέινμπερger.
Η νέα μελέτη έχει «πολύ καλή δουλειά», είπε ο Andreasen. “Είναι ενδιαφέρον που μπορείτε πραγματικά να πάρετε τα γραπτά αρχεία και να ταιριάξετε με τα γεωλογικά αρχεία.”
Η μελέτη δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (12 Μαΐου) στο περιοδικό PLOS One.
Διαβάστε την e-enimerosi.com για να ενημερώνεστε για όλα τα νέα, από την Ελλάδα και τον κόσμο, κάνετε εγγραφή στην σελίδα και πατήστε το καμπανάκι για να ενημερώνεστε πρώτοι έγκαιρα και έγκυρα. Ακολουθήστε μας και στο Google news.